Bài 6: Giải bài toán trên máy tính

BÀI 6. GIẢI BÀI TOÁN TRÊN MÁY TÍNH

Các bước để giải một bài toán trên máy tính

• Xác định bài toán
• Lựa chọn hoặc thiết kế thuật toán
• Viết chương trình
• Hiệu chỉnh
• Viết tài liệu.

1. Xác định bài toán

- Là xác định rõ 2 thành phần Input và Output và mối quan hệ giữa chúng để có thể lựa chọn thuật toán và ngôn ngữ lập trình thích hợp.

2. Lựa chọn hoặc thiết kế thuật toán

a. Lựa chọn thuật toán:

- Là bước quan trọng nhất để giải bài toán.

- Có thể có nhiều thuật toán để giải một bài toán, cần thiết kế hoặc chọn 1 thuật toán phù hợp để giải bài toán cho trước.

b. Diễn tả thuật toán

VD: Tìm UCLN (M,N)

- Xác định bài toán

• Input: cho M, N
• Output: UCLN (M,N)

- Ý tưởng:

• Nếu M=N thì UCLN (M)
• Nếu M>N  thì M\(\leftarrow\)M-N
• Nếu M<N thì N\(\leftarrow\)N-M

- Xây dựng thuật toán:

• Liệt kê:
  • B1: Nhập M, N;
  • B2: Nếu M = N lấy ­UCLN = M (hoặc N), chuyển đến B5;
  • B3: Nếu M >N thì M \(\leftarrow\) M - N rồi quay lại B2;
  • B4: N \(\leftarrow\) N – M rồi quay lại B2;
  • B5: Đ­ưa ra kết quả ­UCLN rồi kết thúc. 
• Sơ đồ khối:

3. Viết chương trình

- Là việc lựa chọn cách tổ chức dữ liệu và sử dụng ngôn ngữ lập trình để diễn đạt đúng thuật toán.

- Khi chọn ngôn ngữ lập trình nào phải tuân theo quy định ngữ pháp của ngôn ngữ đó.

4.  Hiệu chỉnh

- Sau khi viết xong, chương trình cần phải được thử bằng một số Input tiêu biểu. Nếu phát hiện sai sót thì phải sửa chương trình rồi thử lại.

5. Viết tài liệu

- Tài liệu phải mô tả chi tiết bài toán, thuật toán, thiết kế chương trình, kết quả thử nghiệm và hướng dẫn sử dụng. Từ tài liệu này, ngư­ời sử dụng đề xuất các khả năng hoàn thiện thêm.