Bài 3. Tích cực tham gia các hoạt động cộng đồng.

Mở đầu (SGK Cánh Diều - Trang 16)

Hướng dẫn giải
Hoạt động cộng đồngÝ nghĩa
Dọn dẹp bãi biển tại địa phươngBảo vệ môi trường biển, tạo ra không gian sạch đẹp cho cộng đồng và động vật biển.
Trồng cây xanh hưởng ứng “Ngày hội trồng cây”Góp phần bảo vệ môi trường và cải thiện chất lượng không khí
Quyên góp áo ấm, chăn màn cho đồng bào vùng caoChương trình này mang lại sự ấm áp và hỗ trợ thiết thực cho những người có hoàn cảnh khó khăn trong mùa đông giá rét.
(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Khám phá 1 (SGK Cánh Diều - Trang 16)

Hướng dẫn giải
 Hoạt đôngChủ thể thực hiện
Hình 1Thu gom rác thải, dọn vệ sinhCác bạn học sinh
Hình 2Hiến máu nhân đạoĐoàn viên, thanh niên
Hình 3Xây nhà tình nghĩa cho những người có hoàn cảnh khó khănỦy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam
Hình 4Trao quà, học bổng cho trẻ em vùng caoCâu lạc bộ thiện nguyện kết nối các nhà hảo tâm
Thông tin - Khám bệnh, cấp thuốc miễn phí cho người có hoàn cảnh khó khăn - Trao tặng nhà chữ thập đỏ - Trao quà Tết cho người nghèo và nạn nhân chất độc màu da cam - Vận động hiến máu tình nguyện Hội Chữ thập đỏ Việt Nam
(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Khám phá 2 (SGK Cánh Diều - Trang 18)

Hướng dẫn giải

a. Nhận xét hành động trong 2 hình ảnh

- Hình 1: Hai bạn nữ trong ảnh có tinh thần tham gia hoạt động cộng đồng. Các bạn ấy cùng nhau hướng dẫn, hỗ trợ học tập cho các em, các bạn nhỏ ở làng trẻ SOS

- Hình 2: Bạn H trong hình chưa có thái độ tích cực khi tham gia hoạt động cộng đồng. Bạn ấy xao nhãng, sử dụng điện thoại trong khi các bạn học sinh khác đang rất tích cực dọn dẹp nghĩa trang liệt sĩ

b. Các hoạt động trường tổ chức

Hoạt độngMục đích
Dọn dẹp nghĩa trang liệt sĩ, thắp hương tưởng nhớ các anh hùng liệt sĩTri ân các anh hùng liệt sĩ đã có công với tổ quốc
Dọn dẹp vệ sinh trường học và các khu vực lân cậnGiữ gìn vệ sinh môi trường

c. Tên hoạt động: Ngày hội trồng cây vì môi trường xanh

Mục tiêu - Góp phần cải thiện chất lượng không khí và môi trường sống - Nâng cao nhận thức cộng đồng về bảo vệ môi trường - Tạo không gian xanh, đẹp mắt cho khu vực sinh sống - Gắn kết cộng đồng thông qua hoạt động tình nguyện
Nội dung, hình thức

- Tổ chức trồng cây tại khu vực công viên, trường học và khu đất trống trong khu phố

- Bao gồm các hoạt động: chuẩn bị và phân phát cây giống, hướng dẫn kĩ thuật trồng cây, trồng cây theo nhóm/cá nhân, chăm sóc sau khi trồng

Đối tượng tham gia

- Học sinh tại các trường trong khu vực

- Cư dân địa phương

Thời gian, địa điểm

- Thời gian: 8h00 – 17h00 Chủ nhật

- Địa điểm: Công viên XX, quận YY, thành phố ZZ

Phân công nhiệm vụ

Ban tổ chức

- Lên kế hoạch chi tiết, xin phép cơ quan chức năng

- Mua sắm và phân phát cây giống, dụng cụ cây trồng

- Tổ chức các hoạt động phụ trợ

Nhóm hậu cần:

- Chuẩn bị nước uống, đồ ăn nhẹ cho người tham gia

- Quản lí và phân phát dụng cụ trồng cây

- Đảm bảo vệ sinh, thu dọn sau khi kết thúc hoạt động

Dự kiến kết quả đạt được

- Trồng được khoảng 200 – 300 cây xanh

- Nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường cho khoảng 500 người tham gia

- Tạo không gian xanh, sạch đẹp, góp phần cải thiện cảnh quan khu vực

- Thúc đẩy tinh thần tình nguyện và gắn kết cộng đồng

Nhận xét kết quả thực hiện của bản thân và các thành viên khác

- Hầu hết mọi người đều nhiệt tình, tích cực tham gia vào các hoạt động

- Đã hoàn thành tương đối các kết quả dự kiến đề ra

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập 1 (SGK Cánh Diều - Trang 20)

Hướng dẫn giải
STTTrường hợpTên hoạt độngMục đíchÝ nghĩa
1Hằng năm, trường Trung học cơ sở H thường tổ chức cho học sinh đến thăm và tặng quà các gia đình thương binh, liệt sĩ ở địa phươngHọc sinh đến thăm và tặng quà các gia đình thương binh, liệt sĩThể hiện lòng biết ơn và sự tôn trọng đối với gia đình thương binh, liệt sĩ, cũng như để thúc đẩy tinh thần đồng cảm và sự chia sẻ trong cộng đồng.Giúp học sinh hiểu về công lao của những người đã hy sinh cho đất nước và khuyến khích họ tham gia vào các hoạt động xã hội tích cực.
2Chính quyền địa phương V thường tổ chức các chương trình tuyên truyền bảo vệ các loài động vật hoang dãChương trình tuyên truyền bảo vệ các loài động vật hoang dãNâng cao nhận thức của cộng đồng về tầm quan trọng của việc bảo vệ và duy trì sự đa dạng sinh học trong môi trường tự nhiênKhuyến khích hành động bảo vệ môi trường, giáo dục cộng đồng về tầm quan trọng của việc giữ gìn các loài động vật hoang dã để cân bằng sinh thái và duy trì sự phong phú của hệ sinh thái.
3Lớp của K cũng thực hiện dự án nuôi heo đất ủng hộ học sinh có hoàn cảnh khó khăn trên địa bànDự án nuôi heo đất ủng hộ học sinh có hoàn cảnh khó khănTạo ra nguồn thu nhập ổn định và cung cấp dịch vụ hỗ trợ giáo dục cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn.Hỗ trợ giáo dục và cải thiện cuộc sống của học sinh có hoàn cảnh khó khăn, giúp họ có cơ hội tiếp cận với giáo dục và cải thiện tương lai của họ.
4Sau mỗi năm học, bạn P thường thu gom sách vở cũ và quần áo trong gia đình mình để gửi tặng các em học sinh vùng caoThu gom sách vở cũ và quần áo để gửi tặng các em học sinh vùng caoHỗ trợ giáo dục và cung cấp tài liệu học và quần áo cần thiết cho các em học sinh ở vùng cao, nơi tài nguyên và điều kiện sống kém.Giúp giảm bớt gánh nặng tài chính của các gia đình và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho việc học tập của các em học sinh ở vùng cao, từ đó nâng cao tri thức và cơ hội phát triển của họ
(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập 2 (SGK Cánh Diều - Trang 20)

Hướng dẫn giải

“Nhiễu điều phủ lấy giá gương

Người trong một nước phải thương nhau cùng”

Trong xã hội hiện nay, sự cần thiết và trách nhiệm tham gia vào hoạt động cộng đồng là không thể phủ nhận.

