Bài 2 : Tìm hoán dụ trong các ví dụ sau và cho biết chúng thuộc kiểu hoán dụ nào?

a. Nhà có năm miệng ăn.

b. Ngày mai, anh có đi làm không ?

c. Nó ăn ba bát, uống hai chai.

d. Vì sao Trái Đất nặng ân tình

Nhắc mãi tên người Hồ Chí Minh

(« Theo chân Bác » - Tố Hữu)

e. Áo chàm đưa buổi phân li

Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay

(“Việt Bắc” - Tố Hữu)

g. Đầu xanh có tội tình gì

Má hồng đến quá nửa thì chưa thôi

(“Truyện Kiều” – Nguyễn Du)

h. Cả nước ôm em khúc ruột của mình...

(“Người con gái Việt Nam” - Tố Hữu)

Nêu ý nghĩa của phép tu từ ẩn duh, hoán dụ được sử dụng trong các ngữ liệu sau:

1) Nói ngọt lọt tới xương.

2) Nhà nó có mỗi 4 miệng ăn. Vậy mà vợ chồng nó lúc nào cũng ngược xuôi vất vả.

3) Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng

     Thấy 1 mặt trời trong lăng rất đỏ.

4)      Cây đa cũ bến đò xưa

      Bộ hành có nghĩa nắng mưa cũng chờ.

5) Gần mực thì đen, gần đền thì sáng.

Bài 2: Gạch chân các hoán dụ được dùng trong các câu dưới đây:

a. Bộ phận nhà ăn hôm nay không làm việc, các em học sinh phải tự lo ăn trưa.

b. Lưng áo đẫm mồ hôi, nó thục mạng chạy về nhà lấy sách vở cho kịp giờ kiểm tra.

c. Cái “bình bịch” cũ kĩ của bố vẫn nằm im trong nhà kho chờ bố về để được chăm sóc.

d. Bố đi làm xa. Một mình mẹ vất vả nuôi bốn miệng ăn suốt những tháng năm bao cấp.

e. Tuy ao vườn không rộng lắm nhưng bà tôi vẫn nuôi hẳn ba đầu lợn nái lại thêm mấy chục gà vịt.

g. Tôi là kẻ hoang dã, tôi không hiểu tại sao một con ngựa sắt nhả khói lại quan trọng hơn nhiều một con trâu rừng mà chúng tôi chỉ giết để duy trì sự sống. (Bức thư của thủ lĩnh da đỏ, Sách Ngữ văn 6, tập 2).

h. Ai lên Đồng Tỉnh, Huê Cầu

Đồng Tỉnh bán thuốc, Huê Cầu nhuộm thâm.

i. Đường ra trận mùa này đẹp lắm

Trường Sơn Đông nhớ Trường Sơn Tây (Phạm Tiến Duật).

Chỉ ra phép hoán dụ trong các ví dụ dưới đây và xếp vào một kiểu hoán dụ thích hợp:

1,Nhớ chân Người bước lên đèo

Người đi rừng núi trông theo bóng Người

2,Hội làng ta năm nay to hơn mọi năm. Mới bảnh mắt ông thủ chỉ và mấy tay thủ trống đã có mặt trên sân cỏ bên đầm sen, chuẩn bị cho buổi đấu vật.

3,Còi máy gọiu bến tàu hầm mỏ

Hòn Gai kêu đất đỏ đấu tranh 

Aó nâu liền với áo xanh

Nông thôn liền với thị thành đứng lên

4,Tay ta, tay búa, tay cày

Tay gươm Tay bút dựng xây nước mình

5,Đứng lên, thân cỏ, thân rơm

Búa liềm không sợ súng gươm bạo tàn!

6,Áo chàm đưa buổi phân li

Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay

7,Bàn tay ta làm nên tất cả

Có sức người sỏi đá cũng thành cơm

Bài 2:

Chỉ ra các hoán dụ trong những câu sau và cho biết chúng thuộc kiểu hoán du nào?

Câu 1:

a)Họ là hai chục tay cào, tay chèo, làm ruộng cũng giỏi mà làm thuyền cũng giỏi.

b)Tự nhiên, Xa Phủ rút cây sào. Tiếng sáo thoát ra từ ống trúc, véo von...Tiếng sáo theo chân hai người dến lối rẽ.

Câu 2:

a)Nhận của quá khứ những con đê vỡ, những nạn đói, ta đã làm nên những mùa vàng năm tấn, bãy tấn.

b)    Bóng hồng nhác thấy nẻo xa

     Xuân lan, thu cúc mặn mà cả hai