Nguyễn Trãi không chỉ là người anh hùng dân tộc mà còn là nhà văn hóa, nhà văn kiệt xuất. Nguyễn Trãi đóng góp công lớn giúp Lê Lợi đánh bại quân Minh. Khi hòa bình lập lại, Nguyễn Trãi đem hết tâm huyết, tài năng, sức lực tham gia vào công cuộc xây dựng đất nước. Tuy nhiên, vì một số lý do, Nguyễn Trãi đã lui về ở ẩn tại Côn Sơn. Khi được Lê Thái Tông trọng dụng, ông lại ra giúp đời, giúp nước. Năm 1442, Nguyễn Trãi bị bọn gian thần vu oan và phải chịu án “tru di tam tộc” (vụ án Lệ Chi viên). Nguyễn Trãi không chỉ là người anh hùng dân tộc mà những đóng góp của ông đã tạo ra bước ngoặt mới trong lịch sử phát triển của văn hóa, văn học Việt Nam. Ngoài những đóng góp quan trọng trong các hoạt động thực tiễn, ông còn để lại một di sản to lớn trên nhiều lĩnh vực: tư tưởng, chính trị, quân sự, ngoại giao, lịch sử, địa lí, văn học,.. Thơ văn Nguyễn Trãi là cầu nối giữa xưa với nay, nối Việt Nam với nhân loại.

Phan Huỳnh Điểu sinh ngày 11 tháng 11 năm 1924 - mất ngày 29 tháng 6 năm 2015 là một trong những nhạc sĩ tiêu biểu nhất của nền âm nhạc đương đại Việt Nam với những đóng góp to lớn cho sự phát triển của âm nhạc Việt Nam trong thế kỉ XX.

Nhắc đến truyện ký Việt Nam trước cách mạng tháng Tám có lẽ không ai là không nhớ đến Ngô Tất Tố, một cây bút lỗi lạc của văn học hiện thực đương thời: "Tắt đèn" là tác phẩm tiêu biểu của ông viết về người nông dân và hiện thực xã hội Việt Nam trong những ngày sưu thuế ở nông thôn mà chương XVIII của tác phẩm với đoạn trích "Tức nước vỡ bờ" đã để lại cho người đọc nhiều ấn tượng.

Ngô Tất Tố sinh năm 1893, mất 1954, quê ở làng Lộc Hà, huyện Từ Sơn, Bắc Ninh (nay thuộc Đông Anh, ngoại thành Hà Nội). Ông xuất thân là một nhà nho gốc nông dân, là một học giả với nhiều công trình triết học và văn học cổ có giá trị; một nhà báo nổi tiếng với nhiều bài mang khuynh hướng dân chủ tiến bộ và giàu tính chiến đấu; một nhà văn hiện thực xuất sắc chuyên viết về nông thôn trước cách mạng. Sau cách mạng nhà văn tận tuỵ trong công tác tuyên truyền văn nghệ phục vụ kháng chiến chống Pháp, ông đã hy sinh trên đường công tác ở sau lưng địch. Ông để lại nhiều tác phẩm có giá trị thuộc nhiều thể loại tiêu biểu như: Các tiểu thuyết: Tắt đèn (1939), Lều chõng (1940)... ; các phóng sự: Tập án cái đình (1939); Việc làng (1940)...

Với những đóng góp lớn lao của bản thân cho nền văn học nghệ thuật nước nhà, Ngô Tất Tố đã được Nhà nước truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn hoá nghệ thuật đợt 1 năm 1996.

NGÔ TẤT TỐ

- Năm sinh, mất: 1894 - 1954

- Quê: Làng Lộc Hà, tổng Hội Phụ, phủ Từ Sơn, Bắc Ninh (nay là thôn Lộc Hà, xã Mai Lâm, huyện Đông Anh, Hà Nội).

- Ông là một nhà văn, nhà báo, nhà Nho học và nhà nghiên cứu có ảnh hưởng ở Việt Nam giai đoạn trước 1954.

- Ngô Tất Tố được coi là nhà văn hàng đầu của trào lưu hiện thực phê phán ở Việt Nam trước 1945 với các tác phẩm tiêu biểu như "Tắt đèn", "Việc làng", "Tập án cái đình".

- Ông có các bút danh Bắc Hà, Thiết Khẩu Nhi, Lộc Hà, Tân Thôn Dân, Thục Điểu, Lộc Đình, Thôn Dân, Phó Chi, Tuệ Nhơn, Thuyết Hải, Xuân Trào, Hy Cừ...

