Bài 13: Chính sách giáo dục- khoa học, công nghệ và văn hoá

1. Chính sách giáo dục và đào tạo

a) Nhiệm vụ của giáo dục và đào tạo

*Tầm quan trọng của giáo dục - đào tạo

- Giáo dục và đào tạo có tầm quan trọng trong việc phát triển nguồn nhân lực con người.

- Đảng Nhà nước ta xác định giáo dục - đào tạo là quốc sách hàng đầu, coi đầu tư cho giáo dục - đào tạo là đầu tư cho phát triển.

*Nhiệm vụ của giáo dục - đào tạo là: Nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực và bồi dưỡng nhân tài nhằm phát triển tiềm năng trí tuệ, cung cấp cho đất nước nguồn lao động có chất lượng cao.

b) Phương hướng cơ bản để phát triển giáo dục và đào tạo

- Nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục và đào tạo: giáo dục toàn diện, đổi mới nội dung, phương pháp dạy học; cơ cấu tổ chức, cơ chế quản lí, có chính sách đúng đắn trong việc phát hiện, đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng nhân tài.

Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục nhằm nâng cao chất lượng giáo dục.

- Mở rộng qui mô giáo dục; từ giáo dục mầm non đến giáo dục đại học, tăng dạy nghề và trung cấp chuyên nghiệp.

- Ưu tiên đầu tư cho giáo dục: huy động mọi nguồn lực để phát triển giáo dục - đào tạo, xây dựng cơ sở vật chất cho các trường học, thực  hiện chuẩn hoá, hiện đại hoá nhà trường.

Cơ sở vật chất, hạ tầng của giáo dục ngày càng hiện đại.

- Thực hiện công bằng xã hội trong giáo dục: tạo mọi điều kiện để người nghèo có cơ hội được học tập, người giỏi được phát huy tài năng.

Nhiều trường học mới được xây dựng phục vụ đồng bào dân tộc thiểu số có điều kiện khó khăn.

- Xã hội hoá giáo dục: đa dạng hoá các loại hình nhà trường, các hình thức giáo dục, xây dựng xã hội học tập.

- Phải tăng cường hợp tác quốc tế về giáo dục và đào tạo.

Ngày 16/10 “Diễn đàn hợp tác và đầu tư trong giáo dục” được tổ chức tại TP.HCM.

2. Chính sách khoa học và công nghệ

a) Nhiệm vụ của khoa học và công nghệ

- Đảng và Nhà nước ta coi Khoa học và công nghệ là quốc sách hàng đầu, là động lực thúc đẩy sự nghiệp phát triển của đất nước. 

Ứng dụng của khoa học công nghệ vào sản xuất nông nghiệp.

- Nhiệm vụ của Khoa học và công nghệ:

+ Giải đáp kịp thời những vấn đề lí luận và thực tiễn do cuộc sống đặt ra.

+ Cung cấp luận cứ khoa học cho việc hoạch định đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước.

+ Đổi mới và nâng cao trình độ công nghệ trong toàn bộ nền kinh tế quốc dân.

+ Nâng cao trình độ quản lí, hiệu quả của hoạt động Khoa học và công nghệ.

b) Phương hướng cơ bản để phát triển khoa học và công nghệ

- Đổi mới cơ chế quản lí  Khoa học và công nghệ nhằm khai thác mọi tiềm năng sáng tạo trong nghiên cứu khoa học, lí luận.

Vai trò ứng dụng của trí tuệ nhân tạo trong các lĩnh vực.

- Tạo thị trường cho Khoa học và công nghệ­ nhằm:

+ Tạo ra môi trường cạnh tranh bình đẳng, thúc đẩy việc áp dụng tiến bộ Khoa học và công nghệ.

+ Đổi mới công nghệ, hoàn thiện cơ sở pháp lí và nâng cao hiệu lực thi hành pháp luật về sở hữu trí tuệ, trọng dụng nhan tài.

- Xây dựng tiềm lực cho Khoa học và công nghệ

- Tập trung vào các nhiệm vụ trọng tâm.

3. Chính sách văn hoá

a) Nhiệm vụ của văn hoá

-Văn hoá là toàn bộ những giá trị do con người tạo ra, bao gồm giá trị vật chất và giá trị tinh thần.

- Văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, là động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

- Nhiệm vụ của văn hóa: Xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc; xây dựng con người VN phát triển toàn diện về chính trị, tư tưởng, trí tuệ, đạo đức, thể chất, năng lực sáng tạo.

+ Nền văn hoá tiên tiến: Thể hiện tinh thần yêu nước và tiến bộ , nội dung là lý tưởng độc lập dân tộc và CNXH, tất cả vì con  người.

+ Nền văn hóa đậm đà bản sắc dân tộc: Chứa đựng những yếu tố tạo ra sức sống, bản lĩnh dân tộc ( lòng yêu nước, tinh thần đoàn kết...).

b) Phương hướng cơ bản để xây dựng nền văn hoá tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc

- Làm cho chủ nghĩa Mác Lê-nin và tư tưởng Hồ Chí Minh giữ vai trò chủ đạo trong đời sống tinh thần của nhân dân.

- Kế thừa, phát huy những di sản và truyền thống văn hóa của dân tộc.

- Tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại.    

- Nâng cao hiểu biết và mức hưởng thụ văn hóa, phát huy tiềm năng sáng tạo văn hóa của nhân dân. 

=> Thực hiện những phương hướng cơ bản trên, chúng ta sẽ từng bước xây dựng được nền văn hóa tiên tiến, bảo vệ và phát huy bản sức dân tộc trong thời kì CNH, HĐH, hội nhập quốc tế. 

Trách nhiệm công dân đối với chính sách giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ, văn hoá:

- Tin tưởng và chấp hành đúng chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước về GD-ĐT, KH-CN, văn hóa.

- Thường xuyên nâng cao trình độ học vấn, coi trọng việc tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại.

- Ra sức trao dồi phẩm chất đạo đức, chiếm lĩnh kiến thức KH-KT hiện đại để thực hiện ước mơ làm cho đất nước ngày càng giàu mạnh.

- Có quan hệ tốt đẹp với mọi người xung quanh, biết phê phán những thói hư tật xấu trong xã hội.