I. Trắc nghiệm: (2,0 điểm) Trả lời các câu hỏi bằng cách khoanh tròn chữ cái in hoa đứng trước câu đúng nhất.
Câu 1: Trong những sự việc sau, sự việc nào không được kể lại trong văn bản “Cuộc chia tay của những con búp bê”?
A. Cuộc chia tay của hai anh em
B. Cuộc chia tay của hai con búp bê
C. Cuộc chia tay của người cha và người mẹ
D. Cuộc chia tay của bé Thủy với bạn bè và cô giáo.
Câu 2: Hình ảnh nổi bật xuyên suốt bài thơ “Tiếng gà trưa” của Xuân Quỳnh là gì?
A. Tiếng gà trưa B. Quả trứng hồng
C. Người bà D. Người chiến sĩ
Câu 3: Nghĩa của thành ngữ có thể bắt nguồn trực tiếp từ nghĩa đen của các từ tạo nên nó nhưng thường thông qua một số phép chuyển nghĩa như ẩn dụ, so sánh….. đúng hay sai?
A.Đúng B. Sai
Câu 4: Cặp từ trái nghĩa nào phù hợp để điền vào chỗ trống trong câu sau:
Non cao tuổi vẫn chưa già
Non sao….nước, nước mà…non
A. xa- gần B. đi – về C. nhớ – quên D. cao – thấp.
Câu 5: Từ Hán Việt nào sau đây không phải là từ ghép chính phụ?
A. sơn hà B. Nam đế cư C. Nam quốc D. thiên thư
Câu 6: Điền cặp quan hệ từ vào chỗ trống cho phù hợp với đoạn văn sau:
” Thế rồi Dế Choắt tắt thở. Tôi thương lắm. Vừa thương vừa ăn năn tội mình. …tôi không trêu chị Cốc …đâu đến nỗi Choắt việc gì. (Tô Hoài)
A. giá …..thì B. Nếu…..thì
C. Vì ……nên D. Đáng lẽ…..thì
Câu 7: Trong các nhóm từ sau, nhóm từ nào là những từ láy ?
A. Mặt mũi; xanh xao; tốt tươi. B. Tóc tai, râu ria, đo đỏ
C. Xám xịt; thăm thẳm, núi non D. Xám xịt; đo đỏ; tốt tươi.
Câu 8: Từ nào sau đây đồng nghĩa với từ “ Thi nhân” ?
A. Nhà văn B. Nhà thơ C. Nhà báo D.Nghệ sĩ.
II. Tự luận ( 8 điểm):
Câu 9 ( 1 điểm) : Chỉ ra điệp ngữ trong câu thơ sau và cho biết đó là dạng điệp ngữ nào? Tác dụng của điệp ngữ ?
Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết
Thành công, thành công, đại thành công.
( Hồ Chí Minh)
Câu 10 (2 điểm ) :
a. Chép thuộc lòng và chính xác phần dịch thơ bài “Rằm tháng giêng ” của Hồ Chí Minh?
b. Trình bày nội dung bài thơ “Rằm tháng giêng ” .
Câu 11 (5 điểm ): Phát biểu cảm nghĩ về bài thơ “Cảnh khuya“của Hồ Chí Minh.
*** Hết ***
LỜI GIẢI VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM
I. Trắc nghiệm: ( 2,0 điểm) Mỗi câu đúng : 0,25 điểm
| CÂU | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
| ĐÁP ÁN | C | A | A | C | A | A | D | B |
II. Tự luận ( 8 điểm ):
|
Câu |
Nội dung cần đạt |
Điểm |
| 9
|
– Các điệp ngữ : Đoàn kết, thành công
– Điệp ngữ nối tiếp. – Tác dụng : Nhấn mạnh sức mạnh của tinh thần đoàn kết. Cá nhân, tập thể hay một dân tộc biết hợp sức lại sẽ thành công trong mọi lĩnh vực như trong cuộc sống, trong công cuộc đấu tranh xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. |
0,25
0,25
0,5 |
|
10 |
a. Chép chính xác bài thơ “Rằm tháng giêng”
“Rằm xuân lồng lộng trăng soi, Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân; Giữa dòng bàn bạc việc quân. Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền.” b. Nêu được nét chính về nội dung bài thơ : + Là bài thơ được sáng tác vào thời kì đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp, những năm tháng kháng chiến gian khổ ác liệt và trường kì. + Bài thơ thể hiện bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp nơi núi rừng Việt Bắc…. + Phong thái ung dung tự tại của Chủ tịch Hồ Chí Minh…. + Tâm hồn nhạy cảm, tình yêu thiên nhiên tha thiết hòa quện với lòng yêu nước sâu nặng. |
