Ấn tg ban đầu về cảnh sông nc Cà mau
-Sông ngòi,kênh rạch
-màu sắc
-âm thanh
-Nghệ thuật
-giắc quan
Soạn bài Ngữ Văn 6 . Bài 18 : sông nước Cà Mau . ( Theo sách hướng dẫn học Ngữ Văn 6 ; tái bản lần thứ tư ; Sách Thử Nghiệm )
A.Hoạt động khởi động
a) Bức ảnh chụp cảnh khu chợ Năm Căn .
- Rồi/Chưa ( Tùy các bạn )
b) Bức ảnh thuộc vùng Cà Mau
B.Hình thành kiến thức
1.Đọc văn bản sau .
2.Tìm hiểu văn bản
a)
-Bài văn miêu tả sông nước vùng Cà Mau ở cực nam của Tổ quốc.
-Trình tự miêu tả thể hiện trong bài văn là: bắt đầu từ cảm tưởng chung, thông qua sự quan sát thiên nhiên Cà Mau – tác giả đi đến những nét đặc tả kênh rạch, sông ngòi và nét độc đáo của cảnh chợ Năm Căn họp trên mặt nước .
b)
– Đoạn 1 (Từ đầu đến "lặng lẽ một màu xanh đơn điệu"): Cảm tưởng chung về thiên nhiên Cà Mau.
– Đoạn 2 (Tiếp theo đến "khói sóng ban mai"): Đặc tả kênh, rạch Cà Mau và con sông Năm Căn rộng lớn.
– Đoạn 3 (Còn lại): Đặc tả cảnh chợ Năm Căn.
Những ấn tượng ban đầu của tác giả:
c)
+ Kênh rạch bủa giăng chi chít như mạng nhện
+ Tất cả đều màu xanh
+ Âm thanh rì rào bất tận
+ Lặng lẽ một màu xanh đơn điệu
=> Cảm nhận bằng mọi giác quan, đặc biệt là cảm giác đơn điệu về màu xanh, về sự bất tận của rừng qua những câu kể và tả.
=> Sự choáng ngợp, thích thú của tác giả trước cảnh tượng thiên nhiên “lặng lẽ một màu xanh” của Cà Mau.
Đọc hiểu văn bản
Câu 1 (trang 22 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):
Bài văn miêu tả cảnh sông nước vùng Cà Mau ở cực nam Tổ quốc từ xa đến gần, từ khái quát đến cụ thể.
Bố cục:
- Đoạn 1 (Từ đầu ... màu xanh đơn điệu ) : Cảm tưởng chung về thiên nhiên.
- Đoạn 2 (tiếp ... khói sóng ban mai) : Miêu tả kênh, rạch, con sông Năm Căn.
- Đoạn 3 (còn lại) : Vẻ đẹp chợ Năm Căn.
Người miêu tả quan sát là nhân vật “tôi” - ngồi trên thuyền, một vị trí quan sát rất thuận lợi, bao quát được toàn bộ khung cảnh.
Câu 2 (trang 22 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):
Trong đoạn 1, ấn tượng ban đầu bao trùm : đó là ấn tượng choáng ngợp, khi mà âm thanh... ru ngủ thính giác, khi mệt mỏi và đuối dần đi... thị giác. Ấn tượng ấy được cảm nhận qua thị giác, thính giác và vị giác.
Câu 3 (trang 22 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):
Qua đoạn văn nói về cách đặt tên các vùng đất, con kênh ở vùng Cà Mau cho thấy : những cái tên giản dị, đặc trưng, gần gũi. Chúng gợi ra những nét độc đáo, đặc trưng của vùng sông nước : cây cối, động vật,...
Câu 4 (trang 22 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):
Trong đoạn văn Thuyền chúng tôi chèo ... khói sóng ban mai :
a. Những chi tiết thể hiện sự rộng lớn, hùng vĩ :
- Nước ầm ầm đổ ra biển ngày đêm như thác. Con sông rộng hơn ngàn thước.
- Cá nước bơi hàng đàn đen trũi nhô lên hụp xuống.
b. Câu “Thuyền chúng tôi chèo thoát ... xuôi về Năm Căn”, những động từ chỉ cùng một hoạt động của thuyền : thoát qua, đổ ra, xuôi về.
- Kênh nhỏ hẹp, sông dài rộng và dòng thì mênh mông. Nếu sắp xếp chèo thoát về Năm Căn, hay đổ ra kênh, sẽ thấy sự đảo nghịch và không phù hợp.
- Cách dùng từ : chính xác và tinh tế bởi các động từ được sử dụng đều diễn tả rất sát ý nghĩa mà tác giả muốn truyền đạt, từ sự khó khăn đến nhịp điệu di chuyển của con thuyền.
c. Những từ miêu tả màu sắc rừng đước (màu xanh lá mạ, màu xanh rêu, màu xanh chai lọ) đa dạng thể hiện sự quan sát tinh tế của tác giả.
