Bài 2: Hàng hoá - Tiền tệ - Thị trường

1. Hàng hóa

a. Hàng hóa là gì? 

- Khái niệm: Là sản phẩm của lao động có thể thoả mãn một nhu cầu nào đó của con người thông qua trao đổi mua - bán. 

- Các dạng tồn tại:

+ Dạng vật thể (hữu hình).

Dịch vụ du lịch - lữ hành chính là một loại hàng hóa phi vật thể.

+ Dạng phi vật thể (hàng hóa dịch vụ). 

b. Hai thuộc tính của hàng hóa

- Giá trị sử dụng của hàng hóa: là công dụng của sản phẩm có thể thỏa mãn nhu cầu nào đó của con người. 

- Giá trị của hàng hóa:

+ Được biểu hiện ra bên ngoài thông qua giá trị trao đổi của nó.

+ Là lao động xã hội của người sản xuất hàng hóa kết tinh trong hàng hóa.

Thương hiệu chính là một phần làm nên giá trị của hàng hóa.

=> Hàng hóa là sự thống nhất của hai thộc tính: giá trị sử dụng và giá trị, nhưng là sự thống nhất của hai mặt đối lập, thiếu một trong hai thuộc tính thì sản phẩm không thể trở thành hàng hóa.

2. Tiền tệ

 a. Nguồn gốc và bản chất của tiền tệ

 *Nguồn gốc:

- Tiền tệ xuất hiện là kết quả của quá trình phát triển lâu dài của sản xuất, trao đổi hàng hóa và của các hình thái giá trị.

- Có 4 hình thái giá trị phát triển từ thấp lên cao dẫn đến sự ra đời của tiền tệ:

+ Hình thái giá trị giản đơn hay ngẫu nhiên.

+ Hình thái giá trị đầy đủ hay mở rộng.

+ Hình thái chung của giá trị.

+ Hình thái tiền tệ.

 * Bản chất:

Tiền tệ là hàng hóa đặc biệt được tách ra làm vật ngang giá chung thống nhất, là sự thể hiện chung của giá trị và biểu hiện quan hệ giữa những người sản xuất hàng hóa.

b. Chức năng của tiền tệ

 - Thước đo giá trị

+ Tiền được dùng để đo lường và biểu hiện giá trị của HH.(giá cả).

+ Giá cả HH quyết định bởi các yếu tố: giá trị HH, giá trị tiền tệ, quan hệ cung – cầu HH

 - Phương tiện lưu thông

Theo công thức: H - T - H (tiền là môi giới trao đổi)

(Trong đó, H - T là quá trình bán, T - H là quá trình mua.)

 - Phương tiện cất trữ

Tiền rút khỏi lưu thông và được cất trữ, khi cần đem ra mua hàng; vì tiền đại biểu cho của cải xã hội dưới hình thái giá trị

  - Phương tiện thanh toán

Tiền dùng để chi trả sau khi giao dịch, mua bán (trả tiền mua chịu HH, trả nợ, nộp thuế...)        

  - Tiền tệ thế giới

Tiền làm nhiệm vụ di chuyển của cải từ nước này sang nước khác, việc trao đổi tiền nước này với nước khác theo tỉ giá hối đoái.

VD: 1USD = 19.100đ VN (thời giá 2010) 

=> Năm chức năng của tiền tệ có quan hệ mật thiết với nhau.

3. Thị trường

a. Thị trường là gì?         

Thị trường là lĩnh vực trao đổi, mua bán mà ở đó các chủ thể kinh tế  tác động qua lại lẫn nhau để xác định giá cả và số lượng hàng hóa, dịch vụ.

b.  Các chức năng cơ bản của thị trường

- Chức năng thực hiện (hay thừa nhận) giá trị sử dụng và giá trị của hàng hóa. 

- Chức năng thông tin 

- Chức năng điều tiết (kích thích hoặc hạn chế sản xuất và tiêu dùng).   

=> Hiểu và vận dụng được các chức năng của thị trường sẽ giúp cho người sản xuất và tiêu dùng giành được lợi ích kinh tế lớn nhất và Nhà nước cần ban hành những chính sách kinh tế phù hợp nhằm hướng nền kinh tế vào những mục tiêu xác định.

Trong quá trình học tập, nếu có bất kỳ thắc mắc nào, các em hãy để lại câu hỏi ở mục hỏi đáp để cộng đồng Hoc24.vn cùng thảo luận và trả lời nhé . Chúc các em học tốt!