nguồn http://baodaklak.vn/channel/9803/202004/tham-khu-luu-niem-co-thu-tuong-pham-van-dong-5677655/
Khu lưu niệm được xây dựng từ ngôi nhà của ông bà Phạm Văn Nga - Phạm Thị Thuần, song thân của cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng. Về sau, ngôi nhà này do vợ chồng ông Phạm Văn Phúng (anh cả của cố Thủ tướng) sửa sang, coi giữ. Chính tại ngôi nhà ngày, vị Thủ tướng đầu tiên của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam được sinh ra và trải qua những tháng ngày thơ ấu.
Từ sau khi Thủ tướng Phạm Văn Đồng từ trần năm 2000, ngôi nhà trở thành nhà lưu niệm, đón đồng chí, đồng bào cả nước và du khách quốc tế đến viếng, thắp nhang tưởng nhớ. Năm 2006, Trung ương và tỉnh Quảng Ngãi đã quyết định đầu tư, tôn tạo Khu lưu niệm cố Thủ tướng ở khu vực phía đông ngôi nhà cũ. Năm 2008, Khu lưu niệm hoàn thành và được đưa vào sử dụng với diện tích 2 ha, gồm các hạng mục nhà đón khách, phòng chiếu phim, nhà trưng bày, tủ sách lưu giữ các tác phẩm của cố Thủ tướng, sân vườn, đường nội bộ. Cũng trong dịp này, khu mộ của thân sinh cố Thủ tướng cùng ngôi nhà thờ họ Phạm, nơi thờ các vị tiền bối tộc họ Phạm tại làng Thi Phổ, đồng thời là nơi sống, làm việc của cố Thủ tướng những năm 1936 - 1937 (sau khi mãn hạn tù Côn Đảo) cũng được trùng tu.
Khu lưu niệm hiện còn lưu giữ được nhiều kỷ vật của gia đình cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng như án thờ, tràng kỷ, án thư, phản… Tại nhà trưng bày, ngoài những hiện vật được tỉnh Quảng Ngãi sưu tầm từ trước, còn có gần 500 hình ảnh, tư liệu, hiện vật về cuộc đời hoạt động cách mạng của cố Thủ tướng do Văn phòng Chính phủ, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch, Bảo tàng Cách mạng Việt Nam, Thư viện quốc gia, Trung tâm Lưu trữ quốc gia trao tặng. Đặc biệt, Khu lưu niệm còn trưng bày nhiều hình ảnh thể hiện tình cảm của cố Thủ tướng đối với quê nhà Mộ Đức, Quảng Ngãi cũng như tình cảm của nhân dân xứ Quảng đối với cố Thủ tướng. Khu lưu niệm cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng được công nhận là Di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia năm 2006.
Suốt 41 năm là Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, 35 năm là Ủy viên Bộ Chính trị, hơn 30 năm là Thủ tướng Chính phủ, đồng chí Phạm Văn Đồng là nhà chính trị kiệt xuất, nhà văn hóa lớn, có nhiều đóng góp quan trọng cho sự nghiệp cách mạng Việt Nam. Ông cũng là người học trò xuất sắc, người đồng chí thân cận, người nghiên cứu và thực hành mẫu mực tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh. Về thăm Khu lưu niệm, nhìn lại những hình ảnh, hiện vật gắn liền với cuộc đời hoạt động cách mạng sôi nổi của cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng, du khách sẽ cảm nhận sâu sắc hơn về bản lĩnh, tài năng, nhân cách của ông, một nhà lãnh đạo xuất sắc của cách mạng Việt Nam, người con ưu tú của quê hương Quảng Ngãi
