Bài 1.

Em yêu tiếng chim ( tiếng mang nghĩa nghĩa gốc)

Đầu hồi lảnh lót ( đầu mang nghĩa chuyển)

Mái vàng thơm phức ( vàng mang nghĩa chuyển)

Rạ đầy sân phơi ( sân mang nghĩa gốc)

Bài 2.

Nghĩa gốc: đứng nghiêm, đứng chờ, đứng lên.

Nghĩa chuyển: đứng tuổi, đứng đầu, đứng gió, đứng tên.

Bài 3.

a) Cô em là nhân viên bán hàng.

b) Bạn Hoa rất chăm chỉ.

c) Nhà em có nuôi một chú chó.

d) Nhìn từ xa, bờ biển thật đẹp!

a. Từ say ở đây là từ chỉ trạng thái bị ngây ngất, choáng váng, nôn nao do tác động của rượu, thuốc hay các yếu tố có tác dụng kích thích. Đây là nghĩa gốc của từ say.

b. Từ say ở đây là từ chỉ trạng thái yêu thích một điều gì đó, có thể là con người, hoặc sự vật... Đây là nghĩa chuyển của từ say.

c. Từ say ở đây là từ chỉ sự yêu thích đến mức như chìm sâu vào, không còn biết gì đến cái khác, đến xung quanh nữa. Đây là nghĩa chuyển của từ say.

d. "người say": từ chỉ một sự vật nhận được sự yêu thích của người khác.

    "say": từ chỉ trạng thái yêu thích một điều gì đó.

Và cả hai nghĩa trên đều là nghĩa chuyển của từ "say"

1) siêng năng, chăm chỉ, năng động,hoạt bát, lanh lợi.

2) chân bàn, chân núi, chân trời, chân lí, chân chính.

3)- nghĩa chuyển: em là gánh nặng cho gia đình.

   - nghĩa gốc: cái tạ này nặng quá.

- 5 từ trái nghĩa với lười biếng là : chăm chỉ, siêng năng, cần cù, chịu khó, chăm làm 

- 5 từ có tiếng chân mang nghĩa chuyển : chân trời, chân mày, chân đường, chân biển, chân tháp

Câu mang nghĩa gốc : Thùng hàng này nặng quá !

Câu mang nghĩa chuyển : Cô giáo chỉ em chữ bị thiếu dấu nặng. 

5 từ trái nghĩa với luời biếng: chăm chỉ, siêu năng , cần cù, chịu khó,chuyên cần

5 từ tiếng chân mang nghĩa chuyển:chân trời , chân bàn, chân ghế,chân chính,chân lí

câu nghĩa gốc : bố em rất nặng

câu nghĩa chuyển : bài kiểm tra nó bị trừ 0,5 điểm vì quên đánh dấu nặng

- nghĩa 1:nơi bắt đầu của dòng nước

- nghĩa 2:(nghĩa chuyển) chỉ con người

- Dặt câu: Cửa sổ nhà ta đẹp quá

a. Từ "cửa" trong "cửa sông" mang nghĩa chuyển. Đặt câu: Cánh cửa ấy được sơn màu trắng.  

Theo em :

- từ "xuân" trong câu thơ " Làn thu thủy nét xuân sơn" mang nghĩa gốc. Từ này chỉ về mùa xuân một mùa trong năm

- còn từ "Xuân" trong câu " Xuân xanh xấp xỉ tới tuần cập kê" mang nghĩa chuyển.Từ này mang nghĩa chuyển theo cách ẩn dụ chỉ thanh xuân, tuổi trẻ của Thúy Kiều.

- Đầu:

+ Gốc: Cô ấy bị nhức đầu, mệt mỏi, choáng váng, cơ thể nặng nhọc, đau nhói nhưng ai chữa cho đây, ai mua thuốc cho đây, ko một ai hết, họ đều là những người vô tâm.

+ Chuyển: Những bạn thấp bé đều đc ưu tiên lên ngồi hàng đầu tiên.

Bạn Nam là người đầu tiên làm được bài toán khó - Nghĩa chuyển

Cái đầu của em rất to - Nghĩa gốc

'Khi viết ,em đừng nghẹo đầu' --> nghĩa gốc

'Nước suối đầu nguồn rất trong'-->nghĩa chuyển

-1 câu có từ sườn mang nghĩa gốc: Bà em thỉnh thoảng lại bị đau xương sườn.

-1 câu có từ tai mang nghĩa gốc: Ông nội em đã già nhưng lỗ tai của ông còn rất thính

- 1 câu có từ tai mang nghĩa chuyển: Cái ấm nước của ông em có 1 tai.

-1 câu có từ ăn mang nghĩa gốc: Em của em hôm nay ăn 4 bát cơm.

-1 câu có từ ăn mang nghĩa chuyển: Chạy mau lên nếu không nước ăn da đấy!

- 1 câu có từ mũi mang nghĩa gốc: Sống mũi ba em rất cao.

- 1 câu có từ mũi mang nghĩa chuyển: Mũi tên này rất nhọn.

ông em bị đau xương sườn                                                                                                                                                                                ông em tuy đã rất già nhưng tai còn nghe rất rõ                                                                                                                                                cái ấm nhà em có một tai                                                                                                                                                                                    hôm nay em ăn một bát cơm                                                                                                                                                                             nước ăn da chân em                                                                                                                                                                                           mũi con chó nhà em rất thính                                                                                                                                                                            mũi dao rất nhọn