Bài 3: Đơn vị và sai số trong Vật lí

Nối các đại lượng dưới đây với đơn vị đo của chúng.

• Chiều dài || mét (m)
• Khối lượng || kilôgam (kg)
• Thời gian || giây (s)
• Nhiệt độ || Kelvin (K)
• Cường độ dòng điện || ampe (A)
• Lượng chất || mol
• Cường độ ánh sáng || candela (cd)

Ghép các loại sai số với biểu thức xác định chúng.

• Sai số tuyệt đối của từng lần đo || \(\Delta A_n=\left|\overline{A}-A_n\right|\)
• Sai số tuyệt đối trung bình của n lần đo || \(\overline{\Delta A}=\dfrac{\Delta A_1+\Delta A_2+...+\Delta A_n}{n}\)
• Sai số tuyệt đối || \(\Delta A=\overline{\Delta A}+\Delta A_{dc}\)
• Sai số tỉ đối || \(\delta A=\dfrac{\Delta A}{\overline{A}}.100\%\)

Chọn phát biểu sai.

1. Phép đo gián tiếp là phép đo thông qua từ hai phép đo trực tiếp trở lên.
2. Các đại lượng vật lí đều có thể đo trực tiếp.
3. Phép đo trực tiếp là đo trực tiếp một đại lượng bằng dụng cụ đo. 
4. Phép đo gián tiếp thông qua một công thức liên hệ với các đại lượng có thể đo trực tiếp.

Đại lượng nào dưới đây phải đo bằng phép đo gián tiếp?

1. Khối lượng.
2. Vận tốc.
3. Độ dài.
4. Thời gian.

Với \(\overline{\Delta A}\) là sai số ngẫu nhiên và \(\Delta A_{dc}\) là sai số dụng cụ, sai số tuyệt đối của phép đo được xác định theo biểu thức

1. \(\Delta A=\overline{\Delta A}+\Delta A_{dc}.\)
2. \(\Delta A=\overline{\Delta A}-\Delta A_{dc}.\)
3. \(\Delta A=\dfrac{\overline{\Delta A}}{\Delta A_{dc}}.\)
4. \(\Delta A=\overline{\Delta A}.\Delta A_{dc}.\)

Gọi \(\overline{A}\) là giá trị trung bình, \(\Delta A'\) là sai số dụng cụ, \(\overline{\Delta A}\) là sai số ngẫu nhiên, \(\Delta A\) là sai số tuyệt đối. Sai số tỉ đối của phép đo là 

1. \(\delta A=\frac{\overline{\Delta A}}{\overline{A}}.100\%\).
2. \(\delta A=\frac{\Delta A}{\overline{A}}.100\%\)
3. \(\delta A=\frac{\Delta A'}{\overline{A}}.100\%\)
4. \(\delta A=\frac{\overline{A}}{\overline{\Delta A}}.100\%\)

Cách ghi kết quả đo chính xác là

1. \(A=\overline{A}\pm\Delta A.\)
2. \(A=\overline{A}+\Delta A.\)
3. \(A=\overline{A}-\Delta A.\)
4. \(A=\dfrac{\overline{A}}{\Delta A}.\)

Dùng một đồng hồ đo thời gian có độ chia nhỏ nhất 0,001 s để đo n lần thời gian rơi tự do của một vật bắt đầu từ điểm A (v_A = 0) đến điểm B, kết quả cho trong bảng dưới đây. Thời gian rơi trung bình, sai số ngẫu nhiên, sai số phép đo thời gian là bao nhiêu? Kết quả đo được ghi như thế nào? Biết sai số dụng cụ là 0,001 s.

Sai số tuyệt đối của phép đo thời gian là:

\(\Delta t=\overline{\Delta t}+\Delta t_{dc}=\)  s

Kết quả phép đo được ghi như sau:

\(t=\overline{t}\pm\Delta t=\) \(\pm\)  s

Biết \(A=B+C\). Sai số tuyệt đối của A có thể tính thông qua biểu thức

1. \(\Delta A=\Delta B+\Delta C.\)
2. \(\Delta A=\Delta B-\Delta C.\)
3. \(\Delta A=\Delta B.\Delta C.\)
4. \(\Delta A=\dfrac{\Delta B}{\Delta C}.\)

Biết \(A=B.C\). Sai số tỉ đối của A có thể tính thông qua biểu thức

1. \(\delta A=\delta B+\delta C.\)
2. \(\delta A=\delta B.\delta C.\)
3. \(\delta A=\dfrac{\delta B}{\delta C}.\)
4. \(\delta A=\dfrac{\delta C}{\delta B}.\)

Nối các đại lượng dưới đây với đơn vị đo của chúng.

• Chiều dài || mét (m)
• Khối lượng || kilôgam (kg)
• Thời gian || giây (s)
• Nhiệt độ || kelvin (K)
• Cường độ dòng điện || ampe (A)
• Lượng chất || mol
• Cường độ ánh sáng || candela (cd)

Nối.

• Phép đo trực tiếp || giá trị của đại lượng cần đo được đọc trực tiếp trên dụng cụ đo (ví dụ như đo khối lượng bằng cân, đo thể tích bằng bình chia độ).
• Phép đo gián tiếp || giá trị của đại lượng cần đo được xác định thông qua các đại lượng được đo trực tiếp (ví dụ như đo khối lượng riêng).

Cho biết phép đo các đại lượng dưới đây là phép đo trực tiếp hay gián tiếp.​

• Phép đo trực tiếp || Đo thời gian || Đo quãng đường
• Phép đo gián tiếp || Đo vận tốc

Điền từ còn thiếu vào chỗ trống

 Sai số hệ thống  là sai số có tính quy luật và được lặp lại ở tất cả các lần đo. Sai số hệ thống làm cho giá trị đo tăng hoặc giảm một lượng nhất định so với giá trị thực.

 Sai số ngẫu nhiên  là sai số xuất phát từ sai sót, phản xạ của người làm thí nghiệm hoặc từ những yếu tố ngẫu nhiên bên ngoài. Sai số này thường có nguyên nhân.

Ghép các loại sai số với biểu thức xác định chúng.

• Sai số tuyệt đối của từng lần đo || \(\Delta A_n=\left|\overline{A}-A_n\right|\)
• Sai số tuyệt đối trung bình của n lần đo || \(\overline{\Delta A}=\dfrac{\Delta A_1+\Delta A_2+...+\Delta A_n}{n}\)
• Sai số tuyệt đối || \(\Delta A=\overline{\Delta A}+\Delta A_{dc}\)
• Sai số tỉ đối || \(\delta A=\dfrac{\Delta A}{\overline{A}}.100\%\)

Giá trị trung bình khối lượng của quả mít là:  kg (kết quả không làm tròn). 

Cách viết kết quả đo đúng là

1. \(\left(3,7\pm0,2\right)\) kg.
2. \(\left(3,7+0,2\right)\) kg.
3. \(\left(3,7-0,2\right)\) kg.
4. \(\left(3,7\text{ x }0,2\right)\) kg.