1. Mở bài: Giới thiệu đôi nét về bài thơ ""Bài ca nhà tranh bị gió thu phá" và nội dung của bài: sự bất lức trước tình cảnh trớ trêu của một thân phận tuổi cao, bệnh tật, nghèo khổ bị thiên tai và nhân họa đày đọa cùng một lúc. Song Đỗ Phủ vẫn cho chúng ta thấy được tấm lòng và nhân cách cao quý của ông khi mơ về hạnh phúc ấm nó cho thiên hạ
2 Thân bài:
- Giới thiệu hoàn cảnh sáng tác
- Nói qua về nghệ thuật và nội dung của tác phẩm
- Tiến hành phân tích 3 câu đầu:
+ Nhìn nhà tranh bị gió thu phá nên nhà thơ đã ước có nhà rộng năm gian nhưng không phải cho bản thân mình mà là "Che khắp thiên hạ, kẻ sĩ nghèo hân hoan".
=> Trong những giây phút đau khổ nhất ông vẫn hướng tấm lòng đến người khác. Tình cảm ấy thật đáng quý đáng trân trọng. Có lẽ ông đã thấu tường mọi nỗi khổ thi sống trong túng thiếu nên ông hi vọng những kẻ sĩ trong khắp nhân gian đều có cuộc sống đủ đầy và sung túc.
+ Biện pháp so sánh "vững vàng như thạch bàn"
=> Cách biểu đạt khiến khổ thơ giàu tính tạo hình gây ấn tượng với người đọc Ông mong ngôi nhà ấy không chỉ rộng mà còn vững chắc. Ngôi nhà phải vững như vàng chứ đừng mong manh như lều tranh của ông tan trong gió bão.
- Phân tích 2 câu thơ cuối:
"Than ôi! Bao giờ nhà ấy sừng sững dựng trước mắt.
Riêng lều ta nát chịu chết rét cũng được."
- Hai tiếng "than ôi" vừa đau đớn vừa chua sót trước hiện thực tàn khốc. Đồng thời ta thấy khát vọng thiết tha tự nguyện chấp nhận khổ đau chỉ hi vọng bao kẻ sĩ khác được hạnh phúc. Sự hi sinh đó hoàn toàn vô vụ lợi, nó xuất phát từ sự đồng cảm của một nhà thơ, một kẻ sĩ có tấm lòng nhân hậu mênh mông sẵn sàng quên đi thân phận cá nhân mà hướng đến quảng đại đồng bào.
3 Kết bài:
- Đánh giá về giá trị nghệ thuật và nội dung của tác phẩm
- Nêu cảm xúc của em về nghĩa sống cao đẹp của nhà thơ Đỗ Phủ
phát biểu cảm tưởng về tư tưởng nhân đạo của đỗ phủ trong khổ thơ sau :
Ước được nhà rộng muôn ngàn gian
Che khắp thiên hạ kẻ sĩ nghèo đều hân hoan
Gió mưa chẳng núng, vững như thạch bàn!
Than ôi! bao giờ nhà ấy sừng sững dựng trước mắt
Riêng lều ta nát, chịu chết rét cũng được!
Trong bài thơ “Mao ốc vị thu phong sở phá ca” của Đỗ Phủ, nhờ có năm dòng thơ cuối mà nỗi đau của một người đã trở thành tấm gương phản chiếu nỗi đau của muôn người, muôn nhà. Tình cảnh bi đát mà nhà thơ gặp phải không chỉ gặp ở một vài mảnh đời mà gặp ở muôn đời, muôn người. Kẻ sĩ nghèo rách bất hạnh trong thiên hạ nhiều không kể xiết, nếu có thể, phải dùng đến “nhà rộng muôn ngàn gian” che chắn. Hơn thế, năm dòng thơ ấy còn cho thấy tư tưởng nhân văn cao đẹp của nhà thơ khi đặt nỗi đau chung của đất nước, của muôn người lên trên nỗi đau riêng. Theo tâm lí thường tình, khi nghèo đói rách nát, nhìn những người khác yên ấm, no đủ con người thường có những cảm xúc tủi thân nếu không phải là ganh ghét, tị nạnh. Nhựng ỏ đây, Đỗ Phủ đã vượt lên trên những suy nghĩ thường tình, gạt đi nỗi đau riêng mà ước mơ cho nhân dân cần lao trong thiên hạ một mái nhà chung yên ấm. Ông đã dám đánh đổi hạnh phúc cá nhân lấy hạnh phúc của những cuộc đời chung: chỉ cần mọi người được yên ấm, ông châp nhận riêng mình chịu khổ. Ước mơ của nhà thơ tuy ảo tưởng nhưng rất đẹp, bởi có bắt nguồn từ khát khao về một cuộc sống bình yên, hạnh phúc, ấm no. Và như thế, khố thơ cuối của bài thơ chứa chan một tấm lòng vị tha nhân đạo sâu sắc.
phát biểu cảm tưởng về tư tưởng nhân đạo của đỗ phủ trong khổ thơ sau :
Ước được nhà rộng muôn ngàn gian
Che khắp thiên hạ kẻ sĩ nghèo đều hân hoan
Gió mưa chẳng núng, vững như thạch bàn!
