"Chân phải bước tới cha
Chân trái bước tới mẹ
Một bước chạm tiếng nói
Hai bước tới tiếng cười"
-Trong 4 đoạn thơ tác giả đã dùng nghệ thuật dùng gì ?
Cảm nhận 4 câu thơ sau
"Chân phải bước tới cha
Chân trái bước tới mẹ
Một bước chạm tiếng nói
Hai bước tới tiếng cười"
Chân phải bước tới cha
Chân trái bước tới mẹ
Một bước chạm tiếng nói
Hai bước tới tiếng cười
(Ngữ văn 9, tập hai, NXB Giáo dục Việt Nam, 2016)
a) Đoạn thơ trên nằm trong bài thơ nào, của tác giả nào ? Thể thơ? PTBĐ?(1,0 điểm)
b) Nội dung chính của đoạn thơ trên?
c) Phân tích biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn thơ. (1,0 điểm)
c) Hãy trình bày suy nghĩ của em (khoảng 20 câu) về quan niệm: Được sống trong tình yêu thương là hạnh phúc của mỗi con người. (2,0 điểm)
CHÂN PHẢI BƯỚC TỚI CHA CHÂN TRÁI BƯỚC TỚI MẸ MỘT BƯỚC CHẠM TIẾNG NÓI HAI BƯỚC TỚI TIẾNG CƯỜI NGƯỜI ĐỒNG MÌNH YÊU LẮM CON ƠI ĐAN LỜ CÀI NAN HOA VÁCH NHÀ KEN CÂU HÁT RỪNG CHO HOA CON ĐƯỜNG CHO NHỮNG TẤM LÒNG CHA MẸ MÃI NHỚ VỀ NGÀY CƯỚI NGÀY ĐẦU TIÊN ĐẸP NHẤT TRÊN ĐỜI CÂU 1: Chỉ ra các phương thức biểu đạt trong đoạn thơ trên ? Câu 2 : Tìm thành phần biệt lập trong những dòng thơ trên ? Cho biết tên thành phần biệt lập đó Câu 3 : Em hiểu như thế nào về nội dung của 4 câu thơ đầu trong đoạn thơ trên
Cho hai câu thơ
Chân phải bước tới cha
Chân trái bước tới mẹ
Hai câu thơ trên nằm trong tác phẩm nào? Tác giả? Trình bày hoàn cảnh ra đời của bài thơ.
Hai câu thơ nằm trong tác phẩm "Nói với con" của Y Phương. Hoàn cảnh ra đời của bài thơ:
Bài thơ sáng tác năm 1980 khi đất nước gặp nhiều khó khăn do vừa thoát khỏi chiến tranh. Bài thơ như lời tâm sự với đứa con gái về những giá trị về tình người và văn hóa.
I: Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi:
Chân phải bước tới cha
Chân trái bước tới mẹ
Một bước chạm tiếng nói
Hai bước tới tiếng cười
Người đồng mình yêu lắm con ơi
Đan lờ cài nan hoa
Vách nhà ken câu hát
Rừng cho hoa
Con đường cho những tấm lòng
Cha mẹ mãi nhớ về ngày cưới
Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời
Câu hỏi:
1,Đoạn thơ trên viết theo thể thơ gì?
2, Cho biết tác dụng của biện pháp điệp từ trong 4 câu thơ đầu
3, Cách gọi người đồng mình của tác giả có gì sâu sắc
4, Qua đoạn thơ trên , em có suy nghĩ gì về cội nguồn sinh dưỡng của mỗi con người
viết đoạn văn 12 câu TPH nêu cảm nhận của em về đoạn thơ trên trong đó có sd 1 câu phủ định và phép thế
“Chân phải bước tới cha
Chân trái bước tới mẹ
Một bước chạm tiếng nói
Hai bước tới tiếng cười
Người đồng mình yêu lắm con ơi
Đan lờ cài nan hoa
Vách nhà ken câu hát
Rừng cho hoa
Con đường cho những tấm lòng
Cha mẹ mãi nhớ về ngày cưới
Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời”
1. Giới thiệu chung
Tác giả:
- Y Phương [1948] là người dân tộc Tày, sinh ra và lớn lên ở Trùng Khánh – Cao Bằng.
- Là một nhà thơ chiến sĩ. Thơ ông cuốn hút người đọc bằng vẻ đẹp vừa chất phác, mộc mạc, vừa mạnh mẽ, trong sáng. Ngôn ngữ và hình ảnh thơ của ông in đậm dấu ấn tư duy hồn nhiên và lối nói rất giàu hình ảnh của người miền núi.
