Bài 34. Các hình dạng nhìn thấy của Mặt Trăng

I. MẶT TRĂNG CÓ HÌNH DẠNG NHÌN THẤY NHƯ THẾ NÀO?

Có những ngày, ta thấy Mặt Trăng tròn, nhưng cũng có ngày ta lại dường như không thấy Mặt Trăng. Từ ngày không trăng đến ngày trăng tròn là khoảng hai tuần. Sau hai tuần tiếp theo, lại đến ngày không trăng. Như vậy, từ ngày không trăng qua ngày trăng tròn, đến ngày không trăng tiếp theo hết khoảng một tháng.

Để hình dung dược hình dạng nhìn thấy khác nhau của Mặt Trăng, chúng ta làm như sau:

Một chiếc hộp được treo một quả bóng bên trong và gắn một đèn pin qua lỗ ở thành hộp. Quả bóng tượng trưng cho Mặt Trăng. Đèn pin tượng trưng cho Mặt Trời. Quan sát hình dạng Mặt Trăng qua bốn lỗ ở thành hộp (hình 34.3).

II. GIẢI THÍCH CÁC HÌNH DẠNG NHÌN THẤY CỦA MẶT TRĂNG

Mặt Trăng quay quanh Trái Đất một vòng hết khoảng một tháng.

Hình 34.4 cho thấy hình dạng Mặt Trăng ở các vị trí khác nhau trong một vòng quay của nó xung quanh Trái Đất.

Như ta thấy trên hình này, phần Mặt Trăng đối diện với Mặt Trời luôn được chiếu sáng. Tuy nhiên, hình dạng nhìn thấy của Mặt Trăng thay đổi theo ngày vì ở các ngày khác nhau, từ Trái Đất chúng ta nhìn nó với các góc khác nhau.

• Khi Mặt Trăng ở cùng phía với Mặt Trời, mặt tối của nó quay về phía Trái Đất cho nên chúng ta không thấy Mặt Trăng. Đó là ngày không trăng (vị trí 1, hình 34.4).

• Khi Mặt Trăng ở phía ngược lại với Mặt Trời, nửa được Mặt Trời chiếu sáng của nó quay về phía Trái Đất. Chúng ta thấy một Mặt Trăng tròn (vị trí 3, hình 34 4).