- Ông qua đời ngày 20 tháng 4 năm 1954 tại Yên Thế, Bắc Giang.

TẮT ĐÈN

- Một trong những tác phẩm văn học tiêu biểu nhất của nhà văn Ngô Tất Tố (tiểu thuyết, in trên báo Việt nữ năm 1937).

- Nội dung: cuộc sống khốn khổ của tầng lớp nông dân Việt Nam đầu thế kỉ 20 dưới ách đô hộ của thực dân Pháp.
Tác phẩm xoay quanh nhân vật chính là chị Dậu và gia đình đang trong mùa sưu thuế; một điển hình của cuộc sống bần cùng hóa do sưu cao thuế nặng mà chế độ thực dân áp đặt lên xã hội Việt Nam.

- Tác phẩm Tắt đèn không chỉ phản ánh được sự hống hách, bất nhân, tàn nhẫn của bộ máy quan lại đương thời, mà còn cho thấy những phẩm chất cao quý của người nông dân, được coi là những kẻ ở dưới đáy xã hội qua hình ảnh chị Dậu. Dù họ có bị tần lớp thống trị lấn át, và dù cuộc sống của họ có tăm tối, cùng quẫn đến mức nào cũng không thể khiến họ đánh mất những đức tính cao đẹp vốn có, nhưng đồng thời cũng thể hiện sức phản kháng tiềm tàng mạnh mẽ của những người nông dân nghèo.

Nhà văn Ngô Tất Tố quê ở làng Lộc Hà, tổng Hội Phụ, phủ Từ Sơn, Bắc Ninh (nay là thôn Lộc Hà, xã Mai Lâm, huyện Đông Anh, Hà Nội). Ông là một nhà văn, nhà báo, nhà Nho học và nhà nghiên cứu có ảnh hưởng ở Việt Nam giai đoạn trước 1954.

Ngô Tất Tố được coi là nhà văn hàng đầu của trào lưu hiện thực phê phán ở Việt Nam trước 1945 với các tác phẩm tiêu biểu như "Tắt đèn", "Việc làng", "Tập án cái đình".

Ông có các bút danh Bắc Hà, Thiết Khẩu Nhi, Lộc Hà, Tân Thôn Dân, Thục Điểu, Lộc Đình, Thôn Dân, Phó Chi, Tuệ Nhơn, Thuyết Hải, Xuân Trào, Hy Cừ...

Ông qua đời ngày 20 tháng 4 năm 1954 tại Yên Thế, Bắc Giang.

* Giải thưởng: Nhà văn Ngô Tất Tố nhận được Giải thưởng Hồ Chí Minh đợt 1.

* Các tác phẩm tiêu biểu:

Thơ và tình (năm 1940, dịch thơ Trung Quốc) Lão Tử, Mặc Tử (năm 1942) Doãn Thanh Xuân (năm 1946-1954, dịch, truyện ngắn) Tập án cái đình (năm 1939, Phóng sự) Địa dư Việt Nam; Nữ chiến sĩ Bùi Thị Phác; Đóng góp (năm 1951) Việc làng (phóng sự, năm 1940-1941, báo Hà Nội tân văn), (1941, Mai Lĩnh xuất bản) Hoàng Lê nhất thống chí (dịch, tiểu thuyết lịch sử, năm 1942, báo Đông Pháp) Địa dư các nước châu Âu (năm 1948, biên soạn chung) Thi văn bình chú (năm 1941, tuyển chọn, giới thiệu) Ngô Tất Tố - Toàn tập (5 tập, năm 1996, Nxb Văn học) Tắt đèn (tiểu thuyết, năm 1937, báo Việt nữ), (1939, Mai Lĩnh xuất bản) Ngô Việt Xuân Thu; Hoàng Hoa Cương (năm 1929, dịch) Vua Hàm Nghi với việc kinh thành thất thủ, Đề Thám (năm 1935, truyện ký lịch sử) Lều chõng (phóng sự tiểu thuyết, năm 1939-1944, báo Thời vụ), (1952, Mai Lĩnh xuất bản) Kinh dịch (năm 1953, chú giải) Đường thi (năm 1940, sưu tầm, chọn và dịch) Văn học đời Lý (tập I) và Văn học đời Trần (tập II) (năm 1942, nghiên cứu, giới thiệu) Suối thép; Trước lửa chiến đấu; Trời hửng; Duyên máu (dịch, năm 1946) Địa dư các nước châu Á, châu Phi (năm 1949, biên soạn chung) Ngô Tất Tố và tác phẩm (2 tập, năm 1971, 1976, Nxb Văn học) Ngô Tất Tố - Toàn tập, bộ mới (dự kiến 30 tập, năm 2005, Nxb Hội nhà văn - Công ty văn hóa Phương Nam)

Về tác phẩm " Tắt đèn " :

Tắt đèn là một trong những tác phẩm văn học tiêu biểu nhất của nhà văn Ngô Tất Tố (tiểu thuyết, in trên báo Việt nữ năm 1937).^[1]Đây là một tác phẩm văn học hiện thực phê phán với nội dung nói về cuộc sống khốn khổ của tầng lớp nông dân Việt Nam đầu thế kỉ XX dưới ách đô hộ của thực dân Pháp.