Tác phẩm:
- Bài thơ ra đời vào năm 1980, khi đời sống tinh thần và vật chất của nhân dân cả nước nói chung và đồng bào các dân tộc thiểu số nói riêng còn vô cùng khó khăn, thiếu thốn. Từ hiện thực ấy, Y Phương viết bài thơ này để bày tỏ tình yêu quê hương và niềm tự hào về sức sống mạnh mẽ, bền bỉ của dân tộc mình; để tâm sự với chính mình và nhắc nhở con cái sau này.
- Bài thơ in trong tập: Thơ Việt Nam 1945 – 1975.
2. Phân tích
- Cội nguồn sinh thành, nuôi dưỡng con trước hết là gia đình:
“Chân phải bước tới cha
…
Hai bước tới tiếng cười”
+ Những hình ảnh thơ giàu giá trị tạo hình: “chân phải/ chân trái/ một bước/ hai bước” đã khắc họa những bước chân trẻ thơ chập chững, non nớt. Đó là hình ảnh con với những bước đi đầu tiên trong cuộc đời.
+ Thủ pháp liệt kê “tiếng nói/cười”, “tới cha/mẹ” gợi hình ảnh em bé đang tuổi tập nói, tập đi, gợi không khí gia đình ấm áp, yêu thương. Qua đó, ta cũng cảm nhận được ánh mắt dõi theo, khích lệ và vòng tay đón đợi, sẵn sàng nâng đỡ con của người cha, người mẹ.
ð Qua lối miêu tả giản dị, người cha muốn nói với con: gia đình chính là cội nguồn tinh thần, nuôi dưỡng con, là cái nôi cho con những yêu thương, ấm áp đầu đời.
ð Đoạn thơ còn mang ý nghĩa khái quát: Con phải học nói, học đi, để khôn lớn trưởng thành. Trên hành trình ấy, sự vững vàng “một bước/ hai bước”, sự hiểu biết “tiếng nói/cười” đều có được do công sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ. Vì thế, con không được phép quên công lao của mẹ cha.
- Cội nguồn sinh thành, nuôi dưỡng con còn là quê hương:
“Người đồng mình yêu lắm con ơi
…Con đường cho những tấm lòng”
+ “Người đồng mình”, cuộc sống lao động, nếp sinh hoạt hàng ngày và không gian sống: cánh rừng, con đường về nhà, về bản -> mang đến tình yêu quê hương xứ sở.
+ Những hình ảnh giàu sức gợi: “đan lờ cài nan hoa” vừa tả thực công cụ lao động được trang trí đẹp đẽ, vừa gợi đôi bàn tay cần cù, khéo léo, tài hoa và óc sáng tạo của con người. “Vách nhà ken câu hát”: tả thực sinh hoạt văn hóa của người đồng mình, tả cảnh hát cho nhau nghe tràn đêm, suốt sáng khiến vách nhà như được ken dày những câu hát say sưa, tinh tế; gợi tâm hồn phong phú, tràn đầy lạc quan của người đồng mình.
+ Thủ pháp nhân hóa: “rừng cho hoa” là vẻ đẹp của thiên nhiên, cũng là niềm vui, hạnh phúc mà quê hương ban tặng, qua đó ngợi ca sự giàu có và hào phóng của thiên nhiên quê hương. “Con đường cho những tấm lòng” gợi được tình cảm gắn bó, keo sơn thắm thiết của người đồng mình với căn nhà, với làng bản; gợi những bàn chân, những tấm lòng trở về với quê hương, xứ sở.
ð Cùng với gia đình, truyền thống văn hóa, nghĩa tình quê hương đã nuôi dưỡng con khôn lớn, trưởng thành.
- Con còn lớn khôn từ những kỉ niệm êm đềm, hạnh phúc nhất của cha mẹ:
“Cha mẹ mãi nhớ về ngày cưới
Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời”
+ “Ngày cưới” – “ngày đẹp nhất”: vì cha mẹ không chỉ tìm thấy nhau mà còn gắn bó khăng khít; là ngày minh chứng cho tình yêu, hạnh phúc; là hình ảnh của một gia đình đầm ấp, yêu thương.