Than ôi! bao giờ nhà ấy sừng sững dựng trước mắt
Riêng lều ta nát, chịu chết rét cũng được!
Tư tưởng nhân đạo của một tác phẩm văn học được thể hiện qua các ý:
- Lên án phê phán tố cáo xã hội đương thời.
- Cảm thông với số phận bất hạnh của nhân vật.
- Phát hiện và bày tỏ niềm trân trọng trước vẻ đẹp, phẩm chất của nhân vật.
- Thể hiện niềm tin và khẳng định sự đổi thay cho nhân vật.
Tư tưởng nhân đạo của Đỗ Phủ được thể hiên trong khổ thơ trên hiện lên rõ nét qua lòng thương người. Chính vì thương người nên ông đã quên đi tình cảnh khó khăn cực khổ của mình mà "ước nhà muôn ngàn gian" cho nhân dân. Đỗ Phủ không trách những đứa trẻ ngỗ nghịch ôm lớp nhà tranh của ông đi. Ông cũng không trách chế độ đương thời bất công, để nhân dân khổ cực lầm than trước thiên tai bão lũ. Tư tưởng của ông vượt tầm thời đại khi mong muốn nhân dân đều được ấm no. Nếu được như vậy thì ông nguyện nhận lấy phần khổ về mình. Như thế tư tưởng nhân đạo thể hiện rõ qua lòng thương người, thể hiện niềm mong muốn về cuộc sống yên ổn cho nhân dân. Trong tình cảnh của bản thân còn thiếu thốn, điêu đứng mà Đỗ Phủ có những ước nguyện như vậy thật đáng trân trọng.
Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi bên dưới
Đọc bài thơ Bài ca nhà tranh bị gió thu phá của thi hào Đỗ Phủ tự nhiên tôi thấy gần gũi thân thiết. Nhà tranh bị gió thu phá! Một đề tài gần gũi quen thuộc với người dân Việt Nam ta biết bao!
Đỗ Phủ sống vào thế kỉ thứ VIII, cách ngày nay đã 1200 năm, mà cảnh gió bão trong bài thơ chẳng khác gì hôm nay! Ai đã trải qua những cảnh gió bão, đã nhìn thấy cảnh tàn phá của gió bão trên màn ảnh nhỏ đều dễ dàng nhận thấy, sự tàn phá của thiên nhiên từ xưa tới nay đều giống nhau. Mà đâu phải chỉ giống nhau! Với nhịp độ phá hoại môi trường, nhất là phá rừng diễn ra ngày càng nhanh, càng nhiều như hiện nay, bão lụt gần dây hoành hành càng thất thường, càng dữ dội.
Cảnh nhà dột, chăn ướt, không ngủ được trong bài thơ thật là chân thực. Đọc lên như thấy tình cảnh thê thảm hiện lên trước mắt. Chi tiết “Con nằm xấu nết đạp lót nát” rất thật. Trẻ con ngủ mê thường đạp lung tung, làm rách thêm cái chăn vốn đã cũ nát. Sự vô tâm của trẻ thơ cũng làm hư hỏng thêm cái gia sản vốn đã nghèo nàn của nhà thơ.
Nhưng tâm hồn nhà thơ thật cao thượng và giàu có biết bao. Ông ao ước:
Ước được nhà rộng muôn ngàn gian
Che khắp thiên hạ kẻ sĩ nghèo đều hân hoan.”
Đỗ Phủ quả là nhà thơ lớn. Ông đã vượt lên tình cảnh bi thảm của riêng mình để nghĩ đến kẻ sĩ trong thiên hạ.
Đọan văn trên được viết theo phương thức biểu đạt chính nào?
A. Miêu tả
B. Tự sự
C. Biểu cảm
D. Nghị luận
Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi bên dưới
Đọc bài thơ Bài ca nhà tranh bị gió thu phá của thi hào Đỗ Phủ tự nhiên tôi thấy gần gũi thân thiết. Nhà tranh bị gió thu phá! Một đề tài gần gũi quen thuộc với người dân Việt Nam ta biết bao!
