Bài 13. Biểu diễn quy ước ren

Nội dung lý thuyết

I. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ REN

- Mối ghép bằng ren được sử dụng cho việc lắp ghép hoặc tháo rời chi tiết nhiều lần.

- Ren dùng để kẹp chặt (bulong, đai ốc, vít,...) hoặc dùng để truyền chuyển động (trục vít, vítme).

- Ren hình thành trên bề mặt ngoài của hình trụ gọi là ren ngoài (ren trục).

- Ren hình thành trên bề mặt trong của hình trụ gọi là ren trong (ren lỗ).

- Một số yếu tố của ren gồm:

+ Dạng ren là hình phẳng tạo thành ren như:

  • Hình tam giác.

  • Hình thang,...

+ Đường kính lớn nhất của ren:

  • Kí hiệu là d.

  • Là đường kính đỉnh của ren ngoài, đường kính chân của ren trong.

+ Đường kính nhỏ nhất của ren:

  • Kí hiệu d1.

  • Là đường kính chân của ren ngoài, đường kính đỉnh của ren trong.

+ Bước ren:

  • Kí hiệu là p.

  • Là khoảng cách theo chiều trục giữa hai đỉnh ren kề nhau.

Công nghệ 10, ren ngoài và ren trong
 Ren ngoài và ren trong

II. BIỂU DIỄN QUY ƯỚC REN

- Trên bản vẽ kĩ thuật, ren được vẽ quy ước.

- Cách vẽ quy ước ren thấy như sau:

+ Biểu diễn ren trên mặt phẳng song song với trục ren:

  • Đường giới hạn ren, đường đỉnh ren vẽ bằng nét liền đậm.

  • Đường chân ren vẽ bằng nét liền mảnh.

  • Khoảng cách đường đỉnh ren và đường chân ren xấp xỉ chiều cao ren.

+ Biểu diễn ren trên mặt phẳng vuông góc với trục ren:

  • Đường chân ren được vẽ bằng 3/4 vòng tròn bằng nét liền mảnh.

  • Đường đỉnh ren vẽ bằng vòng tròn nét đậm.

  • Không vẽ vòng tròn thể hiện đầu mép vát của ren.

- Khi cần thể hiện ren khuất:

+ Quy ước đường đỉnh ren, đường chân ren và đường giới hạn ren vẽ bằng nét đứt mảnh.

Công nghệ 10, ren trục thực tế
Ren trục thực tế
Công nghệ 10, biểu diễn quy ước ren trục
Biểu diễn quy ước ren trục
Công nghệ 10. ren lỗ thực tế
Ren lỗ thực tế
Công nghệ 10, biểu diễn quy ước ren lỗ
Biểu diễn quy ước ren lỗ

- Để thuận lợi trong thiết kế, chế tạo và sử dụng, ren được tiêu chuẩn hoá.

- Kí hiệu quy ước của ren gồm:

* Dạng ren:

+ Ren hệ mét.

  • Kí hiệu là M.

  • Dùng trong các mối ghép thông thường.

+ Ren ống trụ:

  • Kí hiệu là G.

  • Dùng trong các mối ghép ống.

+ Ren hình thang:

  • Kí hiệu là Tr.

  • Dùng để truyền chuyển động.

* Kích thước đường kính d của ren.

* Bước ren và hướng xoắn (ren có hướng xoắn phải không ghi hướng xoắn, ren hướng xoắn trái thì ghi chữ LH).

- Ví dụ:

+ M18:

  • Ren hệ mét.

  • Là ren tam giác đều.

  • Đường kính của ren d = 18 mm.

  • Ren phải.

+ Tr40 × 2LH:

  • Ren hình thang.

  • Đường kính ren d = 40 mm.

  • Bước ren 2 mm.

  • Ren trái.

+ Ren ngoài và ren trong ăn khớp tạo thành mối ghép ren.

+ Trong mối ghép ren, phần ăn khớp quy ước biểu diễn ren trục che khuất ren lỗ.

Công nghệ 10, vẽ quy ước mối ghép ren
Vẽ quy ước mối ghép ren