- Văn bản gồm 2 phần

+ Phần 1: Người anh hùng dân tộc: Giới thiệu về cuộc đời Nguyễn Trãi với những đóng góp cho đất nước và bi kịch cuối đời

+ Phần 2: Nhà văn hoá, nhà văn kiệt xuất: Giới thiệu những đóng góp về văn hoá của Nguyễn Trãi đối với đất nước và giá trị thơ văn của ông.

Tham khảo:

Nguyễn Trãi ( 1380-1442 ) là một nhân vật toàn tài hiếm có trong lịch sử nước nhà, là danh nhân văn hóa thế giới nhưng đồng thời cũng là người phải chịu những oan khiên thảm khốc nhất trong lịch sử chế độ phong kiến Việt Nam. Cha ông là nhà nho nghèo, mẹ thuộc dòng dõi quý tộc nhà Trần. Nguyễn Trãi sớm mồ côi mẹ, thuở nhỏ được sự nuôi dạy cẩn thận của của ông ngoại Trần Nguyên Đán. Ông thi đỗ và làm quan cho nhà Hồ cùng với cha năm 1400. Đến 1407, giặc Minh sang xâm lược, cha bị bắt đưa về Trung Quốc, Nguyễn Trãi cũng theo cha nhưng đến biên giới, nghe lời cha, Nguyễn Trãi quay lại tìm cách rửa nhục cho nước. Ông bị giặc Minh giam lỏng 10 năm ở thành Đông Quan, sau đó trốn thoát được, tìm vào Lam Sơn phò tá Lê Lợi tiến hành cuộc kháng chiến chống Minh đến toàn thắng năm 1427. Ông tái thiết xây dựng đất nước nhưng bị gian thần ghen ghét, nghi ngờ, không được trọng dụng nhiều. Năm 1439, ông về ở ẩn, nhưng đến 1440, vua Lê Thái Tông lại mời ông ra giúp nước. Năm 1442, nhà vua đi duyệt võ ở Chí Linh, có ghé thăm Nguyễn Trãi ở Côn Sơn, rồi đột ngột băng hà ở Lệ Chi Viên. Nguyễn Trãi bị gian thần vu cho tội giết vua và bị xử án tru di tam tộc. Đến năm 1464, vua Lê Thánh Tông minh oan cho Nguyễn Trãi, tìm con cháu, sưu tầm lại thơ văn của ông và khẳng định nhân cách, tấm lòng, của Nguyễn Trãi với câu nói nổi tiếng “Ức Trai tâm thượng quang khuê tảo”. Nguyễn Trãi là nhà chính trị, quân sự, giáo dục, tài ba của dân tộc ta. Không chỉ vây, ông còn là cây đại thụ đầu tiên của văn học Việt Nam. Ông là tác giả xuất sắc về nhiều thể loại văn học cả ở lĩnh vực chữ Hán và chữ Nôm . Ông ra đi để lại một khối lượng sáng tác lớn với nhiều tác phẩm có giá trị. Đó là “Đại cáo bình Ngô”, “Quân trung từ mệnh tập”… Nguyễn Trãi là nhà văn chính luận kiệt xuất của văn học trung đại Việt Nam. Các tác phẩm chính luận có luận điểm vững chắc, lập luận sắc bén, giọng điệu linh hoạt. Trong đó luận điểm cơ bản cốt lõi là tư tưởng nhân nghĩa, yêu nước thương dân. Ông còn là nhà thơ trữ tình sâu sắc. Thơ ông bộc lộ tâm hồn, con người ông từ khía cạnh bình thường. Đọc thơ Nguyễn Trãi, ta thấy những nỗi ưu tư trăn trở về dân về nước, lòng yêu thiên nhiên cây cỏ của ông. Nguyễn Trãi có đóng góp lớn vào việc phát triển chữ Nôm và Việt hóa thơ Đường qua việc sử dụng thuần thục thể thơ thất ngôn xen lục ngôn. Nguyễn Trãi đưa vào thơ những hình ảnh dân dã quen thuộc một cách tự nhiên, tinh tế.Thơ văn ông hội tụ đủ hai nguồn cảm hứng lớn của văn học dân tộc là yêu nước và nhân đạo.

