Tuần 5

TUẦN 5: AN TOÀN CHO EM - AN TOÀN CHO MỌI NGƯỜI

Hoạt động 1: Trò chơi "Thấy - Nghĩ - Tự hỏi"

- Trò chơi này giúp chúng ta rèn luyện cách suy nghĩ thật kỹ trước khi hành động trên mạng, giống như một thám tử phân tích các manh mối vậy.

- Ví dụ:

+ Thấy: Chúng ta thấy một bạn nam đang ngồi trước máy tính, màn hình có các cửa sổ chat.

+ Nghĩ: Chúng ta nghĩ bạn ấy đang trò chuyện với bạn bè nhưng đồng thời cũng đang rất cảnh giác, thể hiện qua các suy nghĩ "Không chia sẻ thông tin cá nhân", "Không kết bạn với người lạ".

+ Tự hỏi: Chúng ta có thể tự hỏi: "Tại sao bạn ấy lại nghĩ không nên kết bạn với người lạ nhỉ?", "Thông tin cá nhân bao gồm những gì?".

Hoạt động 2: Tìm hiểu về lợi ích và nguy cơ khi giao tiếp trên mạng

- "Thành phố mạng" có rất nhiều điều tuyệt vời nhưng cũng tiềm ẩn không ít nguy hiểm. Chúng ta cần biết cả hai mặt để có thể tận dụng lợi ích và phòng tránh rủi ro.

Ví dụ:

- Lợi ích 👍:

+ Học nhóm online: Bạn An ở thành phố vẫn có thể làm bài tập chung với bạn Bình ở quê qua video call.

+ Tìm kiếm thông tin: Bạn chỉ cần gõ "Tại sao lá cây màu xanh?" là có ngay câu trả lời mà không cần lật cả chục cuốn sách.

+ Giải trí lành mạnh: Xem những chương trình khoa học thú vị, nghe những bài hát hay.

- Nguy cơ 👎:

+ Lừa đảo: Có người lạ nhắn tin dụ dỗ: "Hãy nạp thẻ game ở đây để được nhân đôi giá trị", nhưng thực chất là để lừa lấy mất tiền.

+ Thông tin xấu: Vô tình xem phải những video bạo lực hoặc hình ảnh không phù hợp với lứa tuổi.

+ Bắt nạt qua mạng: Bị người khác lấy ảnh chế giễu, bị nói xấu trong các nhóm chat.

Hoạt động 3: Tìm hiểu những biểu hiện của tự chủ khi giao tiếp trên mạng

"Tự chủ" chính là "siêu năng lực" quan trọng nhất giúp chúng ta an toàn trên mạng. Tự chủ là khả năng tự kiểm soát hành động và suy nghĩ của mình.

Phân tích các biểu hiện tự chủ (từ sơ đồ tư duy):

- Tự chủ về thời gian: Mạng rất cuốn hút, nhưng chúng ta cần biết điểm dừng. Ví dụ: Hẹn giờ sau 30 phút xem video, chuông reo là phải tắt máy đi học bài ngay!

- Tự chủ để bảo vệ bản thân và tài khoản: Thông tin cá nhân (họ tên, lớp, trường, địa chỉ, số điện thoại...) là "kho báu" tuyệt mật. Ví dụ: Không bao giờ đặt mật khẩu là "123456" hay ngày sinh của mình. Tuyệt đối không chụp ảnh thẻ căn cước của bố mẹ gửi cho bất kỳ ai.

- Tự chủ trong việc xây dựng hình ảnh: Trên mạng cũng như ngoài đời, hãy luôn là một người lịch sự. Ví dụ: Khi không đồng ý với ý kiến của bạn khác, thay vì nói "Bạn sai rồi!", hãy nói "Theo tớ thì...". Cách nói này thể hiện mình là người văn minh.

Trao đổi về cách tự chủ khi giao tiếp trên mạng

- Nội dung: Đây là lúc chúng mình chia sẻ những câu chuyện có thật của bản thân hoặc bạn bè để cùng nhau học hỏi kinh nghiệm.

- Ví dụ (kể lại một tình huống): Bạn có thể kể lại: "Có một tài khoản lạ nhắn tin cho em và hỏi em ở trường nào, lớp mấy. Em đã nhớ lời thầy cô dặn, không trả lời, chặn người đó và chạy ra kể ngay cho mẹ". Đó chính là một hành động tự chủ và thông minh!

Hoạt động nối tiếp: Hãy thử cùng bố mẹ nghĩ ra một tình huống nguy hiểm trên mạng và viết một kịch bản ngắn. Ví dụ: Kịch bản về việc một bạn bị người lạ dụ dỗ cho thông tin cá nhân để nhận quà. Diễn vở kịch này sẽ giúp chúng mình và cả người xem nhớ bài học lâu hơn.