Gạch đầu dòng ngắn gọn nha bạn :) :
- Bánh chưng là một loại bánh truyền thống của dân tộc Việt Nam ta, gắn liền với hoàng tử Lang Liêu đời vua Hùng thứ 6 ( sự tích Bánh chưng bánh dày). Bánh chưng thường được làm vào các dịp Tết cổ truyền của dân tộc Việt.
- Để làm bánh chưng, trước hết ta phải chuẩn bị các nguyên liệu sau:
*Lá để gói: thường là lá cây dong tươi. Lá dong chọn lá to bản, đều nhau, không bị rách, màu xanh mướt.
*Lạt buộc: bánh chưng thường dùng lạt giang được làm từ ống cây giang. Lạt có thể được ngâm nước muối hay hấp cho mềm trước khi gói.
*Gạo nếp: Gạo nếp có hạt to, tròn, dẻo đều và mới thu hoạch sẽ thơm dẻo hơn các vụ khác.
*Đỗ xanh: đỗ thường được lựa chọn công phu, tốt nhất là loại đỗ trồng ở vùng đồi trung du Việt Nam, sẽ thơm và bở hơn. Sau thu hoạch đỗ cần phơi nắng đều thật khô, sàng sẩy hết rác, bụi, hạt lép, phân loại hạt rồi đóng vào hũ, lọ bằng sành là tốt nhất.
*Thịt: thường là thịt lợn, chọn lợn được nuôi hoàn toàn bằng phương pháp thủ công trong nông nghiệp. Thịt ba chỉ với sự kết hợp của mỡ và nạc cho nhân bánh vị béo đậm đà, không khô bã như các loại thịt mông, thịt nạc thăn.
*Gia vị các loại: hạt tiêu dùng để ướp thịt làm nhân. Muối dùng để trộn vào gạo, đỗ xanh và ướp thịt. Đặc biệt thịt ướp không nên dùng nước mắm.
* Tạo màu: bánh chưng với màu xanh của nếp được tạo thành bằng cách quay mặt trên của lá dong, lá chuối (mặt có màu xanh thẫm) vào trong, áp với bề mặt của gạo nếp. ( có thể cho phụ gia tạo màu vào nhưng đối với cách làm tại gia thì để thuần là tốt nhất).
- Chuẩn bị:
*Lá dong: rửa từng lá thật sạch hai mặt và lau thật khô. Trước khi gói, lá dong được người gói bánh dùng dao bài mài thật sắc, cắt lột bỏ bớt cuống dọc sống lưng lá để lá bớt cứng, để ráo nước (nếu lá quá giòn có thể hấp một chút để lá mềm dễ gói).
*Gạo nếp: nhặt loại bỏ hết những hạt gạo khác, những viên sạn sỏi lẫn vào, vo sạch, ngâm gạo ngập trong nước cùng 0,3% muối trong thời gian khoảng 10-12 giờ tùy loại gạo và tùy thời tiết, sau đó vớt ra để ráo. Có thể xóc với muối sau khi ngâm gạo thay vì ngâm nước muối.
*Đỗ xanh: Giã nhuyễn, ngâm nước ấm 40° trong 2 giờ cho mềm và nở, đãi bỏ hết vỏ, vớt ra để ráo rồi cho vào chõ đồ chín, mang ra dùng đũa cả đánh thật tơi đều mịn và sau đó chia ra theo từng nắm, mỗi chiếc bánh chưng được gói với hai nắm đậu xanh nhỏ.Có thể nhét sẵn thịt lợn vào giữa nắm đỗ.
*Thịt lợn: Thịt đem rửa để ráo, cắt thịt thành từng miếng cỡ từ 2,5 đến 3 cm sau đó ướp với hành tím xắt mỏng, muối tiêu hoặc bột ngọt để khoảng hai giờ cho thịt ngấm.
*Chú ý: khâu chuẩn bị này vô cùng quan trọng, ảnh hưởng đến thành phẩm.
