câu 2 :phân biệt phép ẩn dụ và hoán dụ trong câu:
thôn đoài ngồi nhớ thôn đông
cau thôn đoài nhớ chầu không thôn nào?
1. Tìm ẩn dụ và hoán dụ trong các câu sau:
a. Nhà có năm miệng ăn.
b. Thôn Đoài ngồi nhớ thôn Đông
Cau thôn Đoài nhớ trầu không thôn nào
(Nguyễn Bính, Tương tư)
c. Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng.
a, Ẩn dụ: 5 miệng ăn
b, Ẩn dụ: Thôn Đoài ngồi nhớ thôn Đông
c, Hoán dụ: mực - đen, đèn - rạng
xác định hoán dụ
thôn đoài ngồi nhớ thôn đông, cau thôn đoài nhớ trầu ko thôn nào
- Hoán dụ:
thôn Đoài, thôn Đông - người thôn Đoài, người thôn Đông (ẩn)
Thôn đoài được hoán dụ với người ở thôn đoài(có thể nam hoặc nữ)
Thôn đông được hoán dụ với người ở thôn đông(có thể nữ hoặc nam)
Ý muốn nói người ở thôn đoài nhớ mong người ở thôn đông .
Đọc câu thơ của Nguyễn Bính và trả lời các câu hỏi (mục 2 SGK trang 137)
a. Câu thơ trên có cả hoán dụ và ẩn dụ. Anh (chị) hãy phân biệt hai phép tu từ đó.
b. Cùng bày tỏ nỗi nhớ người yêu, nhưng câu thơ Thôn Đoài thì nhớ thôn Đông khác với câu Thuyền ơi có nhớ bến chăng ở điểm nào?
Hai câu thơ có phép tu từ: ẩn dụ và hoán dụ
- Hoán dụ: thôn Đoài và thôn Đông ý chỉ người thôn Đoài và người thôn Đông (dùng cái để chưa nói về cái được chứa)
Ẩn dụ: cau- trầu chỉ tình cảm trai gái (cau- trầu dùng trong cưới hỏi)
b, Nỗi nhớ người yêu trong thơ Nguyễn Bính có cả ẩn dụ, hoán dụ, ẩn dụ trong thơ Nguyễn Bính lấp lửng hơn, phù hợp với việc diễn tả trạng thái cảm xúc mơ hồ khi yêu.
xác định biện pháp tu từ có trong câu sau. nêu tác dụng diễn đạt của biện pháp tu từ đó.
a) thôn đoài ngồi nhớ thôn đông cau thôn đoài nhớ trầu không thôn nào
b) kháng chiến ba nghàn ngày không nghĩ bắp chân đầu gối vẫn săn gân
Em tham khảo:
a,
1/ Biện pháp hoán dụ
Biện pháp hoán dụ được sử dụng ở "Thôn Đoài", "Thôn Đông"
- Thôn Đoài: là nơi chàng trai ở, ý chỉ chàng trai
- Thôn Đông: là nơi cô gái ở, ý chỉ cô gái
Tác giả sử dụng biện pháp hoán dụ, là loại hoán dụ lấy vật chứa đựng (thôn Đoài, thôn Đông) để chỉ vật bị chứa đựng (chàng trai, cô gái) từ đó khéo léo bộc bạch tình cảm yêu thương, niềm mong nhớ dành cho cô gái bên thôn Đông.
2/ Biện pháp ẩn dụ
Được thể hiện ở hình ảnh cau và trầu ở câu thơ thứ 2. Cau và trầu từ nhiều đời nay vốn là hai vật gắn bó, khó tách rời nhau được. Ở đây ẩn dụ chỉ những người yêu nhau, những người có đôi có cặp. Đồng thời hình ảnh cau trầu còn xuất hiện nhiều trong các đám hỏi, đám cưới cũng ngầm chỉ chàng trai đang có ý với cô gái, muốn sánh đôi cùng với cô gái.
b,
.Hoán dụ : bắp chân, đầu gối : chỉ người/ ý chí của người
Hoán dụ dựa trên mối quan hệ giữa cái toàn thể và các bộ phận bên trong
phân tích tu từ:
a,Thôn Đoài ngồi nhớ thôn Đông
Cau thôn Đoài ngồi nhớ trầu không thôn Lào
b,Đầu xanh có tôi tình gì
Má hồng đến quá nửa thì chưa thôi
a. Hoán dụ - thôn Đoài, thôn Đông.
