Em giấu mùa đông trong áo lụa
Nhặt chiếc lá vàng sang tặng tôi
Hình như trời chớm qua kỳ rét
Chiếc lá hồn nhiên ấm một người.

Tôi giấu mùa đông trong nỗi nhớ
Bài thơ tháng chạp tặng riêng em
Thì ra trời vẫn còn hương bấc
Thơ tôi hóa lá rụng bên thềm.

Tôi về gom gió mùa đông lại
Gởi em màu nắng nhạt bên sông
Lẽ đâu trời vẫn chưa thay áo
Vườn em sương trắng xuống mênh mông.

Em gom hết lá nơi thềm cũ
Nhặt cả vần thơ ai đánh rơi
Ngọn lửa nhà em sao ấm quá
Cho tôi hóa đá ở bên trời…

Có nỗi nhớ nào bằng nỗi nhớ mùa Đông

Khi giá lạnh buông tràn trên phố

Khi mưa ơi buốt từng ngọn dio1

Những mặt đường ướt lạnh dưới chân..

​Quang cảnh làng mạc ngày mùa

   Mùa đông, giữa ngày mùa, làng quê toàn màu vàng - những màu vàng rất khác nhau.

   Có lẽ bắt đầu từ những đêm sương sa thì bóng tối đã hơi cứng và sáng ngày ra thì trông thấy màu trời có vàng hơn thường khi. Màu lúa chín dưới đồng vàng xuộm lại. Nắng nhạt ngả màu vàng hoe. Trong vườn, lắc lư những chùm quả xoan vàng lịm không trông thấy cuống, như những chuỗi tràng hạt bồ đề treo lơ lửng. Từng chiếc lá mít vàng ối. Tàu đu đủ, chiếc lá sắn héo lại mở năm cánh vàng tươi. Buồng chuối đốm quả chín vàng. Những tàu lá chuối vàng ối xõa xuống như những đuôi áo, vạt áo. Nắng vườn chuối đương có gió lẫn với lá vàng như những vạt áo nắng, đuôi áo nắng,  vẫy vẫy. Bụi mía vàng xọng, đốt ngầu phấn trắng. Dưới sân, rơm và thóc vàng giòn. Quanh đóm con gà, con chó cũng vàng mượt. Mái nhà phủ một màu rơm vàng mới. Lác đác cây lụi có mấy chiếc lá đỏ. Qua khe giậu, ló ra mấy quả ớt đỏ chói. Tất cả đượm một màu vàng trù phú, đầm ấm lạ lùng. Không còn có cảm giác héo tàn hanh hao lúc sắp bước vào mùa đông. Hơi thở của đất trời, mặt nước thơm thơm, nhè nhẹ. Ngày không nắng, không mưa, hồ như không ai tưởng đến ngày hay đêm, mà chỉ mải miết đi gặt, kéo đá, cắt rạ, chia thóc hợp tác xã. Ai cũng vậy, cứ buông bát đũa lại đi ngay, cứ trở dậy là ra đồng ngay.

 1) Kể tên những cảnh vật khác nhau của làng mạc ngày mùa .

 2) Em hãy tìm những chi tiết miêu tả nhịp sống lao động của làng quê ngày mùa .

(SBT / trang 12) Hãy đọc đoạn văn sau đây :