Câu 5 (trang 22 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):
Những chi tiết, hình ảnh về chợ Năm Căn thể hiện sự tấp nập, đông vui, trù phú, độc đáo :
- Quang cảnh : Túp lều lá thô sơ, ngôi nhà gạch hai tầng, đống gỗ cao, cột đáy, thuyền chài, thuyền lưới, thuyền buôn, cây cối trù phú, nhà bè ban đêm,...
- Sinh hoạt : họp chợ trên sông, mỗi con thuyền một nét riêng biệt, ...
- Con người : những cô gái Hoa kiều, người Chà Châu Giang, bà cụ người Miên,...
Câu 6 (trang 22 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):
Qua bài văn, có thể cảm nhận được vẻ đẹp thiên nhiên hoang dã, hùng vĩ, con người và sinh hoạt độc đáo vùng sông nước Cà Mau.
Luyện tập
Câu 1 (trang 23 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2): Đoạn văn tham khảo :
Đọc “Sông nước Cà Mau”, ta như được phiêu lưu đến một thế giới rộng lớn phủ sắc xanh, mây trời xanh, nước xanh, chung quanh những khu rừng bất tận xanh. Rồi những con sông, kênh rạch chằng chịt. Đi qua những con sông, con rạch, thấy những loài động vật, cây cối lạ lẫm, hoang dã, vừa thấy sợ lại vừa thấy hay. Nét độc đáo ở đây phải nói tới khu chợ Năm Căn tấp nập, trù phú, đầy sức sống, con người lại mộc mạc, thân thiện. Vùng đất cực nam của tổ quốc ta sao mà đẹp thế.
Câu 2 (trang 23 sgk Ngữ Văn 6 Tập 2):
Một vài nét chính khi giới thiệu về con sông quê hương :
- Thiên nhiên : dòng nước, bờ sông, rặng cây,...
- Con người và sinh hoạt : người dân, chèo thuyền, bắt cá,...
sông ngòi kênh rạch vùng Cà Mau được tả qua các ấn tượng về thị giác và thính giác. Em hãy chỉ ra các ấn tượng đó trong bài Sông nước Cà Mau và theo em vì sao tác giả đã chọn cách miêu tả này
http://www.soanbai.com/2013/10/soan-bai-song-nuoc-ca-mau.html
Sông ngòi kênh rạch Cà Mau đc miêu tả qua những chi tiết nào? Nơi đây có gì độc đáo?
Dòng sông Năm Căn đc miêu tả như thế nào ?Nhận xét về nghệ thuật miêu tả của tác giả
Cảnh kênh rạch , sông ngòi vùng Cà Màu được miêu tả như thế nào ?
Quang cảnh của vùng sông nước Cà Mau với thiên nhiên mang vẻ đẹp rộng lớn, hùng vĩ, hoang dã, tràn đầy sức sống và cuộc sống tấp nập, trù phú, độc đáo, đa dạng.
Cảnh kênh rạch sông ngòi vùng cà mau được miêu tả như thế nào ?
Mh đang cần gấp
Những ấn tượng ban đầu của tác giả:
+ Kênh rạch bủa giăng chi chít như mạng nhện
+ Tất cả đều màu xanh
+ Âm thanh rì rào bất tận
+ Lặng lẽ một màu xanh đơn điệu
⟹ Cảm nhận bằng mọi giác quan, đặc biệt là cảm giác đơn điệu về màu xanh, về sự bất tận của rừng qua những câu kể và tả.
⟹ Sự choáng ngợp, thích thú của tác giả trước cảnh tượng thiên nhiên “lặng lẽ một màu xanh” của Cà Mau.
1. Dựa vào văn bản Sông nước Cà Mau em hãy tả lại cảnh một phiên chợ ở quê em
2, Viết 1 đoạn văn trình bày cảm nhận của em về vùng Cà Mau qua bài Sông nước Cà Mau
Gợi ý :
- Hình thức : đoạn văn từ 7 - 10 dòng
- Nội dung : đảm bảo đc các ý sau :
+) GT đoạn trích, tên tá giả, ấn tượng chung về Cà Mau
+) Cảm đc sông ngòi, kênh rạch chợ Năm Căn
+) Bồi đắp tình yêu quê hương đất nước
1.Ấn tượng bao trùm về cảnh sông nước Cà Mau được nhìn và cảm nhận dưới con mắt của"chúng tôi" là gì?Tìm các chi tiết trong văn bản làm rõ những ấn tượng đó.
2.Dòng sông Năm Căn được miêu tả ntn Sônguân nc Cà Mau?Nhận xét về nghệ thuật miêu tả của tác giả
3.Từ bài Sông nc Cà Mau,em có miêu tả gì về phiên chợ Năm Căn.Qua cách miêu tả của tác giả,em cảm nhận dc tình cảm nào ở nhà văn đối với cuộc sống,con người ở đây?
Câu 1
Những ấn tượng ban đầu của tác giả:
+ Kênh rạch bủa giăng chi chít như mạng nhện
+ Tất cả đều màu xanh
+ Âm thanh rì rào bất tận
+ Lặng lẽ một màu xanh đơn điệu
⟹ Cảm nhận bằng mọi giác quan, đặc biệt là cảm giác đơn điệu về màu xanh, về sự bất tận của rừng qua những câu kể và tả.