Việc tham gia vào hoạt động cộng đồng không chỉ là nghĩa vụ mà còn là trách nhiệm của mỗi cá nhân. Khi mỗi người trong cộng đồng đều chấp nhận trách nhiệm của mình và hành động vì lợi ích chung, xã hội sẽ trở nên mạnh mẽ và thịnh vượng hơn. Chúng ta cần nhìn nhận rằng sự đoàn kết và lòng nhân ái là nền tảng để xây dựng một xã hội hòa bình và phát triển.

Tham gia vào các hoạt động cộng đồng không chỉ giúp tạo ra những cơ hội mới cho bản thân mà còn giúp chúng ta hiểu rõ hơn về nhu cầu và khó khăn của những người xung quanh. Đồng thời, nó cũng là cách để chia sẻ yêu thương và sẻ chia những khó khăn với những người cần giúp đỡ.

Là một học sinh, tôi nhận thấy rõ ràng trách nhiệm của mình trong việc tham gia các hoạt động cộng đồng. Những việc làm nhỏ như giúp đỡ bạn bè trong học tập, tham gia các hoạt động tình nguyện tại địa phương, hay tham gia vào các dự án bảo vệ môi trường, đều góp phần làm cho cộng đồng của chúng ta trở nên tốt đẹp hơn.

Đúng như ý nghĩa của câu ca dao, rằng sự đoàn kết và trách nhiệm của mỗi người đối với cộng đồng là vô cùng quan trọng. Chỉ khi chúng ta hiểu và thực hiện trách nhiệm này, xã hội mới có thể phát triển bền vững và hòa bình.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập 3 (SGK Cánh Diều - Trang 21)

Hướng dẫn giải

Hiện nay, trong xã hội phát triển không ngừng, cùng với sự bùng nổ của công nghệ và những tiện ích hiện đại, có một ý kiến cho rằng: "Bên cạnh những học sinh, thanh niên có tấm lòng nhân ái thì vẫn còn những cá nhân sống ích kỷ, ham chơi, chỉ biết hưởng thụ, thờ ơ, thiếu trách nhiệm với cộng đồng". Quan điểm này phản ánh một thực trạng đa chiều của thế hệ trẻ hiện nay, và chúng ta cần phân tích kỹ lưỡng để hiểu rõ hơn về vấn đề này.

Trước hết, không thể phủ nhận rằng có rất nhiều học sinh và thanh niên hiện nay sở hữu tấm lòng nhân ái, luôn sẵn sàng giúp đỡ người khác và đóng góp cho cộng đồng. Những bạn trẻ này thường xuyên tham gia vào các hoạt động từ thiện, tình nguyện, góp phần không nhỏ vào việc xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn. Chúng ta có thể thấy rõ điều này qua các chiến dịch quyên góp sách vở, quần áo cho trẻ em nghèo ở vùng sâu, vùng xa, hay những buổi tình nguyện dọn dẹp môi trường, thăm hỏi và tặng quà cho các cụ già neo đơn, trẻ em mồ côi. Những hành động này không chỉ thể hiện lòng nhân ái, mà còn giúp các bạn trẻ rèn luyện kỹ năng sống, tinh thần trách nhiệm và sự đồng cảm với những hoàn cảnh khó khăn.

Tuy nhiên, bên cạnh đó, vẫn tồn tại một bộ phận thanh niên sống ích kỷ, chỉ biết đến bản thân mình, ham chơi và thờ ơ với các vấn đề của cộng đồng. Những cá nhân này thường tập trung vào việc hưởng thụ cá nhân, dành nhiều thời gian cho các hoạt động giải trí như chơi game, lướt mạng xã hội, tụ tập bạn bè mà quên đi trách nhiệm của mình đối với xã hội. Họ thường biện minh rằng những việc như tham gia từ thiện, tình nguyện là không cần thiết hoặc không liên quan đến họ. Điều này dẫn đến một sự thờ ơ, thiếu trách nhiệm với các vấn đề chung của xã hội, làm giảm đi sức mạnh đoàn kết và sự phát triển bền vững của cộng đồng.

