Bài 4. Lao động và việc làm. Chất lượng cuộc sống

1. Nguồn lao động và sử dụng lao động

a. Nguồn lao động

- Nguồn lao động nước ta dồi dào và tăng nhanh. Bình quân mỗi năm nước ta tăng thêm khoảng 1 triệu lao động.

- Chất lượng lao động ngày càng được nâng cao nhưng còn kém so với các nước trên thế giới: hạn chế về thể lực, trình độ tay nghề  . . .

- Có sự phân bố chênh lệch.

- Giải pháp:

+ Nâng cao trình độ kiến thức phổ thông

+ Đào tạo đa chuyên môn ngành nghề.

+ Rèn luyện thể lực, cung cấp dinh dưỡng . . .

Số liệu năm 2020 (Nguồn: Tổng cục thuế).

b. Sử dụng lao động

- Số lao động có việc làm ngày càng tăng.

- Cơ cấu sử dụng lao động trong các nghành kinh tế thay đổi theo hướng tích cực.

+ Tăng lao động trong ngành công nghiệp – xây dựng, dịch vụ.

+ Giảm lao động trong nông - lâm - ngư nghiệp.

2. Vấn đề việc làm

- Là vấn đề gay gắt ở nước ta.

+ Do đặc điểm mùa vụ của sản xuất nông nghiệp và sự phát triển ngành nghề ở nông thôn còn hạn chế nên tình trạng thiếu việc làm là nét đặc trưng ở nông thôn.

+ Tỉ lệ thất nghiệp của khu vực thành thị tương đối cao chiếm 6%.

- Biện pháp:

+ Phân bố lại lao động và dân cư giữa các vùng, các miền.

+ Đa dạng hoá, hiện đại hoá các hoạt động kinh tế ở nông thôn.

+ Phát triển hoạt động công nghiệp dịch vụ ở đô thị.

+ Đa dạng hoá các loại hình đào tạo, đẩy mạnh hoạt động hướng nghiệp.

+ Xuất khẩu lao động.

Lao động Việt Nam được đào tạo để xuất khẩu ra nước ngoài.

3. Chất lượng cuộc sống

- Đời sống người dân đã và đang được nâng lên về mọi mặt (thu nhập, giáo dục, y tế, nhà ở . .)

     + Tỉ lệ biết chữ 90,3% (1999)

     + Mức thu nhập bình quân đầu người tăng lên

     + Tuổi thọ trung bình tăng (70 tuổi)

     + Phúc lợi của ngưới dân ngày càng cao hơn.

     + Tỉ lệ tự vong, suy dinh dưỡng càng giảm, nhiều dịch bệnh được đẩy lùi. 

- Tuy nhiên, chất lượng cuộc sống của dân cư còn chênh lệch giữa các vùng, giữa thành thị và nông thôn, giữa các tầng lớp dân cư trong xã hội.

- Nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân trên mọi miền đất nước là nhiệm vụ quan trọng, hàng đầu trong chiến lược phát triển con người của thời kì công nghiệp hoá, hiện đại hoá.

Nước ta có nguồn lao động dồi dào, đó là điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế, nhưng đồng thời cũng gây sức ép lớn đến vấn đề giải quyết việc làm.

Cơ cấu sử dụng lao động của nước ta đang được thay đổi. Chất lượng cuộc sống của nhân dân ngày càng được cải thiện.