Bài 3. Sự hình thành quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa Tây Âu

1. Những biến đổi trong xã hội Tây Âu

- Biến đổi về kinh tế:

+ Sau cuộc phát kiến địa lí, một bộ phận quý tộc, thương nhân giàu lên nhanh chóng, tích lũy được vốn ban đầu.

+ Sản xuất hàng hóa và thương mại của Tây Âu phát triển.

+ Nhiều cảng biển, xưởng sản xuất, các công ty thương mại, trang trại ra đời với quy mô lớn.

- Biến đổi về xã hội: Xã hội Tây Âu phân hóa sâu sắc:

+ Tầng lớp thương nhân, chủ xưởng, ngân hàng ngày càng giàu lên, chi phối toàn bộ xã hội. Họ có quyền công dân, giàu có và xa hoa.

+ Đa số dân thành thị hay nông dân bị mất đất không có quyền công dân, nghèo đói và bị bần cùng hóa.

2. Sự nảy sinh quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa ở Tây Âu

- Về kinh tế: quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa xuất hiện trong tất các các lĩnh vực.

* Trong nông nghiệp

+ Các chủ đất ở nông thôn chuyển dần sang kinh doanh tư bản chủ nghĩa, lập các đồn điền, trang trại lớn, thuê mướn nhân công

+ Nông dân mất đất, phải làm thuê trong các đồn điền, trang trại, bán sức lao động, trở thành công nhân nông nghiệp.

* Trong thủ công nghiệp

+ Các phường hội dần thay thế công trường thủ công

+ quan hệ giữa chủ và thợ được thay thế bằng quan hệ giữa chủ xưởng (tư sản) và người lao động (vô sản).

* Trong thương nghiệp: các công ty thương mại ra đời vào đầu thế kỉ XVII, thúc đẩy buôn bán giữa các quốc gia, đem lại quyền lợi kinh tế và chính trị cho giai cấp tư sản.

- Về xã hội: các giai cấp mới được hình thành là: giai cấp tư sản và giai cấp vô sản