Bài 27. Sự bảo toàn năng lượng của các hiện tượng cơ và nhiệt

I. Sự truyền cơ năng, nhiệt năng từ vật này sang vật khác

Hiện tượng 1: Hòn bi thép lăn từ máng nghiêng xuống va chạm vào miếng gỗ làm miếng gỗ chuyển động.

→ Hòn bi truyền cơ năng cho miếng gỗ.

Hiện tượng 2: Thả một miếng nhôm đã nung nóng vào một cốc nước lạnh.

→ Miếng nhôm truyền nhiệt năng cho nước.

Hiện tượng 3: Viên đạn từ nòng súng bay ra, rơi xuống biển, nguội đi rồi chìm dần.

→ Viên đạn truyền cơ năng và nhiệt năng cho nước biển.

II. Sự chuyển hóa giữa các dạng cơ năng, giữa cơ năng và nhiệt năng

Hiện tượng 1: Khi bỏ tay giữ con lắc, con lắc chuyển động nhanh dần từ A đến B, chậm dần từ B đến C, rồi lại chuyển động nhanh dần từ B đến C, chậm dần từ B đến A...

Hiện tượng 2: Dùng tay cọ xát miếng đồng lên mặt bàn, miếng đồng nóng lên.

Hiện tượng 3: Đun nóng ống nghiệm, không khí và hơi nước trong ống nghiệm nóng lên, dãn nở, đẩy nút bật lên và lạnh đi.

III. Sự bảo toàn và chuyển hóa năng lượng

Người ta đã chứng tỏ, trong các hiện tương cơ và nhiệt :"Năng lượng không tự sinh ra cũng không tự mất đi; nó chỉ truyền từ vật này sang vật khác, hoặc chuyển hóa từ dạng này sang dạng khác".

Đó chính là nội dung của định luật bảo toàn và chuyển hóa năng lượng, một trong những định luật tổng quát nhất của tự nhiên.