        (1) Trời cuối đông , vàng úa nhuộm màu vàng vô hạn . (2) Một luồng gió lạnh thổi qua : mấy chiếc lá rụng . (3) Mỗi chiếc lá rụng có một linh hồn riêng , một tâm tình riêng , một cảm giác riêng . (4) Có chiếc tựa mũi tên nhọn , tự cành cây rơi cắm phập xuống đất như cho xong chuyện , cho xong một đời lạnh lùng , thản nhiên , không thương tiếc , không do dự vẩn vơ . (5) Có chiếc lá như con chim bị lảo đảo  mấy vòng trên không , rồi cố gương ngoi đầu lên , hay giữ thăng bằng cho chậm tới cái giây nằm phơi trên mặt đất . (6) Có chiếc lá nhẹ nhàng khoan khoái đùa bỡn , múa may với làn gió thoảng , như thầm bảo rằng sự đẹp của vạn vật cỉ ở hiện tại : cả một thời quá khứ dài dằng dặc của chiếc lá trên cành cây không bằng một vài giây bay lượn , nếu sự bay lượn ấy có vẻ đẹp nên thơ . (7) Có chiếc lá như sợ hãi , ngần ngại rụt rè , rồi như gần tới mặt đất, còn cất mình muốn bay trơ lại cành . (8) Có chiếc lá đầy âu yếm rơi bám vào một boong hoa thơm , hay đến mơn trớn một ngọn cỏ xanh mềm mại .(9) Mỗi chiếc lá rụng là một cái biểu hiện cho một cảnh biệt li . (10) Vậy thì sự biệt li không chỉ có một nghĩa buồn rầu , khổ sở . (11) Sao ta không ngắm sự biệt li theo tâm hồn một chiếc lá nhẹ nhàng rơi ? 

                                                                                    (Theo Khái Hưng)

a) Hãy chỉ ra những câu có so sánh mà em cho là hay và thú vị .

b) Đâu là lời nhận xét của tác giả trước cảnh lá rơi ?

c) Hãy phân tích cái hay của đoạn văn trên cho biết cách so sánh , liên tưởng đã giúp tác giả diễn tả được điều gì .  

Hãy tìm hiểu tính mạch lạc của:

a)    Văn bản Mẹ tôi. (Ét-môn-đô đơ A-mi-xi)

b)    Một trong 2 văn bản sau:

(1)

LÃO NÔNG VÀ CÁC CON

Hãy lao động cần cù gắng sức,

Ấy chân lưng sung túc nhất đời.

Phú nông gần đất xa trời

Họp riêng con lại, nói lời thiết tha

Rằng: “Ruộng đất ông cha để lại

Các con đừng khờ dại bán đi.

Kho vàng chôn dưới đất kia,

Cha không biết chỗ. Kiên trì gắng công

Tìm khắc thấy: cuối cùng sẽ thắng.

Xốc ruộng lên tháng tám sau mùa,

Tay cày, tay cuốc, tay bừa,

Xới qua xới lại, chẳng chừa chỗ không.”

Bố chết. Các con cùng gắng gổ

Lật tung đồng đây đó khắp nơi,

Kĩ càng công việc xong xuôi,

Cuối năm lúa tốt bời bời bội thu.

Vàng với bạc giấu mô chẳng thấy,

Rõ ràng ông bố ấy khôn ngoan,

Trước khi từ giã trần gian

Lấy câu “lao động là vàng” dạy con.

(La Phông-ten, Ngụ ngôn chọn lọc, Tú Mỡ dịch)

 (2)

Mùa đông, giữa ngày mùa, làng quê toàn màu vàng – những màu vàng rất khác nhau. Có lẽ bắt đầu từ những đêm sương sa thì bóng tối đã hơi cứng và sáng ngày ra trông thấy màu trời có vàng hơn mọi khi. Lúa chín dưới đồng vàng xuộm lại. Nắng nhạt ngả màu vàng hoe. Trong vườn, lắc lư những chùm quả xoan vàng lịm, không trông thấy cuống, như những chuỗi tràng hạt bồ đề treo lơ lửng. Từng chiếc lá mít vàng sẫm. Tàu đu đủ, chiếc lá sắn héo lại mở năm cánh vàng tươi. Buồng chuối quả chín vàng đốm. Nắng vườn chuối đương có gió lẫn với lá vàng, như những vạt áo nắng, đuôi áo nắng, vẫy vẫy. Bụi mía vàng, từng đốt ngần phấn trắng. Dưới sân, rơm và thóc vàng giòn. Quanh đó, con gà, con chó cũng vàng mượt. Mái nhà phủ một màu rơm vàng mới. Tất cả đượm một màu trù phú, đầm ấm lạ lùng. Không có cảm giác héo tàn, hanh hao lúc sắp bước vào mùa đông.