Đỗ Phủ sống vào thế kỉ thứ VIII, cách ngày nay đã 1200 năm, mà cảnh gió bão trong bài thơ chẳng khác gì hôm nay! Ai đã trải qua những cảnh gió bão, đã nhìn thấy cảnh tàn phá của gió bão trên màn ảnh nhỏ đều dễ dàng nhận thấy, sự tàn phá của thiên nhiên từ xưa tới nay đều giống nhau. Mà đâu phải chỉ giống nhau! Với nhịp độ phá hoại môi trường, nhất là phá rừng diễn ra ngày càng nhanh, càng nhiều như hiện nay, bão lụt gần dây hoành hành càng thất thường, càng dữ dội.
Cảnh nhà dột, chăn ướt, không ngủ được trong bài thơ thật là chân thực. Đọc lên như thấy tình cảnh thê thảm hiện lên trước mắt. Chi tiết “Con nằm xấu nết đạp lót nát” rất thật. Trẻ con ngủ mê thường đạp lung tung, làm rách thêm cái chăn vốn đã cũ nát. Sự vô tâm của trẻ thơ cũng làm hư hỏng thêm cái gia sản vốn đã nghèo nàn của nhà thơ.
Nhưng tâm hồn nhà thơ thật cao thượng và giàu có biết bao. Ông ao ước:
Ước được nhà rộng muôn ngàn gian
Che khắp thiên hạ kẻ sĩ nghèo đều hân hoan.”
Đỗ Phủ quả là nhà thơ lớn. Ông đã vượt lên tình cảnh bi thảm của riêng mình để nghĩ đến kẻ sĩ trong thiên hạ.
Nội dung của đoạn văn trên là:
A. Bày tỏ tình cảm, cảm xúc của tác giả về bài thơ Bài ca nhà tranh bị gió thu pháp của Đỗ Phủ
B. Kể lại nội dung bài thơ
C. Tái hiện lại những hình ảnh được miêu tả trong bài thơ
D. Phân tích cái hay, cái đẹp về nội dung và nghệ thuật của bài thơ
Đọc bài thơ Bài ca nhà tranh bị gió thu phá của Đỗ Phủ . Nêu nhận xét về tấm lòng đỗ phủ trong những câu thơ sau:
Uớc được nhà rộng muôn ngàn gian
Che khắp thiên hạ kẻ sĩ nghèo đều hân hoan,
Gió mưa chẳng núng,vững vàng như thạch bàn!
Than ôi!Bao giờ nhà ấy sừng sững dựng trước mắt,
Riêng lều ta nát,chịu chết rét cũng được!
nhờ có năm dòng thơ cuối mà nỗi đau của một người mới trở thành tấm gương phản chiếu nỗi đau của muôn người, muôn nhà. Hơn thế, nó còn cho thấy tư tưởng nhân văn cao đẹp của nhà thơ (khi đặt nỗi đau chung của đất nước, của muôn người lên trên nỗi đau riêng). Khổ thơ cuối chứa chan lòng vị tha nhân đạo. Ước mơ của nhà thơ tuy ảo tưởng nhưng rất đẹp, bởi có bắt nguồn từ khát khao về một cuộc sống bình yên, hạnh phúc, ấm no.
.Trong bài thơ “Cảnh ngày hè” tác giả mong ước điều gì?
Có ngôi nhà ngàn vạn gian để che cho khắp kẻ sĩ trong thiên hạ.
Có tài trí mưu lược như Vũ hầu Gia Cát Lượng để cứu đời, giúp nước.
Có người hậu thế đồng cảm chia sẻ với mình về nỗi đau tài mệnh tương đố.
Có cây đàn của vua Ngu Thuấn gảy khúc Nam phong ca ngợi đời thái bình thịnh trị.
Có cây đàn của vua Ngu Thuấn gảy khúc Nam phong ca ngợi đời thái bình thịnh trị.
Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi:
Ôi hòn đảo Sinh Tồn, hòn đảo thân yêu
Dẫu chẳng có mưa, chúng tôi vẫn sinh tồn trên mặt đảo
Đảo vẫn sinh tồn trên đại dương đầy gió bão
Chúng tôi như hòn đá ngàn năm, trong đập nhịp tim người
Như đá vững bền, như đá tốt tươi...
a)PTBĐ chính ?
b)Chỉ ra các biện pháp tu từ có trong đoạn trích và nêu tác dụng?
c)Nội dung chính của đoạn trích/
3 . Nhà thơ đã sử dụng biện pháp tu từ gì trong dòng thơ " Những làn gió thơ ngây " ? Nêu tác dụng của biện pháp tu từ ấy .
- Nhà thơ đã sử dụng biện pháp tu từ nhân hóa trong câu thơ Những làn gió thơ ngây.
- Tác giả ví làn gió thơ ngây như chính mỗi đứa trẻ. Đó là sự trong lành, mát mẻ của trời đất cũng giống như sự ngây thơ và đáng yêu của trẻ em.