⟹ Sự choáng ngợp, thích thú của tác giả trước cảnh tượng thiên nhiên “lặng lẽ một màu xanh” của Cà Mau
~Học tốt!~
Đọc đoạn trích sau đây và trả lời các câu hỏi:
“Càng đổ dần về hướng mũi Cà Mau thì sông ngòi, kênh rạch càng bủa giăng chi chít như mạng nhện. Trên thì trời xanh, dưới thì nước xanh, chung quanh mình cũng chỉ toàn một sắc xanh cây lá.”
a) Nêu xuất xứ của đoạn văn trên ?
b) Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn văn?
c) Xác định nghĩa của từ "mũi" trong cụm từ “mũi Cà Mau” ? Từ “mũi” được dùng với nghĩa gốc hay nghĩa chuyển?
d) Từ việc so sánh hai cách viết: “Càng đổ dần về hướng Cà Mau” và “Càng đổ dần về hướng mũi Cà Mau”, hãy cho biết từ “mũi” khiến cách giới thiệu của tác giả về vùng Cà Mau gợi hình, gợi cảm như thế nào?
a, Đoạn văn được trích trong văn bản ''Sông nước Cà Mau'' của Đoàn Giỏi.
b, PTBĐ chính: Miêu tả
c, mũi Cà Mau: Phần đất nhô ra bên ngoài ở bờ biển
Từ ''mũi'' được dùng với nghĩa chuyển
d, Khiến cho người đọc cảm nhận rõ hơn về vùng đất ở tận cùng tổ quốc và vẻ đẹp của nơi đây
Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:
“…Càng đổ dần về hướng mũi Cà Mau thì sông ngòi, kênh rạch càng bủa giăng chi chít như mạng nhện. Trên thì trời xanh, dưới thì nước xanh, chung quanh mình cũng chỉ toàn một sắc xanh cây lá. Tiếng rì rào bất tận của những khu rừng xanh bốn mùa, cùng tiếng sóng rì rào từ biển Đông và vịnh Thái Lan ngày đêm không ngớt vọng về trong hơi gió muối – thứ âm thanh đơn điệu triền miên ấy ru ngủ thính giác, càng làm mòn mỏi và đuối dần đi tác dụng phân biệt của thị giác con người trước cái quang cảnh chỉ lặng lẽ một màu xanh đơn điệu…”
(Ngữ Văn 6- tập 2)
a. Đoạn văn trên miêu tả cảnh gì? Theo em, nhân vật đã đứng ở vị trí nào để quan sát ? Việc lựa chọn vị trí quan sát như vậy tạo hiệu quả gì cho việc tái hiện cảnh vật?
b. Nêu cảm nhận của em sau khi đọc đoạn văn trên? (3-5 câu
c. Ghi lại một câu văn có sử dụng nghệ thuật so sánh. Chỉ rõ tác dụng của nghệ thuật so sánh đó trong việc thể hiện nội dung đoạn văn.
Em tham khảo:
a, 1. Đoạn văn trên miêu tả khung cảnh thiên nhiên, đất trời Cà Mau
- Người kể quan sát mọi vật từ vị trí người ngồi trên thuyền
- Vị trí quan sát của người trên thuyền là vị trí thuận lợi vì thế các hình ảnh miêu tả hiện ra trong bài văn như những bức tranh hài hòa màu sắc, mọi cảnh vật hiện ra chân thật, sinh động.
b, Nhà văn Đoàn Giỏi đã khắc họa vùng Cà Mau hiện lên với những nét đẹp nổi bật của một vùng sông nước. Bức tranh thiên nhiên hiện lên với một màu xanh bất tận, kết hợp với âm thanh đơn điệu triền miên. Những dòng sông, kênh, rạch, rừng đước và cả khu chợ Năm Căn… tất cả hiện ra trước mắt người đọc thật sinh động. Đất mũi Cà Mau giống như một bức tranh sơn dầu với phong thủy hữu tình. Bên cạnh sự hấp dẫn của cảnh sắc thiên nhiên là vẻ đẹp của con người qua khung cảnh tấp nập của chợ Năm Căn - nét văn hóa độc đáo của người dân vùng sông nước. Như vậy, qua đoạn trích “Sông nước Cà Mau”, người đọc đã cảm nhận bức tranh thiên nhiên và cuộc sống ở vùng Cà Mau hiện lên với vẻ đẹp rộng lớn, hùng vĩ và tràn đầy sức sống hoang dã.
c, Câu văn có sử dụng nghệ thuật so sánh : Càng đổ dần về hướng mũi Cà Mau thì sông ngòi, kênh rạch càng bủa giăng chi chít như mạng nhện.
Tác dụng : Nghệ thuật so sánh làm cho câu văn trở nên sinh động, hấp dẫn, khiến người đọc dễ hình dung ra sông ngòi ở Cà Mau rất nhiều và dày đặc, đi đâu cũng có thể nhìn thấy sông ngòi ở vùng đất này.