1. Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi:

Mẹ là cơn gió mùa thu Cho con mát mẻ lời ru năm nào Mẹ là đêm sáng ánh sao Soi đường chỉ lối con vào bến mơ

Cho con dòng sữa ngọt đường Mẹ là ánh sáng vần dương diệu kỳ Xua đêm tăm tối qua đi Mang mùa xuân đến thầm thì bên con.

a. Nêu phương thức biểu đạt của bài thơ.

b. Tìm phép so sánh trong đoạn thơ c. Giải thích nghĩa của từ đường. Tìm từ đồng âm với từ "đường" trong đoạn thơ

d. Tìm các từ láy trong đoạn thơ.

e. Nêu bài học rút ra từ đoạn thơ

g. Nhận xét hình ảnh của người mẹ trong đoạn thơ.

ĐỀ 1:

Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi :

Con hỏi mẹ : "Ước mơ lớn nhất ngày thơ bé của mẹ là gì?"

Để mẹ kể con nghe nhé!

Mẹ kể con nghe những đêm mùa Đông rét buốt, gió lùa qua mái tranh từng hồi dài bất tận, mẹ ước có một cái chăn thật ấm, một mái nhà lành lặn, không phải chắp vá bằng vô vàn mảnh tranh nứa như ngôi nhà ông bà ngoại lúc ấy.

Mẹ ước con đường đi học đừng lầy lội như thế, đôi dép lê đừng đứt ngang đứt dọc như thế, con trâu mộng đừng chạy rong như thế...để mẹ không phải đến lớp muộn với nước mắt ngắn, nước mắt dài.

(...)Mẹ kể con nghe những ngày giáp hạt, được ăn một bát cơm đã là niềm hạnh phúc to lớn. Nhìn bà ngoại chạy ăn từng bữa, mỗi khi về nhà trông thấy đàn con là thở dài, nước mắt giàn giụa. Mẹ ước mỗi bữa mỗi người trong nhà chỉ một bát cơm thôi cũng được. Mẹ ước sao thóc lúa đầy bồ, khoai sắn cứ vơi rồi lại đầy để ông bà không phải vất vả, các dì các cậu không phải chênh chao vì đói.

Mỗi năm chỉ đến Tết là háo hức trông chờ con ạ. Để làm gì con biết không? Không phải mong ngóng để được quần này áo nọ, được lì xì như các con bây giờ. Mà là được ăn thịt, ăn cá, ăn những món ngon mà ngày thường không có. Đến tận bây giờ, mẹ vẫn thèm món thịt kho đông, thèm món canh cải nấu tép mà con thường chê ỏng chê eo, con biết không? Vì nó là niềm mơ ước của mẹ khi còn thơ ấu...

Câu 1: Người mẹ trong đoạn văn trên đã mơ ước những gì?

Câu 2: Tìm câu văn được trích dẫn trực tiếp trong đoạn văn trên

Câu 3: Qua lời kể của mình, mẹ muốn nhắn nhủ đến con bài học gì trong cuộc sống? 

Bài tập: Chỉ ra và phân tích giá trị của các biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn thơ sau:

                              Con là lửa ấm quanh đời mẹ mãi

                              Con là trái cây mùa reo vãi

                              Mẹ nâng niu. Những giặc đến nhà

                              Nắng đã chiều ... vẫn muốn hắt tia  xa!

                                                                 ( Mẹ - Phạm Ngọc Cảnh ) .

Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi : "...Quê hương là vòng tay ấm Con nằm ngủ giữa mưa đêm Quê hương là đêm trăng tỏ Hoa cau rụng trắng ngoài thềm ... Quê hương mỗi người chỉ một Như là chỉ một mẹ thôi Quê hương nếu ai không nhớ Sẽ không lớn nổi thành người." (Trích từ bài thơ "Quê Hương "-Đỗ Trung Quân ) Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn thơ ? Câu 2: Nêu nội dung của đoạn thơ? Câu 3: Chỉ ra và cho biết tác dụng của phép điệp ngữ có trong đoạn thơ? Câu 4: Qua đoạn thơ tác giả muốn gửi gắm gì tới người đọc thông điệp gì ?

