Bài 15. Tác dụng của chất lỏng lên vật đặt trong nó

I. LỰC ĐẨY CỦA CHẤT LỎNG LÊN VẬT ĐẶT TRONG NÓ

Khi một vật được đặt trong chất lỏng, nó sẽ chịu một lực hướng thẳng đứng từ dưới lên, được gọi là lực đẩy Acsimet. Lực đẩy của nước tác dụng lên xô nước giúp ta kéo xô nước lên nhẹ hơn hay lực đẩy của nước tác dụng lên thuyền, giúp cho thuyền nổi (hình 15.3) là những ví dụ về lực dây Acsimet.

Bằng nhiều thí nghiệm khác nhau, người ta đã khẳng định được rằng: Lực đẩy Acsimet mà chất lỏng tác dụng lên vật đặt trong nó có độ lớn bằng trọng lượng phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ.

Độ lớn của lực Acsimet được tính bằng:

F_A = d.V

Trong do, d là trong lượng nêng của chất lỏng (đơn vị N/m³).

V là thể tích phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ (đơn vị m³).

Đó cũng là nội dung của định luật Acsimet.

II. ĐIỀU KIỆN ĐỊNH TÍNH ĐỂ MỘT VẬT I HAY CHÌM TRONG MỘT CHẤT LỎNG

Nếu thả vật vào trong chất lỏng thì:

• Vật nổi lên khi khối lượng riêng của vật nhỏ hơn khối lượng RIêng của chất lỏng.
• Vật lơ lửng trong chất lỏng khi khối lượng riêng của vật bằng khối lượng riêng của chất lỏng.
• Vật chim xuống khi khối lượng riêng của vật lớn hơn khối lượng riêng của chất lỏng.