BN Tham khảo

Khi con tu hú gọi bầy

Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần

Vườn râm dậy tiếng ve ngân

Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào

Trời xanh càng rộng càng cao

Đôi con diều sáo lộn nhào từng không...

Đây là cảnh mùa hè ở các làng quê. Nhưng bức tranh hiện thực ấy được mở ra bằng hai lớp: lắng nghe và hồi tưởng, hiện tại và quá khứ, cái đang tới và cái đã qua. Cái hôm nay - cái bây giờ mà nhà thơ đang nghe là tiếng tu hú, một sự lắng nghe bất chợt sau một thời gian bị xiềng xích trong tù (“Khi con tu hú gọi bầy”)hiếm khi có âm thanh cuộc sống vọng vào. Cảm giác này phải chăng giống với tâm trạng của tác giả Nhật ký trong tù khi nghe tiếng sáo (“Bỗng nghe trong ngục sáo vi vu”)

Ôi ! đó không phải là tiếng chim đơn độc mà là tiếng chim "gọi bầy", tiếng chim báo tin vui. Nghe chim tu hú gọi nhau biết rằng "lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần". Nhưng không phải chỉ có thế. Tiếng chim gợi lên một thế giới tràn ngập âm thanh, màu sắc, hình ảnh:

"Vườn râm dậy tiếng ve ngân

Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào

Trời xanh càng rộng càng cao

Đôi con diều sáo lộn nhào từng không..."

Đó là những sắc màu, âm thanh của cuộc sống hằng ngày. Màu vàng của ngô, màu hồng của nắng nổi bật trên cái nền xanh của đất trời, quyện với tiếng ve ngân và còn được điểm xuyết thêm bằng hình ảnh "Đôi con diều sáo lộn nhào từng không". Không gian tràn trề nhựa sống, đang vận động, sinh sôi nảy nở từng ngày.

câu cảm thán : câu bôi đen ( Ôi ! đó không phải là tiếng chim đơn độc mà là tiếng chim "gọi bầy", tiếng chim báo tin vui. )

Một số ý chính:

Nội dung:

- Nói thời gian viết thơ gợi lên cảnh chim tu hú, khu vườn, khung cảnh, con vật "diều" "sáo".

Nghệ thuật:

- Liệt kê "lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần":

+ Thể hiện không khí vui tươi, náo nức của mùa xuân.

+ Gợi từ từ sức sống càng ngày mãnh liệt của cây lúa, trái cây.

- Cái hay của việc sử dụng từ ngữ:

+ "vườn râm": chỉ đến sự mát mẻ làm cảnh vườn thêm sinh động đồng thời nói đến âm thanh tiếng ve.

+ "ngân": nhân hóa con ve làm cho con vật thêm sinh động, gần gũi, mang sắc thái rộn rã cho mùa xuân từ đó lời thơ nghe như hay hơn.

+ "bắp rây vàng hạt": miêu tả ngắn gọn bắp rây nhưng vẫn rõ ràng về trạng thái của nó. 

=> thấy được tài miêu tả của nhà thơ.

+ "đầy sân nắng đào": 

-> "đầy sân" chỉ đến không gian của bắp rây trải rộng lớn, gợi sự hình dung một khung cảnh sinh động đến trí óc người đọc.

-> "nắng đào": vừa nói đến ánh nặng nhè nhẹ vừa nói đến ánh nắng của mùa xuân.

- Đối xứng:

+ "Trời xanh càng rộng càng cao": gợi một không gian bao la cho người đọc liên tưởng đến.

- Hình ảnh con vật vào thơ thêm sinh động:

+ "đôi con sáo diều lộn nhào": thể hiện đầy đủ vào bức tranh mùa xuân tươi đẹp sinh động và rộn rã.

- Đánh giá lại khái quát bài thơ.

Gợi ý cho em các ý để em viết: 

Mở bài: Giới thiệu về nhà thơ Tố Hữu và bài thơ Khi con tu hú 

Giới thiệu về vấn đề cần nói tới (5 câu đầu bài thơ) 

Thân bài: 

Nêu lên dấu hiệu của mùa hè: 

+ Chim tu hú: Kéo từng đàn đến, đậu trên các cành cây 

+ Lúa chiêm chín: Cánh đồng lúa chín đang chờ thu hoạch sau nhiều ngày chờ đợi 

+ Trái cây: Vào vụ, trái cây chín đỏ các cành và có hương vị ngọt ngào, dấu hiệu đặc trưng của mùa hè 

+ Vườn râm: Những chú ve đang tạo thành một dàn đồng ca mùa hạ trên các tán cây 

+ Bắp: Được phơi vàng cả sân như ánh nắng 

+ Trời: Quang đãng, trong xanh, mang cảm giác bình yên thoải mái  

Cảm nhận của em về bức tranh mùa hạ trong đoạn thơ:  

Tác giả đã cảm nhận mùa hè một cách chi tiết, tinh tế với những dấu hiệu đặc trưng và tinh thần yêu tự do, thoải mái.  

Kết bài. 

Bày tỏ suy nghĩ của em về đoạn thơ.  

_mingnguuyet.hoc24_