- Cách làm:
_Gói bánh ( cách gói tay thông thường):
*Rải lạt xuống mâm tròn tạo hình chữ thập
*Đặt 2 chiếc lá dong lên trên lạt, nằm chồng 1/2 theo chiều dài lá lên nhau, chú ý phải quay mặt trên của 2 lá ra phía ngoài và mặt kém xanh hơn (mặt dưới) vào trong. Lượt sau: 2 lá rải như lượt đầu nhưng vuông góc với lượt đầu, chú ý là lần này lại phải làm ngược lại, quay mặt trên lá (xanh hơn) lên trên, mặt kém xanh hơn, úp xuống dưới.
*Gạo nếp, xúc 1 bát đầy đổ vào tâm của hình chữ thập, dùng tay gạt đều, tạo hình vuông mỗi cạnh 20 cm,
*Lấy 1 nắm đỗ xanh bóp nhẹ và rải đều vào giữa vuông gạo đến gần hết bìa gạo
*Thịt lợn, lấy 1, 2 miếng tùy cỡ đã thái rải đều vào giữa bánh
*Lấy tiếp 1 nắm đỗ xanh nữa bóp nhẹ rải đều phủ lên trên thịt
*Xúc 1 bát gạo nếp đổ lên trên và phủ khỏa đều, che kín hết thịt và đỗ
*Gấp đồng thời 2 lá dong lớp trên vào, vừa gấp vừa vỗ nhẹ để tạo hình khối vuông
*Gấp tiếp đồng thời 2 lá dong lớp dưới vào như lớp trên, vừa gấp vừa lèn chặt nhẹ tay
*Dùng lạt buộc xoắn lại tạo thành hình chữ thập
*2 bánh chưng buộc úp vào nhau thành một cặp
_ Cách luộc:
*Lấy nồi to, dày với dung tích trên 100 lít tùy theo số lượng bánh đã được gói. Rải cuống lá dong thừa xuống dưới kín đáy nhằm mục đích tránh cho bánh bị cháy. Xếp lần lượt từng lớp bánh lên đến đầy xoong và xen kẽ các cuống lá thừa cho kín nồi. Đổ ngập nước nồi và đậy vung đun. Người nấu bánh thường canh giờ tính từ thời điểm nước sôi trong nồi và duy trì nước sôi liên tục trong 10 đến 12 giờ. Trong quá trình đun, thỉnh thoảng bổ sung thêm nước nóng để đảm bảo nước luôn ngập bánh (người thực hiện thường đặt sẵn ấm nước bên cạnh bếp đun bánh để tận dụng nhiệt lượng). Những chiếc bánh ở trên có thể được lật giở để giúp bánh chín đều hơn, tránh tình trạng bị lại gạo sau này. Trong lúc đun, có thể lấy bánh ra, rửa qua trong nước lạnh, thay một lượt nước mới khác, bánh sẽ ngon hơn.
- Bảo quản:
*Sau khi luộc xong, vớt bánh ra rửa sạch lá trong nước lạnh cho hết nhựa, để ráo. Xếp bánh thành nhiều lớp, dùng vật nặng đè lên để ép bánh cho ra nước, chắc mịn và phẳng đều trong vài giờ. Hoàn tất công đoạn ép bánh, bánh được treo lên chỗ khô ráo trong nhà để bảo quản.
- Yêu cầu thành phẩm:
*Bánh có màu xanh ngọc, mịn màng.
*Bánh không nát quá cũng không rắn quá, hình bánh phải vuông vức, ngay ngắn.
*Nhân đều và thơm ngon ( đậu xanh phải mịn; thịt nạc phải thơm; gia vị rải đều vừa vặn, không để chỗ mặn chỗ nhạt).
*Bánh phải để được lâu ( không mốc, không ôi thiu).
- Bánh chưng là một món ăn dân tộc cổ truyền của nước ta, mang đậm bản sắc văn hoá Việt.
- Bánh chưng là tín ngưỡng không thể thiếu trong mỗi dịp lễ Tết cổ truyền của Việt Nam.
- Trong câu đối phổ biến về sản vật ngày Tết, người ta thấy sự có mặt của bánh chưng như một giá trị vật chất và tinh thần không thể thiếu trong dân tộc Việt Nam:
Thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ
Cây nêu, tràng pháo, bánh chưng xanh.