1. Tình hình Châu Phi sau chiến tranh thế giới thứ hai:

- Phong trào đấu tranh chống chủ nghĩa thực dân, đòi độc lập dân tộc đã diễn ra sôi nổi ở Châu Phi, phong trào nổ ra sớm nhất là ở vùng Bắc Phi, sau đó lan ra khu vực khác.

- Các nước Châu Phi bắt tay vào công cuộc xây dựng đất nước, phát triển kinh tế, xã hội và đã thu được nhiều thành tích.Nhưng nhũng thành tích ấy chưa đủ sức làm thay đổi một cách căn bản bộ mặt của Châu Phi. Nhiều nước Châu Phi vẫn ở trong tình trạng đói nghèo, lạc hậu.

- Từ năm 1987 đến năm 1997, riêng ở Châu Phi có tới 14 cuộc xung đột và nội chiến, đã có tới 800 nghìn người thiệt mạng, 1,2 triệu người phải lang thang tị nạn.

- Những năm gần đây, đã tích cực tìm kiếm các giải pháp, đề ra cải cách nhằm giải quyết các cuộc xung đột.... Lớn nhất là Tổ chức thống nhất châu Phi, nay gọi là Liên minh châu Phi(AU)

2. giới thiệu đôi nét về phong trào độc lập nhân tộc ở Nam Phi:

- Tại Nam Phi, trước áp lực đấu tranh của người da màu, bản hiến pháp 11-1993, chế độ phân biệt chủng tộc ( A-pác-thai) bị xóa bỏ.

- Trong cuộc bầu cử đa chủng tộc đầu tiên, ông Nen-xơn Man-đê-la trở thành tổng thống da đen đầu tiên của nước Cộng hòa Nam Phi

3. Nen-xơn Man-đê-la sinh ngày 18/7/1919 trong một gia đình tù trưởng thuộc bộ tộc tan-bu. Năm 1942 tốt nghiệp đại học luật, Năm 1952 mở văn phòng luật sư ở giô-han-ne-xbơ nhằm bên vực những người da đen bị áp bức. Năm 1964, ông bị bắt và bị kết án tù chung thân về tội âm mưu lật đổ chính quyền. Sau 27 năm bị giam, tháng 2 năm 1990 ông được trả tự do, ông đã trở thành người Tổng thống đầu tiên trong lịch sử nước này

Câu 1 :

1 Chính trị

- Sau chiến tranh thế giới thứ 2 , phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc diễn ra sôi nổi

+ 18/6/1953 , Cộng hòa Ai Cập ra đời

+ 1962 , nhân dân An - giê - ri giành lại độc lập dân tộc

+ 1960 - "Năm châu Phi" , 17 nước tuyên bố độc lập

- Hiện nay lần lượt giành được độc lập

2 Kinh tế

- Đã thu được nhiều thành tích nhưng nền kinh tế ở nhiều nước vẫn ở trong tình trạng đói nghèo , lạc hậu , thậm chí còn xảy ra nhiều xung đột

\(\Rightarrow\) Hiện nay thành lập các tổ chức khu vực để các nước giúp đỡ , hợp tác cùng nhau . Lớn nhất là Liên minh châu Phi (AU)

Câu 2 :

- Hơn 3 thế kỉ , chế độ phân biệt chủng tộc (A-pác-thai) cực kì tàn bạo đối với người da đen và da màu

-Dưới sự lãnh đạo của tổ chức "Đại hội dân tộc Phi" (ANC) , người da đen đã bền bỉ đấu tranh chống chủ nghĩa A-pác-thai và giành được những chiến tích lịch sử

- 1993 , người da trắng Nam Phi tuyên bố xóa chế độ A-pác-thai

- 4/1994 , Nen-xơn Man-đê-la trở thành tổng thống

Viết 1 đoạn văn và thuyết minh về một tác phẩm văn học mà em yêu thích nhất
Lưu ý:
- mở đoạn giới thiệu khái quát về tác phẩm
Thân đoạn:
Tác giả năm sinh năm mất
Cuộc đời sự nghiệp
Thể loại
Hoàn cảnh sáng tác
Nội dung
Nghệ thuật
Kết đoạn
Nêu vị trí của tác phẩm với nên văn học việt nam

Tình cảm của em