Hoàn cảnh :
Sau khi kí Hiệp định sơ bộ (6/3) và Tạm ước (14/9), ta nghiêm chỉnh thực hiện đúng nội dung đã ký trong Hiệp định và tạm ước, còn Pháp từng bước lấn tới, xé bỏ Hiệp định và Tạm ước:
- 27/11/1946 thực dân Pháp đánh chiếm Hải Phòng.
- 17/12/1946 Pháp gây ra vụ thảm sát đồng bào ta ở phố Hàng Bún (Hà Nội), đánh chiếm trụ sở Bộ tài chính.
- 18/12/1946 Pháp gửi tối hậu thư buộc ta giải tán lực lượng tự vệ chiến đấu, giao quyền kiểm soát thủ đô Hà Nội cho Pháp. Trước hành động khiêu khích của thực dân Pháp, nhân dân ta chỉ còn một con đường: cầm vũ khí đứng lên để bảo vệ Tổ quốc.
Đêm 19/12/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã thay mặt Đảng và Chính phủ đọc lời kêu gọi đồng bào cả nước chống Pháp: “Chúng ta muốn hòa bình!, chúng ta phải nhân nhượng, nhưng chúng ta càng nhân nhượng, thực dân Pháp càng lấn tới vì chúng quyết tâm cướp nước ta lần nữa... Cuộc kháng chiến toàn quốc bùng nổ.