Học tập và trình bày báo cáo khoa học trong môn Khoa học tự nhiên 9
Nội dung lý thuyết
I. MỘT SỐ DỤNG CỤ VÀ HOÁ CHẤT
1. Một số dụng cụ thí nghiệm
Dụng cụ | Đặc điểm, mục đích sử dụng |
Lăng kính | - Được làm bằng thuỷ tinh có dạng lăng trụ tam giác. - Được dùng để tiến hành thí nghiệm tìm hiểu về ánh sáng. |
Đèn laser | - Được tạo từ một số đầu phát tia laser nối với nguồn điện. - Được dùng để tạo ra chùm tia sáng trong một số thí nghiệm về ánh sáng. |
Thấu kính | - Được làm từ các chất trong suốt như thuỷ tinh, nhựa, … - Được dùng để thay đổi đường truyền ánh sáng trong các thí nghiệm. |
Điện dây trở | - Được làm từ kim loại và hợp kim có điện trở đủ lớn và ổn định. - Được dùng trong các thí nghiệm về điện trở. |
Cuộn dây | - Được tạo từ dây đồng có sơn cách điện quấn liên tiếp trên lõi bằng vật liệu cách điện. - Được dùng để tiến hành các thí nghiệm về từ trường và cảm ứng điện từ. |
Bộ ống dẫn khí bằng thủy tinh | - Gồm các ống thuỷ tinh có các đầu uốn khác nhau. - Được dùng để ráp các bộ thí nghiệm. |
Bộ nút cao su | - Được làm từ cao su, có lỗ hoặc không có lỗ. - Được dùng để nút các lọ hoá chất và dùng để lắp các bộ thí nghiệm. |
Ống dẫn bằng cao su | - Được tạo từ vật liệu đàn hồi, có dạng ống dẫn. - Được dùng để nối giữa các ống dẫn thuỷ tinh. |
2. Một số hóa chất
Các hóa chất bao gồm:
- Hóa chất rắn: một số kim loại như natri (sodium – Na), đinh sắt, …; một số muối như silver nitrate (AgNO3), copper (II) sulfate dạng ngậm nước (CuSO4.5H2O); glucose, tinh bột, giấy phenolphthalein, giấy pH, …
- Hóa chất lỏng: dung dịch amonia (NH3) đặc, dung dịch iodine (I2), nước bromine (Br2), …
- Hóa chất nguy hiểm: dung dịch sulfuric acid (H2SO4) 98%.
- Hóa chất dễ cháy: ethylic alcohol (C2H5OH).
II. Quy trình viết và trình bày báo cáo
1. Quy trình viết báo cáo khoa học
- Bước 1: Xác định tên báo cáo và người thực hiện
+ Chọn một câu mô tả ngắn gọn nội dung nghiên cứu.
+ Kèm theo tên nhóm và tên người nghiên cứu.
- Bước 2: Xác định mục đích nghiên cứu. Nêu điều cần đạt được của việc nghiên cứu.
- Bước 3: Nêu câu hỏi nghiên cứu hay nhiệm vụ cần thực hiện. Xác định câu hỏi cần trả lời hay các nhiệm vụ cần thực hiện.
- Bước 4: Nêu giả thuyết hay kiến thức lí thuyết cho vấn đề hay nhiệm vụ. Viết ở dạng một giả định cho vấn đề nghiên cứu.
- Bước 5: Đưa ra phương pháp hoặc kế hoạch nghiên cứu. Mô tả các phương pháp nghiên cứu, các công việc chuẩn bị và các bước tiến hành.
- Bước 6: Thực hiện nghiên cứu, thu thập thông tin, số liệu, kết quả. Tiến hành thí nghiệm hay thực hiện khảo sát; mô tả các thông tin hay số liệu thu thập được.
- Bước 7: Xử lí kết quả và nêu các nhận xét. Nêu những nhận xét, phân tích các thông tin thu được; đánh giá tính đúng đắn của giả thuyết.
- Bước 8: Rút ra kết luận. Nêu kết luận về điều đã rút ra được cho nghiên cứu.
2. Quy trình trình bày báo cáo khoa học
Bước 1: Trình bày | - Nêu đầy đủ mục đích nghiên cứu, câu hỏi nghiên cứu, giả thuyết khoa học, phương pháp và kế hoạch nghiên cứu. - Nêu cách thu thập thông tin (bằng khảo sát, điều tra hay thí nghiệm với những dụng cụ, hóa chất và bước làm cụ thể). - Nêu kết quả thu được, cách xử lí các kết quả đó. - Nêu những nhận xét, bình luận về kết quả, từ đó nêu ra kết luận. |
Bước 2: Xin ý kiến trao đổi, góp ý | Những người tham gia nêu các ý kiến cho từng nội dung, nêu các câu hỏi cần làm rõ. Sau đó, người nghiên cứu trả lời các câu hỏi, ghi nhận các ý kiến đóng góp. |
Bước 3: Hoàn thiện báo cáo | Dựa vào nội dung các trao đổi, người nghiên cứu hoàn thiện lại báo cáo hoặc thực hiện điều chỉnh hay mở rộng nghiên cứu. |