-> Lấy vật chứa đựng để nói vật bị chứa đựng.
-> Lời tỏ tình gián tiếp, thể hiện tình cảm của chàng trai với cô gái.
b. Ẩn dụ - đầu xanh, má hồng -> ẩn dụ cho người con gái đẹp trong xã hội xưa phải chịu nhiều bất hạnh, đắng cay.
1 Tìm ẩn dụ trong các câu sau:
a) Gần mực thì đen
Gần đèn thì rạng
b) Cha lại dắt con đi trên cát mịn
Ánh nắng trải đầy vai
c) Ngoài thềm rơi chiếc lá đa
Tiếng rơi rất mỏng như là rơi nghiêng
2 Chỉ ra phép hoán dụ trong các câu sau và cho biết mối quan hệ giữa các sự vât trong mỗi phép hoán dụ là gì
a) Thôn Đoài ngồi nhớ thôn Đông
Cau thôn Đoài nhớ trầu không thôn nào ?
b) Áo chàm đưa buổi phân li
Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay
c) Cậu ta là một chân sút có hạng
d) Này , áo đỏ ơi!
Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi từ 1 đến 3
“ Nhà em có một giàn giầu,
Nhà anh có một hàng cau liên phòng
Thôn Đoài thì nhớ thôn Đông,
Cau thôn Đoài nhớ trầu không thôn nào?”
( Tương tư – Nguyễn Bính)
Đoạn thơ trên thể hiện nội dung gì?
Nội dung: nỗi khát khao tình yêu hạnh phúc của lứa đôi. Một tình yêu đằm thắm, chân quê.
Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi từ 1 đến 3
“ Nhà em có một giàn giầu,
Nhà anh có một hàng cau liên phòng
Thôn Đoài thì nhớ thôn Đông,
Cau thôn Đoài nhớ trầu không thôn nào?”
( Tương tư – Nguyễn Bính)
Những biện pháp nghệ thuật nào được sử dụng trong đoạn thơ ? Nêu tác dụng của các biện pháp nghệ thuật đó.
Nghệ thuật: điệp từ, điệp ngữ, ẩn dụ, hoán dụ, câu hỏi tu từ…
- Tác dụng :
+ Cách biểu đạt tình cảm kín đáo, ý nhị .
+ Tạo ra 2 nỗi nhớ song hành, chuyển hóa: người nhớ người, thôn nhớ thôn ; biểu đạt được qui luật tâm lí: khi tương tư thì cả không gian sinh tồn xung quanh chủ thể cũng nhuốm nỗi tương tư.
Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi từ 1 đến 3
“ Nhà em có một giàn giầu,
Nhà anh có một hàng cau liên phòng
Thôn Đoài thì nhớ thôn Đông,
Cau thôn Đoài nhớ trầu không thôn nào?”
( Tương tư – Nguyễn Bính)
Từ nội dung đoạn thơ trên anh ( chị) hãy viết một đoạn văn ngắn trình bày suy nghĩ của mình về tình bạn, tình yêu tuổi học đường?
Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau song cần đáp ứng được các ý sau:
* Tình bạn tuổi học đường không thể thiếu
- Ý nghĩa và sức mạnh của tình bạn
- Vấn đề chọn bạn và phát triển tình bạn
- Bác bỏ việc chọn bạn tràn lan
* Tình yêu tuổi học đường
- Con đường từ tình bạn tới tình yêu không phải là tất yếu, cần phải nuôi dưỡng tình bạn trong sáng…
- Hệ quả của tình yêu:
+ Chưa phát triển về cả tinh thần lẫn thể chất, bi kịch nhẹ là sa sút học tập; nặng thì trả giá khôn lường. Vì thế phải vượt lên chính mình.
+ Rút ra bài học cho chính bản thân mình.