ĐỀ 1 I.ĐOC-HIỂU: (4điểm) Đọc bài thơ sau và trả lời các câu hỏi ở dưới: Lặng rồi cả tiếng con ve Con ve cũng mệt vì hè nắng oi. Nhà em vẫn tiếng ạ ời, Kẽo cà tiếng võng mẹ ngồi mẹ ru. Lời ru có gió mùa thu Bàn tay mẹ quạt mẹ đưa gió về. Những ngôi sao thức ngoài kia Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con Đêm nay con ngủ giấc tròn, Mẹ là ngọn gió của con suốt đời” (Mẹ, Trần Quốc Minh, Theo Thơ chọn với lời bình, NXB GD, 2002, tr 28 – 29) Câu 1: (0,5 điểm) Phương thức biểu đạt chính của bài thơ trên là gì? Câu 2: (0,5 điểm) Ghi lại 2 từ ghép có trong bài thơ trên? Câu 3: (0,5 điểm) Xác định biện pháp tu từ trong hai câu thơ sau. Đêm nay con ngủ giấc tròn, Mẹ là ngọn gió của con suốt đời Câu 4: (0,75 điểm) Trình bày tác dụng của biện pháp tu từ em vừa tìm được ở câu 3: Câu 5 . (0,75 điểm) Bài thơ trên thể hiện tình cảm gì? Câu 6. (1.0 điểm) Bài học rút ra cho bản thân em qua bài thơ?

Đọc đoạn thơ sau và trả lời các câu hỏi:

“… Quê hương là vòng tay ấm

Con nằm ngủ giữa mưa đêm

Quê hương là đêm trăng tỏ

Hoa cau rụng trắng ngoài thềm.

…

Quê hương mỗi người chỉ một

Như là chỉ một mẹ thôi

Quê hương nếu ai không nhớ

Sẽ không lớn nổi thành người.”

(Trích bài thơ “Quê hương” - Đỗ Trung Quân)

Câu 1: Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn thơ?

Câu 2: Xác định nội dung của đoạn thơ?

Câu 3:Tìm và phân tích tác dụng của các biện pháp tu từ có trong đoạn thơ?

Câu 4:Qua đoạn thơ tác giả muốn gửi tới người đọc thông điệp gì?

Đọc bài thơ sau và trả lời các câu hỏi ở dưới 
       Lặng rồi cả tiếng con ve
Con ve cũng mệt vì hè nắng oi.
      Nhà em vẫn tiếng ạ ời,
Kẽo cà tiếng võng mẹ ngồi mẹ ru.
      Lời ru có gió mùa thu
Bàn tay mẹ quạt mẹ đưa gió về.
    Những ngôi sao thức ngoài kia
Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con
      Đêm nay con ngủ giấc tròn,
Mẹ là ngọn gió của con suốt đời”
                   (Mẹ - Trần Quốc Minh )
Câu 1: Chỉ ra đặc điểm của thể thơ lục bát trong 4 câu thơ đầu của đoạn thơ trên. 

Đọc bài thơ sau và trả lời các câu hỏi ở dưới 
       Lặng rồi cả tiếng con ve
Con ve cũng mệt vì hè nắng oi.
      Nhà em vẫn tiếng ạ ời,
Kẽo cà tiếng võng mẹ ngồi mẹ ru.
      Lời ru có gió mùa thu
Bàn tay mẹ quạt mẹ đưa gió về.
    Những ngôi sao thức ngoài kia
Chẳng bằng mẹ đã thức vì chúng con
      Đêm nay con ngủ giấc tròn,
Mẹ là ngọn gió của con suốt đời”
                   (Mẹ - Trần Quốc Minh )

Câu 1 Xác định PTBĐ chỉnh của đoạn thơ

Câu 2 Trong bài thơ những âm thanh nào được tác giả nhắc đến

Câu 3 Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ trong 2 câu thơ sau:

 Đêm nay con ngủ giấc tròn,
Mẹ là ngọn gió của con suốt đời.

Bài tâp 1: Đọc đoạn thơ sau và trả lời câu hỏi:

“...Đất Nước bắt đầu với miếng trầu bây giờ bà ăn

Đất Nước lớn lên khi dân mình biết trồng tre mà đánh giặc

Tóc mẹ thì bới sau đầu

Cha mẹ thương nhau bằng gừng cay muối mặn ......................................................

Ta lớn lên bằng niềm tin rất thật

Biết bao nhiêu hạnh phúc có trên đời

Dẫu phải khi cay đắng dập vùi

Rằng cô Tấm cũng về làm hoàng hậu

Cây khế chua có đại bàng đến đậu

Chim ăn rồi trả ngon ngọt cho ta

Hoa của đất, người trồng cây dựng cửa...” ( Đất nước- Nguyễn Khoa Điềm) a. Tác giả Nguyễn Khoa Điềm đã mượn những chất liệu dân gian nào trong bài thơ Đất nước?

b. Chỉ ra tác dụng của việc mượn chất liệu dân gian đó?

Bài tập 2: So sánh hai nền văn học dân gian và văn học viết dựa vào các tiêu chí: Thời gian ra đời,đặc trưng, thể loại, hình thức lưu truyền, vị trí- vai trò.