Phân tích vế câu "Mẹ tôi vừa kéo tay tôi, xoa đầu tôi hỏi, thì tôi òa lên khóc rồi cứ thế nức nở”.
Phân tích các vế câu của câu ghép được in đậm trong đoạn văn:
Mẹ vừa kéo tay tôi, xoa đầu tôi hỏi, thì tôi òa lên khóc rồi cứ thế nức nở. Mẹ tôi cũng sụt sùi theo.
Mẹ vừa kéo tay tôi, xoa đầu tôi hỏi, thì tôi òa lên khóc rồi cứ thế nức nở.
C1___________V1_______________\(\downarrow\)_C2_________V2_______________.
quhe từ
“Xe chạy chầm chậm... Mẹ tôi cầm nón vẫy tay tôi, vài giây sau, tôi đuổi kịp. Tôi thở hồng hộc, trán đẫm mồ hôi, và khi trèo lên xe, tôi ríu cả chân lại. Mẹ vừa kéo tay tôi, xoa đầu tôi hỏi, thì tôi òa lên khóc rồi cứ thế nức nở. Mẹ tôi cũng sụt sùi theo:
- Con nín đi! Mợ đã về với con rồi mà.”
a. Đoạn văn trên trích trong văn bản nào ? Của ai? Đoạn văn kể về việc gì?
b. Chỉ ra các từ tượng hình, tượng thanh trong đoạn văn trên và nêu tác dụng của việc sử dụng các từ đó trong đoạn văn?
c. Chỉ ra biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong đoạn trích và nêu tác dụng?
xác định quan hệ ý nghĩa trong câu ghép dưới đây:
Mẹ tôi vừa dắt tay tôi, xoa đầu tôi hỏi, thì tôi òa lên khóc rồi cứ thế nức nở.
quan he nguyen nhan - ket qua
quan he nguyen nhan - ket qua
quan he nguyen nhan - ket qua
quan he nguyen nhan - ket qua
quan he nguyen nhan - ket qua
Xe chạy chậm chậm... Mẹ tôi cầm nón vẫy tôi, vài giây sau, tôi đuổi kịp. Tôi thở hồng hộc, trán đẫm mồ hôi, và, khi trèo lên xe, tôi ríu cả chân lại. Mẹ tôi vừa kéo tay tôi, xoa đầu hỏi, thì tôi òa lên khóc rồi cứ thế nức nở. Mẹ tôi cũng sụt sùi theo:
- Con nín đi! Mợ đã về với các con rồi mà.
Nêu cảm nhận về hân vật tôi trong đoạn trích trên bằng 1 đoạn văn từ 7-8 câu.
Dàn ý:
Mở đoạn:
- Giới thiệu văn bản "Trong lòng mẹ" của nhà văn Nguyên Hồng.
+ Nhà văn Nguyên Hồng đã viết ra những cảm xúc vô cùng chân thật của một cậu bé xa mẹ từ nhỏ. Tuy nhiên cậu vẫn luôn yêu thương mẹ vô cùng. Đó cũng chính là tuổi thơ cũng như chính những gì ông đã trải qua.
Thân đoạn:
- Niềm vui an ủi nhất của văn bản có lẽ là đoạn trích mà nhân vật tôi được gặp lại mẹ:
+ Khi ấy nhà thơ đã diễn tả lại hình ảnh mình nhớ rõ: thở hồng hộc, trán thì đẫm mồ hôi đến nỗi khi trèo lên xe thì ríu cả chân lại.
+ Cùng với đó là lần đần "tôi" được cảm nhận tình yêu thương - sự ấm áp dịu dàng bao bọc mà chỉ nơi người mẹ mới có qua việc được xoa đầu.
=> Cảm xúc của cậu vỡ òa lên khóc nức nở: những ấm ức, buồn tủi cùng chung với nỗi nhớ mẹ nhiều ngày của một cậu bé còn quá nhỏ đã dồn nén rất lâu để rồi khi được nhận lại tình thương - thứ cảm xúc mà mình luôn hi vọng được có thì lại òa khóc trong niềm hân hoan hạnh phúc vô đỗi.
+ Người mẹ cũng đi vào dòng cảm xúc của con, bản thân cô cũng vô cùng yêu thương con mình nên sụt sùi theo con: "Con nín đi! Mợ đã về với các con rồi mà."
=> Lời nói dịu dàng, an ủi sưởi ấm trái tim - tâm hồn một cậu bé suốt bao năm qua phải sống trong sự xa cách của người cô họ hàng, những lời nói xấu mẹ.
=> Đoạn văn gây nên xúc động cho người đọc, thấu hiểu về tình mẹ con cũng như những định kiến xã hội cổ hữu làm tổn thương vô cùng đến một cậu bé còn nhỏ phải xa mẹ.
- Mở rộng:
+ nhân vật "tôi" trong đoạn trích là người con hiếu thảo, tin tưởng và rất yêu thương mẹ mình.
+ đồng thời cậu cũng rất đáng thương vì có một tuổi thơ không mấy trọn vẹn tình cảm của một gia đình hoàn chỉnh, mà còn phải xa mẹ từ nhỏ.