Ví dụ, tại nhiều trường học, chúng ta dễ dàng nhận thấy có những học sinh rất nhiệt tình tham gia vào các hoạt động xã hội. Họ không ngại khó khăn, dành thời gian rảnh để giúp đỡ những người kém may mắn hơn mình. Trái lại, cũng có những học sinh thường xuyên bỏ học để chơi game hoặc tụ tập bạn bè, lãng phí thời gian và tiền bạc vào những thú vui vô bổ. Những cá nhân này không chỉ ảnh hưởng xấu đến bản thân mà còn gây ra những tác động tiêu cực đến môi trường học đường và xã hội.

Để giải quyết tình trạng này, chúng ta cần có những biện pháp giáo dục, định hướng rõ ràng cho thanh niên. Các trường học và gia đình cần khuyến khích và tạo điều kiện để học sinh tham gia vào các hoạt động xã hội, giúp họ hiểu rõ hơn về giá trị của việc đóng góp cho cộng đồng. Đồng thời, cần có những hình thức phê phán và giáo dục mạnh mẽ đối với những hành vi sống ích kỷ, chỉ biết hưởng thụ, nhằm thay đổi nhận thức và hành động của những cá nhân này.

Có thể thấy, quan điểm cho rằng hiện nay có cả những thanh niên sống nhân ái và những người sống ích kỷ là hoàn toàn chính xác. Chúng ta cần nhận thức rõ ràng về hai mặt này của vấn đề và cùng nhau xây dựng những giải pháp hiệu quả để phát huy tấm lòng nhân ái, đồng thời hạn chế và giáo dục những hành vi thiếu trách nhiệm với cộng đồng. Chỉ khi đó, xã hội mới có thể phát triển bền vững và hài hòa, mỗi cá nhân mới thực sự đóng góp được vào sự tiến bộ chung.

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập 4 (SGK Cánh Diều - Trang 21)

Hướng dẫn giải
Tiêu chíBiểu hiện cụ thể
Tinh thần, thái độ tham gia hoạt động

- Hăng hái, nhiệt tình tham gia các hoạt động, không cần sự nhắc nhở hoặc ép buộc

- Luôn sẵn sàng tham gia các hoạt động cộng đồng với tinh thần tự nguyện

- Thể hiện sự quan tâm và ý thức rõ ràng về ý nghĩa của hoạt động mình tham gia

Mức độ hoàn thành nhiệm vụ được giao

- Hoàn thành đầy đủ và đúng thời hạn các nhiệm vụ được giao

- Thực hiện nhiệm vụ với sự cẩn thận, chu đáo và chất lượng cao

- Chủ động đề xuất ý tưởng mới hoặc cải tiến để nâng cao hiệu quả công việc

Thái độ hợp tác và hỗ trợ mọi người

- Hợp tác tốt với các thành viên khác trong nhóm, tôn trọng và lắng nghe ý kiến của mọi người

- Sẵn sàng hỗ trợ, giúp đỡ các bạn khác khi họ gặp khó khăn trong công việc

- Đóng góp tích cực vào việc xây dựng tinh thần đoàn kết, tạo môi trường làm việc nhóm hiệu quả

Kết quả vận động người thân, bạn bè tham gia hoạt động

- Khuyến khích và thuyết phục được nhiều người thân, bạn bè cùng tham gia vào các hoạt động cộng đồng

- Tạo ảnh hưởng tích cực, lan tỏa tinh thần trách nhiệm và ý thức cộng đồng đến những người xung quanh

- Tổ chức hoặc dẫn dắt các nhóm tình nguyện, đảm bảo sự tham gia đều đặn và nhiệt tình của các thành viên

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Luyện tập 5 (SGK Cánh Diều - Trang 21)

Hướng dẫn giải

ham khảo: tấm gương anh Sùng A Cải

- Anh Sùng A Cải, một người con dân tộc Mông sinh ra và lớn lên ở mảnh đất Suối Bu, huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái. Năm 2017, sau khi tốt nghiệp đại học, Sùng A Cải đã sáng lập ra Dự án "Ước mơ triệu cây xanh” với mục đích trồng cây phủ xanh đất trống, đồi núi trọc, tạo mạch nước ngầm, bảo vệ đất và tạo sinh kế cho các hộ dân phát triển bền vững. Sau 6 năm hoạt động, dự án đã trồng được hơn 65.000 cây. Tổng số cây do người dân được vận động trồng lên tới hơn 700.000 cây tại tỉnh Yên Bái.

