* Hoàn cảnh:
- Năm 1973 khủng hoảng dầu mỏ thế giới dẫn đến cuộc khủng hoảng chung của thế giới. Thế giới yêu cầu đổi mới, thích nghi về kinh tế, chính trị, xã hội trước sự phát triển vượt bậc của khoa học kỹ thuật và xu hướng quốc tế hóa cao.
- Trong khi đó những nhà lãnh đạo Xô Viết chủ quan cho rằng quan hệ sản xuất Xã hội chủ nghĩa không chịu tác động chung. Mô hình cơ chế cũ của chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô không còn phù hợp, vì đã không tiến hành cải cách nên đã cản trở sự phát tiển về mọi mặt dẫn dến tình trạng trì trệ
* Tình hình kinh tế, chính trị và xã hội của Liên xô giữa những năm 1970 đến đầu những năm 1990:
+ Kinh tế khủng hoảng, công nông nghiệp trì trệ, lương thực và thực phẩm ngày càng khan hiếm, đời sống nhân dân khó khăn .
+ Chính trị xã hội mất ổn định.
* Tháng 3-1985 Goóc ba chóp đề ra đường lối cải tổ:
+ Mục đích : khắc phục những sai lầm, thiếu sót, đưa đất nước ra khỏi khủng hoảng và xây dựng một chủ nghĩa xã hội theo đúng bản chất và ý nghĩa nhân văn .
+ Nội dung: lập chế độ Tổng thống, thực hiện đa đảng, chuyển nền kinh tế sang cơ chế thị trường.
+ Kết quả công cuộc cải tổ : kinh tế suy sụp,chính trị rối loạn , tệ nạn xã hội phát triển , xung đột giữa các dân tộc và sắc tộc.
=> Thực chất của cải tổ là từ bỏ và phá vỡ CNXH, xa rời chủ nghĩa Mác- Lê nin, nên kinh tế lún sâu vào khủng hoảng.
* Những sự kiện về sự sụp đổ của Liên Bang Xô Viết:
+ 19-8-1991: đảo chánh lật đổ Goóc ba chóp bị thất bại ; Đảng Cộng Sản Liên Xô ngừng hoạt động;chính phủ Xô Viết bị giải thể, 11 nước Cộng hòa tuyên bố độc lập thành lập cộng đồng các quốc gia độc lập SNG (21-12-1991).
+ 25-12-1992 chấm dứt chế độ XHCN ở Liên Xô tồn tại 74 năm
