Vì sao có thể sử dụng máy sốc điện ngoài lồng ngực để cấp cứu người bệnh bị ngừng tim đột ngột?
Bài 24. Tác dụng của dòng điện
Khởi động (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 104)
Thảo luận (1)
Câu hỏi 1 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 104)
Trong thí nghiệm ở Hình 24.1:
a) Hiện tượng gì xảy ra với tấm xốp khi đóng công tắc?
b) Có thể kết luận gì từ thí nghiệm này?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảia) Khi đóng công tắc, dòng điện chạy qua dây nichrome làm nó nóng lên. Do đó, phần dây nichrome tiếp xúc với tấm xốp sẽ làm tấm xốp bị cắt đứt.
b) Kết luận: khi có dòng điện chạy qua, dây dẫn (dây nichrome) nóng lên. Điều này cho thấy dòng điện có tác dụng nhiệt.
(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Luyện tập (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 104)
Nếu gắn máy tính xách tay với bộ sạc và cắm vào ổ điện trên tường thì sau một thời gian sử dụng, ta sờ thấy cả bộ sạc và máy tính xách tay đều nóng lên. Giải thích.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giải- Bộ sạc và máy tính nóng lên do tác dụng nhiệt của dòng điện.
- Bộ sạc chuyển đổi điện áp và hao phí một phần năng lượng dưới dạng nhiệt,
- Các linh kiện hoạt động ở máy tính cũng sinh ra nhiệt.
(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Câu hỏi 2 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 105)
Thí nghiệm ở Hình 24.2 chứng tỏ dòng điện có tác dụng gì?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiThí nghiệm ở Hình 24.2 chứng tỏ dòng điện có tác dụng phát sáng.
(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Luyện tập (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 105)
Kể tên một số thiết bị hoạt động nhờ tác dụng nhiệt hoặc tác dụng phát sáng của dòng điện.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiMột số thiết bị hoạt động nhờ tác dụng nhiệt hoặc tác dụng phát sáng của dòng điện là:
- Tác dụng phát sáng: bóng đèn sợi đốt, đèn led, bóng đèn huỳnh quang,…
-Tác dụng nhiệt: bàn là, ấm siêu tốc, bếp điện,…
(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Câu hỏi 3 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 105)
Trong thí nghiệm ở Hình 24.3:
a) Dung dịch copper(II) sulfate là chất dẫn điện hay cách điện? Vì sao?
b) Thỏi than K nối với cực âm lúc đầu có màu đen. Vài phút sau khi công tắc đóng, nó được phủ một lớp có màu gì?
c) Kết quả thí nghiệm chứng tỏ dòng điện có tác dụng gì?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảia) Dung dịch copper(II) sulfate là chất dẫn điện vì nó chứa các ion giúp dòng điện có thể chạy qua.
b) Sau khi đóng công tắc, thỏi than K sẽ được phủ một lớp kim loại màu đỏ (đồng) do hiện tượng điện phân xảy ra.
c) Thí nghiệm chứng tỏ dòng điện có tác dụng hóa học, vì khi có dòng điện chạy qua, ion đồng (Cu²⁺) trong dung dịch bị khử và bám vào thỏi than K dưới dạng kim loại đồng (Cu).
(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Câu hỏi 4 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 106)
Dòng điện có thể gây ra những tác hại gì nếu nó chạy qua cơ thể sống?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiDòng điện có thể gây ra nhiều tác hại nếu chạy qua cơ thể sống, đó là:
- Gây co giật cơ làm mất kiểm soát vận động.
- Làm bỏng da và mô do tác dụng nhiệt.
- Gây rối loạn nhịp tim, có thể dẫn đến ngừng tim.
- Tổn thương hệ thần kinh, gây mất ý thức hoặc ảnh hưởng lâu dài.
- Nguy hiểm đến tính mạng nếu cường độ dòng điện lớn.
(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Luyện tập (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 106)
Trả lời câu hỏi đã nêu ở phần Mở đầu bài học.
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiVì dòng điện có tác dụng sinh lý nên có thể sử dụng máy sốc điện ngoài lồng ngực để cấp cứu người bệnh bị ngừng tim đột ngột. Máy sốc điện giúp khử rung tim, tạo cơ hội sống cho người bệnh.
(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Vận dụng (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 106)
Trong các bước sau đây:
- Tiến hành sơ cứu.
- Tách nguồn điện ra khỏi nạn nhân.
- Thực hiện hô hấp nhân tạo.
Bước nào phải thực hiện đầu tiên để cấp cứu người bị điện giật?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiChúng ta cần tách nguồn điện ra khỏi nạn nhân. Nếu không ngắt nguồn điện trước, người cứu hộ cũng có thể bị điện giật khi chạm vào nạn nhân. Sau khi tách nguồn điện an toàn, mới tiến hành sơ cứu và hô hấp nhân tạo nếu cần.
(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)
Câu hỏi 5 (SGK Chân trời sáng tạo - Trang 107)
Để bảo vệ thiết bị điện, người ta phải mắc cầu chì nối tiếp với thiết bị đó. Vì sao?
Thảo luận (1)Hướng dẫn giảiCầu chì phải được mắc nối tiếp với thiết bị điện để bảo vệ thiết bị vì:
- Khi dòng điện vượt quá giới hạn an toàn, dây chì trong cầu chì sẽ nóng chảy và làm ngắt mạch, ngăn dòng điện tiếp tục chạy qua thiết bị.
- Nếu mắc cầu chì song song, khi dòng điện tăng cao, nó vẫn có thể đi qua thiết bị và gây hư hỏng hoặc cháy nổ.
Do đó, mắc cầu chì nối tiếp giúp bảo vệ thiết bị điện hiệu quả.
(Trả lời bởi Nguyễn Quốc Đạt)