Bài 16: Chính sách cai trị của phong kiến phương Bắc và sự chuyển biến của Việt Nam thời kì Bắc thuộc

Nội dung lý thuyết

I. Chính sách cai trị của các triều đại phong kiến phương Bắc

1. Tổ chức bộ máy cai trị

- Sáp nhập lãnh thổ Âu Lạc vào Trung Quốc sau đó chia thành các châu, quận…

- Cử quan lại người Hán tới cai trị đến tận cấp huyện.

 - Xây các thành lũy lớn, thẳng tay đàn áp các cuộc đấu tranh của người Việt

Sơ đồ tổ chức chính quyền ở thời thuộc Hán và Đường
Sơ đồ tổ chức chính quyền ở thời thuộc Hán và Đường

2. Chính sách bóc lột về kinh tế

- Chiếm đoạt ruộng đất, độc quyền sắt, muối, bắt dân ta cống nạp các sản vật quý, bắt 

 hàng ngàn thợ thủ công giỏi ở Giao Châu đem về nước.

-  Thời Đường, bên cạnh chính sách cống nạp, chính quyền đô hộ còn tăng cường chế độ thuế khóa và lao dịch nặng nề.

Ách áp bức, bốc lột của phong kiến phương Bắc (tranh minh hoạ)
Ách áp bức, bốc lột của phong kiến phương Bắc (tranh minh hoạ)

3. Chính sách đồng hoá

- Đưa người Hán sang sinh sống lâu dài cùng người Việt, xóa bỏ tập quán lâu đời của người Việt, ép dân ta theo phong tục tập quán của họ.

-  Nho giáo, chữ Hán du nhập vào nước ta để phục vụ cho công cuộc đồng hoá nhưng  chữ Hán chỉ giới hạn trong một số ít người ở trung tâm.

II. Những chuyển biến về kinh tế, văn hóa, xã hội

1. Những chuyển biến về kinh tế.

- Nông nghiệp:

+ Trồng lúa nước vẫn là ngành chính, biết đắp đê phòng lụt.

+ Sử dụng cày, sức kéo trâu bò và công cụ bằng sắt để lao động, sản xuất

+ Chăn nuôi và trồng nhiều loại cây khác như cây ăn quả, cây dâu, cây bông

- Nhiều nghề thủ công mới xuất hiện: làm giấy, khảm xà cừ, thuộc da, đúc tiền…

- Giao thương các sản phẩm nông nghiệp và thủ công nghiệp ở trong nước và với các thương nhân Trung Quốc, Giava, Ấn Độ.

2. Những chuyển biến về xã hội.

- Tầng lớp trên của xã hội như Lạc tướng, Lạc hầu và sau này là hào trưởng người Việt có thế lực kinh tế và uy tín trong nhân dân nhưng vẫn bị chính quyền đô hộ chèn ép.

- Nông dân công xã chịu ảnh hưởng nặng nề bởi chính sách cướp đoạt ruộng đất và tô thuế, nhiều người phá sản trở thành nông dân lệ thuộc hoặc nô tì.

- Bao trùm trong xã hội là mâu thuẫn giữa nhân dân Việt Nam với chính quyền cai trị phương Bắc.

Bảng mô tả cơ cấu xã hội thời Văn Lang, Âu Lạc và thời Bắc thuộc
Bảng mô tả cơ cấu xã hội thời Văn Lang, Âu Lạc và thời Bắc thuộc