1
0,25
0,25
0,25 0,25
|
| 11 | 1. Mở bài:
– Giới thiệu tác giả, tác phẩm, hoàn cảnh ra đời. – Cảm xúc, ấn tượng chung về bài thơ. 2. Thân bài: Nêu cảm nghĩ cụ thể về: Cảm nghĩ về cảnh thiên nhiên núi rừng Việt Bắc trong đêm trăng: + Âm thanh tiếng suối trong bài thơ được gợi ra thật mới mẻ bằng nghệ thuật so sánh độc đáo. + Điệp từ “ lồng” được nhắc lại 2 lần. Hình ảnh trăng, hoa, cổ thụ quấn quýt, sinh động, tươi tắn gần gũi, hòa quyện như đưa người đọc vào thế giới lung linh huyền ảo… Cảm nghĩ về vẻ đẹp tâm hồn Bác: + Điệp ngữ “ chưa ngủ” vừa khẳng định lại vẻ đẹp của đêm trăng (tình yêu thiên nhiên của Bác), vừa nói được nỗi lo lắng cho vận mệnh dân tộc của Bác (tình yêu đất nước ) – Liên hệ cuộc đời nhà thơ, hoàn cảnh cuộc kháng chiến chống Pháp thời kì đầu còn nhiều khó khăn, gian khổ để thấy rõ tâm hồn nhạy cảm, lòng yêu nước sâu nặng và phong thái ung dung, lạc quan của Bác. Cảm nghĩ về mối tương quan giữa cảnh và tình trong bài thơ: – Cảm xúc về thiên nhiên đã chắp cánh cho tình yêu Tổ quốc được bộc lộ, đó là sự đan xen của hai tâm hồn chiến sĩ – thi sĩ trong thơ Bác. Em hiểu Bác có tâm hồn nhạy cảm, phong thái ung dung, lạc quan. – Cảm xúc về hình ảnh Hồ Chí Minh: Khâm phục yêu quí, biết ơn, tự hào… về vị lãnh tụ Cách mạng Việt Nam. 3. Kết bài: – Khẳng định tình cảm với bài thơ, với nhà thơ hoặc khái quát giá trị, sức sống của bài thơ…
|
0,5
0,5
1
0,5
1 05 0,5
0,5 |
Phần I. Văn: (2 điểm)
Câu 1: (1 điểm)
Chép lại nguyên văn phần dịch thơ của bài: “Sông núi nước Nam” (Nam quốc sơn hà) của Lí Thường Kiệt.
Câu 2: (1 điểm)
Vì sao : Bài thơ “Sông núi nước Nam” được coi như là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của nước ta? Từ bài thơ đó em có suy nghĩ gì về trách nhiệm của mình đối với đất nước ?
Phần II. Tiếng Việt : (2 điểm)
Câu 1: (1 điểm)
Điệp ngữ là gì?
Câu 2: (1 điểm)
Tìm và chỉ ra tác dụng của phép điệp ngữ trong đoạn thơ sau:
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
Cục cục tác cục ta
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ.
( Trích “Tiếng gà trưa” – Xuân Quỳnh)
Phần III. Tập làm văn: (6 điểm)
Đề bài : Cảm nghĩ về bà (bà nội hoặc bà ngoại) của em.
——– HẾT ———-
LỜI GIẢI CHI TIẾT
|
Đáp án |
Biểu điểm | |
| Văn
Câu 1
Câu 2 |
SÔNG NÚI NƯỚC NAM Sông núi nước Nam vua Nam ở. Vằng vặc sách trời chia sứ sở. Giặc dữ cớ sao phạm đến đây. Chúng mày nhất định phải tan vỡ. – Bài thơ “ Sông núi nước Nam “ được coi như là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của nước ta bằng thơ vì : Bài thơ đã khẳng định được nền độc lập, chủ quyền của dân tộc Việt Nam : Nước Nam có sông núi riêng, lãnh thổ riêng, có nền độc lập chủ quyền riêng, có vua nước Nam là người đứng đầu cai quản. Bài thơ còn lên tiếng cảnh báo đanh thép, lời nói quyết tâm bảo vệ đất nước trước kẻ thù xâm lược. – Nêu suy nghĩ về trách nhiệm của mình : Chăm ngoan, học giỏi, trở thành người có ích để giữ gìn, bảo vệ đất nước … |
(0,25điểm) (0,25điểm) (0,25điểm) (0,25điểm)
(0,5điểm)
(0,5điểm) |
| Tiếng Việt
Câu 1
Câu 2
|
– Điệp ngữ: Là biện pháp lặp lại từ ngữ (hoặc cả một câu) trong nói hoặc viết. Cách lặp lại như vậy gọi là phép điệp ngữ, từ ngữ được lặp lại gọi là điệp ngữ. – Tìm đúng phép điệp ngữ : điệp từ “nghe” 3 lần. – Tác dụng: Điệp ngữ trong đoạn thơ nhấn mạnh ý nghĩa của tiếng gà trưa, nghe thấy tiếng gà trưa người chiến sĩ cảm thấy xao động, đỡ mệt mỏi, gọi về những kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ và tình bà cháu. |
