Bài 33. Hiện tượng mọc và lặn của Mặt Trời

I. TRÁI ĐẤT QUAY QUANH TRỤC

Trước đây, con người vẫn tưởng rằng Trái Đất đứng yên trong không gian, Mặt Trời di chuyển quanh Trái Đất, mỗi ngày một vòng.

Ngày nay, người ta biết rằng, Trái Đất không đứng yên mà xoay quanh trục của nó, một vòng mỗi ngày. Trục Trái Đất là đường nối từ cực Bắc đến cực Nam của nó. Chiều quay của Trái Đất là từ tây sang đông (hình 33.1).

II. SỰ MỌC VÀ LẶN CỦA MẶT TRỜI

Để hình dung được sự mọc và lặn hằng ngày của Mặt Trời, chúng ta sẽ dùng các dụng cụ như ở hình 33.2.

Đầu tiên, gắn mô hình người vào mô hình Trái Đất. Bật đèn và điều chỉnh sao cho mô hình người bắt đầu có ánh sáng đèn chiếu vào (hình 33.3a). Đó là lúc Mặt Trời mọc ở phía đông (các phía đông, tây ở đây là đối với mô hình người).

Tiếp theo, quay từ từ mô hình Trái Đất theo chiều từ phía tây sang phía đông. Quá trình đó tương ứng với Mặt Trời lên cao dần và ở cao nhất trên bầu trời vào lúc trưa (hình 33.3b).

Tiếp tục quay từ từ mô hình Trái Đất theo chiều từ phía tây sang phía đông. Khi hình người không còn nhận được ánh sáng đèn chiếu vào nữa là lúc Mặt Trời lặn ở phía tây (hình 33.3c).

Như vậy, do Trái Đất quay quanh trục từ phía tây sang phía đông cho nên chúng ta thấy Mặt Trời mọc ở phía đông và lặn phía tây mỗi ngày.