- Cùng với Dự án Ước mơ triệu cây xanh, Sùng A Cải đã sáng lập và quản lý 3 dự án: "Tri thức bản em” thành lập từ năm 2016 với mục đích quyên góp sách, truyện và văn phòng phẩm cho các thư viện trường học; "Nông trại quê em” nhằm phát triển hoa màu vụ đông, cung cấp nguồn hoa màu đa dạng cho dịp tết; "Ươm mầm” thành lập năm 2022 nhằm cung cấp học bổng, quà cho các em học sinh nghèo vượt khó đỗ các trường nội trú và học chuyên nghiệp; tổ chức các hoạt động hướng nghiệp… Riêng năm 2022, nhóm của Sùng A Cải đã kêu gọi, tổ chức được rất nhiều hoạt động thiện nguyện với giá trị gần 500 triệu đồng.

- Với những đóng góp của mình, Sùng A Cải đã được vinh danh tại Lễ tôn vinh Tuổi trẻ cống hiến vì cộng đồng 2022 do Cộng đồng Tình nguyện Việt Nam tổ chức.

Anh Sùng A Cải được vinh danh tại Lễ tôn vinh Tuổi trẻ cống hiến vì cộng đồng 2022

* Bài học: tích cực tham gia các hoạt động cộng đồng để đóng góp sức lực nhỏ bé vào công cuộc xây dựng và phát triển đất nước.

* Lưu ý: Học sinh trình bày quan điểm cá nhân. Bài làm trên chỉ mang tính tham khảo

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Vận dụng 1 (SGK Cánh Diều - Trang 21)

Hướng dẫn giải

Tham khảo: Kế hoạch tuyên truyền “Văn hóa ứng xử khi tham gia giao thông”

- Mục tiêu: nâng cao ý thức của người dân khi tham gia giao thông

- Đối tượng: người dân trên địa bàn tổ dân phố X

- Nội dung tuyên truyền:

+ Luật giao thông đường bộ.

+ Các tình huống ứng xử có văn hóa khi xảy ra va chạm giao thông.

+ Giúp đỡ người già, trẻ nhỏ, người gặp khó khăn khi tham gia giao thông.

+ Giảm tiếng ồn khi tham gia giao thông.

- Người thực hiện việc tuyên truyền:

+ Học sinh trường THCS X

+ Chi đoàn Tổ dân phố X (thuộc Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh phường ….)

- Thời gian, địa điểm:

+ Thời gian: đầu giờ buổi sáng (6 giờ - 7 giờ 30 phút) và cuối giờ chiều (17 giờ - 18 giờ 30 phút) các ngày cuối tuần.

+ Địa điểm: nhà văn hóa tổ dân phố X

- Kết quả dự kiến:

+ Người tham gia giao thông hiểu biết thêm về Luật giao thông đường bộ.

+ Người tham gia giao thông chủ động giúp đỡ người già, trẻ nhỏ, nhường đường cho người đi bộ.

+ Người tham gia giao thông chấp hành Luật giao thông đường bộ tốt hơn.

+ Người tham gia giao thông hạn chế sử dụng còi xe khi không cần thiết.

* Lưu ý: Học sinh trình bày quan điểm cá nhân. Bài làm trên chỉ mang tính tham khảo

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)

Vận dụng 2 (SGK Cánh Diều - Trang 21)

Hướng dẫn giải

Sản phẩm tham khảo (tranh vẽ):

(Trả lời bởi datcoder)
Thảo luận (1)