(1.0 điểm)
(0,5điểm)
(0,5điểm) |
| Tập làm văn | a. Mở bài :
– Giới thiệu về đối tượng biểu cảm. – Cảm xúc chung về đối tượng (Bà là người mà em yêu kính nhất) b. Thân bài: – Miêu tả những nét tiêu biểu: + Bà đã hơn 70 tuổi, sức khoẻ vẫn dẻo dai. + Mái tóc bạc búi cao, gương mặt phúc hậu, đôi mắt hiền từ, nụ cười độ lượng. – Bộc lộ những suy nghĩ của em. – Bà rất yêu thương con cháu. – Bà tần tảo đảm đang nuôi các con nên người. – Giúp các con nuôi dạy cháu chăm ngoan. – Thái độ của mọi người đối với bà: + Mọi người đều yêu quý và kính trọng bà. – Kể lại, nhắc lại một vài nét về đặc điểm (thói quen) tính tình và phẩm chất của người ấy. – Tình cảm của em đối với bà: Bà là chỗ dựa tin cậy của em. – Em thường xin ý kiến bà trong mọi công việc. – Gợi lại những kỉ niệm giữa em và người ấy. – Nêu lên những suy nghĩ và mong muốn của em về mối quan hệ giữa em và bà. c. Kết bài: – Cảm nghĩ về bà: Trong vòng tay che chở, đùm bọc của bà, em thấy vô cùng hạnh phúc. – Tài sản quý báu nhất mà bà để lại cho con cháu là nếp sống. Ấn tượng cảm xúc của em về bà. Có bài làm tham khảo |
(0.5 điểm)
(0.5 điểm)
(0.25 điểm) (0.25 điểm)
(0.25 điểm) (0.25 điểm)
(0.25 điểm)
(0.25 điểm) (0.25 điểm)
(1.0 điểm)
(0.25 điểm)
(0.25 điểm)
(0.25 điểm)
(0.5 điểm)
(0.5 điểm)
(0.5 điểm) |
Từ nhỏ, em đã sống với bà ngoại vì bố mẹ em đi làm xa nhà, bà là người luôn yêu thương và dành tất cả những gì tốt đẹp nhất cho em.
Bà em đã gần 70 tuổi. Dáng bà cao và tóc vẫn còn đen lắm. Bà luôn quan tâm đến em từ bữa ăn đến giấc ngủ. Sáng nào bà cũng dạy sớm chuẩn bị bữa sáng cho em, hôm thì cơm rang, hôm lại xôi hoặc bánh mì. Buổi trưa, bà lại nấu ăn chờ em đi học về.
Bà ngoại em là người rất nghiêm khắc. Bà luôn nhắc em phải đi học và ăn ngủ đúng giờ, giờ nào làm việc ấy. Có những lúc em đi xin bà đi chơi nhưng về muộn, bà nhắc nhở em và yêu cầu em viết bản kiểm điểm sau đó đọc cho bà nghe. Bà không bao giờ mắng hay nói nặng lời với em, bà bảo em là con gái nên chỉ cần bà nói nhẹ là phải biết nghe lời. Có những lúc em được điểm kém, bà giận lắm, bà bảo em phải luôn cố gắng học để bố mẹ ở xa yên tâm làm việc. Cuộc sống tuy thiếu thốn tình cảm của bố mẹ, nhưng bù lại em lại nhận được tình yêu thương chăm sóc của bà ngoại, điều đó làm cho em cảm thấy vô cùng hạnh phúc.
Những buổi chiều cuối tuần, được nghỉ học, em lại giúp bà công việc gia đình như dọn dẹp nhà cửa, rửa bát và nhổ tóc sâu cho bà. Buổi tối hai bà cháu cùng xem phim, và bà lại kể cho em nghe về lịch sử và có rất nhiều những kỉ niệm trong quá khứ của bà. Bà là người dạy em tất cả mọi điều trong cuộc sống từ nết ăn, nết ở sao cho vừa lòng mọi người. Chính vì điều này nên dù ở trên trường hay ở nhà, em vẫn luôn được mọi người khen là con ngoan, trò giỏi. Mỗi lần đi họp phụ huynh cho em, bà vui lắm, vì thành tích học tập của em luôn đứng nhất, nhì lớp. Khi về tới nhà, bà thường gọi điện báo tin cho bố mẹ em biết về kết quả học tập của em, và bố mẹ lại khen ngợi em.
Em luôn trân trọng và biết ơn bà ngoại của em, bởi bà là người đã vất vả nuôi dạy em nên người. Em tự hứa sẽ cố gắng học tập thật tốt để bà và bố mẹ luôn cảm thấy hài lòng và tự hào về em.
