TUẦN 31: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ NẢY SINH TRONG QUAN HỆ BẠN BÈ

Phần I: Khám phá và nhận diện những "cơn bão" trong tình bạn

1. Trò chơi "Kết nối bạn bè"

- Trò chơi chuyền bóng khởi động tuần mới không chỉ là một trò chơi vận động. Nó là một mô hình thu nhỏ của sự tương tác trong một nhóm bạn.

- Trải nghiệm của bạn: Hãy tưởng tượng cả lớp chúng ta đang đứng thành một vòng tròn. Quả bóng được chuyền đi một cách nhịp nhàng, êm ái từ tay người này sang tay người khác. Dòng chảy của quả bóng cũng giống như dòng chảy của một tình bạn đẹp, luôn suôn sẻ và vui vẻ. Nhưng rồi, bỗng có một bạn lỡ tay làm rơi bóng. Trò chơi dừng lại. Hoặc hai bạn cùng lúc đưa tay ra bắt bóng, tạo nên một sự "bất đồng ý kiến" nhỏ. Trò chơi cũng khựng lại.

- Bạn học được gì từ đó? Tình bạn cũng vậy. Khi một vấn đề nảy sinh, dù là nhỏ nhất, "cuộc vui" cũng sẽ không thể tiếp tục một cách trọn vẹn. Cả nhóm cần phải dừng lại, cùng nhau tìm ra cách giải quyết vấn đề (nhặt bóng lên, quyết định ai sẽ bắt bóng tiếp theo) rồi mới có thể tiếp tục. Trò chơi dạy chúng ta rằng, giải quyết vấn đề là một phần không thể thiếu để duy trì sự kết nối.

2. Nhận diện vấn đề nảy sinh trong quan hệ bạn bè

- Để có thể "chữa bệnh" cho tình bạn, trước hết chúng ta phải biết "gọi tên" đúng căn bệnh đó. Hoạt động này giúp chúng ta nhận diện và gọi tên những vấn đề phổ biến nhất.

- Trải nghiệm của bạn – Gọi tên những "cơn bão": Hãy thành thật với chính mình và chia sẻ. Bạn đã bao giờ trải qua những "cơn bão" cảm xúc này chưa?

+ "Bị đùa dai": Một lời trêu đùa chỉ vui khi tất cả mọi người cùng cười. Khi một lời đùa được lặp đi lặp lại nhiều lần, khiến cho một người cảm thấy khó chịu, tổn thương, thì nó không còn là đùa nữa. Nó đã trở thành "đùa dai". Cảm giác đó giống như bị một viên sỏi nhỏ ném vào người liên tục. Mỗi viên tuy nhỏ, nhưng nhiều viên gộp lại sẽ gây ra vết bầm.

+ "Bị gán ghép danh xưng": Đôi khi các bạn trêu "A thích B!", lúc đầu có thể chỉ là một lời chọc ghẹo vui. Nhưng khi nó trở thành một "danh xưng" bị gán ghép, nó có thể làm cả hai người bạn cảm thấy ngượng ngùng, khó xử và không dám chơi thân với nhau như trước nữa.

+ "Bị nói xấu": Đây là một trong những cơn bão gây tổn thương sâu sắc nhất. Khi bạn nghe được rằng một người bạn mà bạn tin tưởng đã nói những điều không hay về bạn sau lưng. Cảm giác đó là gì? Là sự phản bội. Niềm tin bị rạn nứt.

+ "Bị bắt nạt": Đây là cơn bão nguy hiểm nhất. Bắt nạt không phải là một sự hiểu lầm. Đó là khi một người hoặc một nhóm người cố tình và lặp đi lặp lại hành động (lời nói, thể chất) để làm tổn thương một người khác yếu thế hơn. Bắt nạt là hành vi không bao giờ được chấp nhận.

+ "Bất đồng ý kiến": Đây là cơn bão phổ biến nhất khi làm việc nhóm. Hai bạn cùng có ý tưởng, và ai cũng cho rằng ý tưởng của mình là hay nhất.

- Phân tích một vấn đề của riêng bạn: Bây giờ, hãy chọn một vấn đề nhỏ mà bạn từng gặp phải và thử phân tích nó như một nhà khoa học:

+ Bối cảnh xảy ra vấn đề: Nó đã xảy ra ở đâu, khi nào?

+ Những lời nói, việc làm đã thực hiện: Chuyện gì đã thực sự xảy ra? Ai đã nói gì, làm gì?

+ Cảm xúc của em khi đó: Bạn đã cảm thấy thế nào? Tức giận? Buồn bã? Bối rối? Việc gọi tên được cảm xúc của chính mình là vô cùng quan trọng.

Phần II: Câu lạc bộ "Tư vấn tình bạn" – Thành lập Biệt đội Gỡ rối

- Hoạt động này sẽ biến lớp chúng ta từ một nơi có thể xảy ra vấn đề thành một nơi có thể giải quyết vấn đề. Chúng ta sẽ cùng nhau thành lập một "câu lạc bộ" đặc biệt, nơi mọi người đều là chuyên gia tư vấn, sẵn sàng lắng nghe và giúp đỡ lẫn nhau.

- Trải nghiệm của bạn – Trở thành nhà tư vấn tâm lý: Một nhà tư vấn giỏi cần có những phẩm chất gì?

+ Là một người biết lắng nghe: Bạn sẽ nghe hết câu chuyện của bạn mình một cách chăm chú, không cắt ngang, không phán xét.

+Là một người có trái tim đồng cảm: Bạn sẽ cố gắng đặt mình vào vị trí của tất cả những người trong cuộc để hiểu cảm xúc của họ.

+ Là một người công tâm: Mục tiêu của bạn không phải là tìm ra ai đúng ai sai, mà là tìm ra một giải pháp hòa bình để tình bạn được hàn gắn.

- Những hoạt động của câu lạc bộ:

+ "Hộp thư tâm sự 'Điều khó nói'": Chúng ta có thể đặt một chiếc hộp nhỏ xinh ở góc lớp. Bất kỳ ai có một vấn đề khó nói với bạn bè đều có thể viết ra một mẩu giấy (có thể không cần ghi tên) và bỏ vào đó. Mỗi tuần một lần, cả lớp sẽ cùng nhau mở hộp thư, đọc các "lá thư" và cùng nhau thảo luận để tìm ra những lời khuyên tốt nhất.

+ "Phiên tòa tình bạn": Chúng ta có thể dựng lại một tình huống mâu thuẫn. Sẽ có một "ban hội thẩm" là các nhà tư vấn, lắng nghe câu chuyện từ các "nhân chứng" và đưa ra những lời khuyên hòa giải.