Bài 26. Khóa lưỡng phân

Nội dung lý thuyết

I. Khóa lưỡng phân là gì?

  • Khóa lưỡng phân là kiểu phổ biến nhất trong các khóa phân loại sinh vật.
  • Nguyên tắc của khóa lưỡng phân là từ một tập hợp các đối tượng ban đầu được tách thành hai nhóm có những đặc điểm đối lập với nhau. Sau mỗi lần tách, ta được hai nhóm nhỏ hơn và khác nhau bởi các đặc điểm dùng để tách.

Ví dụ phân loại mèo, chó, thỏ, cá dựa vào khóa lưỡng phân:

Sơ đồ phân loại mèo, chó, thỏ, cá dựa vào khóa lưỡng phân

II. Xây dựng khóa lưỡng phân

Xây dựng khóa lưỡng phân để phân loại một số động vật sau:

(A) Nhện

(B) Chuồn chuồn

(C) Cua đồng

(D) Lươn

(E) Cá rô

(G) Nhặng xanh

Bước 1: Lựa chọn đặc điểm để phân chia được các loài cần phân loại thành hai nhóm (ví dụ: chọn đặc điểm có chân hay không có chân? trên cơ sở trả lời câu hỏi có hay không có đặc điểm đó, ta có thể xếp các động vật thành hai nhóm). Tiếp tục cách làm như vậy ở từng nhóm nhỏ tiếp theo đến khi xác định được từng loài.

Bước 2: Lập sơ đồ phân loại

Sơ đồ phân loại một số loài động vật dựa vào khóa lưỡng phân

❓ Cho các loài sinh vật dưới đây. Tiến hành xây dựng khóa lưỡng phân để phân loại chúng dựa vào các đặc điểm gợi ý bên dưới.

Gợi ý

  • Có cánh hay không có cánh?
  • Có lông vũ hay không có lông vũ?
  • Có vây hay không có vây?
  • Có lông mao hay không có lông mao?

Khóa phân loại được xây dựng giúp xác định vị trí phân loại của loài một cách thuận lợi, trong đó khóa lưỡng phân là khóa phân loại phổ biến nhất.