Kết đoạn:
- Qua đoạn trích ta thấy rằng tình mẫu tử thật thiêng liêng và đẹp đẽ. Tình yêu thương mà cậu bé Hồng dành cho mẹ thật đẹp, thật nhiều và cũng thật làm người đọc xót xa thấy đáng thương!
4.Tìm 3 động từ cùng thuộc phạm vi nghĩa, trong đó có một từ nghĩa rộng và hai từ nghĩa hẹp hơn, trong 2 câu văn sau:
“Mẹ tôi vừa kéo tay tôi, xoa đầu tôi hỏi, thì tôi òa lên khóc rồi cứ thế nức nở. Mẹ tôi cũng sụt sùi theo”.
(“Những ngày thơ ấu” – Nguyên Hồng)
khóc - nức nở - sụt sùi, từ nghĩa rộng: nức nở, 2 từ còn lại là hẹp hơn
I.Đọc các đoạn văn sau và trả lời câu hỏi: [..] Mẹ tôi vừa kéo tay tôi, xoa đầu tôi hỏi, thì tôi òa lên khóc rồi cử thế nức nở. Mẹ tôi cũng sụt sủi theo: - Con nin đi! Mợ đã về với các con rồi mà. Mẹ tôi lấy vạt ảo nâu thẩm nước mắt cho tôi rồi xốc nách tôi lên xe. Đến bẩy giờ tôi mởi kip nhận ra mẹ tôi không còm cõi xơ xác quả như cô tôi nhắc lại lời người họ nội của tôi. Gương mặt mẹ tôi vẫn tươi sảng với đôi mắt trong và nước da mịn, làm nổi bật màu hồng của hai gò mả. Hay tại sự sung sưởng bỗng được trông nhìn và ôm ấp cải hình hài máu mủ của mình mà mẹ tôi lại tươi đẹp như thuở còn sung túc? Tôi ngồi trên đệm xe, đùi áp đùi mẹ tôi, đầu ngả vào cảnh tay mẹ tôi, tôi thấy những cảm giác ẩm áp đã bao lâu mất đi bỗng lại mơn man khắp da thịt. Hơi quần áo mẹ tôi và những hơi thở ở khuôn miệng xinh xắn nhai trầu phả ra lúc đó thơm tho lạ thường." (SGK Ngữ văn 8, tập 1) Câu 1 Đoạn trich trên trích trong văn bản nào? Của ai? Nhân vật xưng "tôi" trong đoạn văn là ai? Câu 2 Chi ra tình thái từ trong đoạn văn và cho biết tình thái từ ấy thuộc loại nào? Câu 3 Xác định một từ tượng thanh, một từ tượng hinh trong đoạn văn trên. Câu 4 Khái quát nội dung chính của đoạn văn bằng 1 hoặc 2 câu. II Câu 1 Viết đoạn văn (chủ để tu chon) trong đó có sử dung trợ từ, thán từ. Chi ra và cho biết chúng dùng để làm gì? Câu 2 Hãy kể lại một kỷ niệm đáng nhớ về người thân của em (Luu ý: phải kết hợp miêu tả và biểu cảm trong bài văn tự sự)
Xe chạy chầm chậm... Mẹ tôi cầm nón vẫy tôi, vài giây sau, tôi đuổi kịp. Tôi thở hồng hộc, trán đẫm mô hồi, và khi trèo lên xe, tôi ríu cả chân lại. Mẹ tôi vừa kéo tay tôi, xao đầu tôi hỏi, thì tôi òa lên khóc rồi cứ thế nức nở. Mẹ tôi chũng sụt sùi theo :
- Con nín đi! Mợ đã về với các con rồi mà.
PTBĐ của đoạn văn trên là gì?
Đọc đoạn trích sau và tìm ba động từ cùng thuộc một phạm vi nghĩa, trong đó một từ có nghĩa rộng và hai từ có nghĩa hẹp hơn.
Xe chạy chầm chầm.... Mẹ tôi cầm nón vẫy tôi, vài giây sau, tôi đuổi kịp. Tôi thở hồng hộc, trán đẫm mồ hôi, và khi trèo lên xe, tôi ríu cả chân lại. Mẹ tôi vừa kéo tay tôi, xoa đầu tôi hỏi, thì tôi òa lên khóc rồi cứ thế nức nở. Mẹ tôi cũng sụt sùi theo [...].
(Nguyên Hồng, Những ngày thơ ấu)
Từ "khóc" bao hàm nghĩa của từ "nức nở" và "sụt sùi".
Quan sát những từ in đậm trong các ví dụ sau và trả lời câu hỏi 15, 16:
a. “Mẹ đi làm rồi à?”
b. “Mẹ tôi vừa kéo tay tôi, xoa đầu tôi hỏi, thì tôi òa lên khóc rồi cứ thế nức nở. Mẹ tôi cũng sụt sùi theo.
- Con nín đi!”
(Nguyên Hồng, Những ngày thơ ấu)
c. “Thương thay cũng một kiếp người
Khéo thay mang lấy sắc tài làm chi!”
(Nguyễn Du, Truyện Kiều)
d. “Em chào cô ạ!”
Trong câu (a) nếu bỏ các từ in đậm thì ý nghĩa của câu có gì thay đổi?
A. Câu không có gì thay đổi
B. Câu không còn là câu cảm thán nữa
C. Câu không còn là câu cầu khiến nữa
D. Câu không còn là câu nghi vấn nữa