+ Từ đó, con được sinh ra, lớn lên trong những điều kì diệu nhất, đẹp đẽ nhất trong đời. Con là quả ngọt của tình yêu của cha mẹ, là hạnh phúc của gia đình.
- Nghệ thuật
+ Ngôn ngữ giản dị.
+ Hình ảnh giản dị, giàu sức gợi, in đậm lối tư duy trong sáng, hồn nhiên, sinh động của người miền núi.
+ Giọng điệu ân cần, tha thiết.
3. Đánh giá chung
Mở đầu bài thơ "Nói với con",nhà thơ Y Phương có viết:"Chân phải bước tới cha/Chân trái bước tới mẹ/Một bước chạm tiếng nói/Hai bước chạm tiếng cười/"
Cách miêu tả bước chân con "chạm tiếng nói","tới tiếng cười"có gì đặc biệt?Qua đó tác giả dã thể hiện đc điều gì?
Cách miêu tả gợi cho ta hình ảnh một gia đình tràn đầy hạnh phúc với những “tiếng nói”, “tiếng cười”; cả ngôi nhà như rung lên trong “tiếng nói”, “tiếng cười” của cha, của mẹ. Mỗi bước con đi, mỗi tiếng con cười đều được cha mẹ đón nhận, chăm chút, mừng vui.Trong tình yêu thương, trong sự nâng niu của cha mẹ.
Cho hai câu thơ
Chân phải bước tới chaChân trái bước tới mẹa. Hai câu thơ trên nằm trong tác phẩm nào? Tác giả? Trình bày hoàn cảnh ra đời của bài thơ.
Hai câu thơ nằm trong tác phẩm “Nói với con” của Y Phương. Hoàn cảnh ra đời của bài thơ:
Bài thơ sáng tác năm 1980 khi đất nước gặp nhiều khó khăn do vừa thoát khỏi chiến tranh. Bài thơ như lời tâm sự với đứa con gái về những giá trị về tình người và văn hóa.
Chân phải bước tới cha
Người đồng mình thương lắm con ơi
Cao đo nỗi buồn
Xa nuôi chí lớn
Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn
Sống trên đá không chê đá gập ghềnh
Sống trong thung không chê thung nghèo đói
Sống như sông như suối
Lên thác xuống ghềnh
Không lo cực nhọc
Người đồng mình thô sơ da thịt
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con
Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương
Còn quê hương thì làm phong tục
Con ơi tuy thô sơ da thịt
Lên đường
Không bao giờ nhỏ bé được
Nghe con
Đọc bào thơ Nói với con của nhà thơ Y phương và trả lời câu hỏi:
1 . Chỉ ra nh đặc điểm của thơ qua văn bản trên
2. Nêu nét độc đáo qua việc sử dụng từ ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ
3 . Cảm nhận về tc của ng cha
1. Đặc điểm: thơ tự do giúp cho cách diễn đạt rõ ràng không bị gò bó
2. Nét độc đáo qua việc sử dụng:
+ từ ngữ: "chân phải", "thô sơ da thịt", "tự đục đá", "nhỏ bé" thể hiện lên sự cốt yếu luôn hướng tới cha, chỉ đến việc nhắc nhở con cần nghe theo cha bảo. Niềm tự hào của cha về tính cách "xa nuôi chí lớn" "không lo cực nhọc" của đồng bào mình sống khổ cực/
+ hình ảnh: "người đồng mình", "đá", "thung", "sông", "suối", "thác", "đường" thể hiện sự chân thực và tình cảm thân thương giữa mọi người với nhau. Gợi không gian hoang dã nói lên cuộc sống đơn giản còn nhiều gian lao của người dân.
=> Sự cảm thông, yêu thường "người đồng mình"
+ biện pháp tu từ: ẩn dụ "không bao giờ nhỏ bé được" và "người đồng mình" thể hiện suy nghĩ của tg về những người dân ta không bao giờ chịu sống thấp hèn về phẩm chất của mình. So sánh "sống như sông như suối", điệp ngữ "sống" nói lên cái đẹp đẽ về tính cách sống không ngại khổ ngại làm.
=> Qua đó làm cho câu thơ hấp dẫn nhưng vẫn súc tích ngắn gọn. Đồng thời thể hiện cái đẹp của con người VN.
3. Cảm nhận:
- Người cha có những tình cảm đầy chân thực, sâu sắc dành cho người đồng mình.
- Tình cảm thiêng liêng, rộng lớn được người cha thể hiện qua lời dạy con dịu dàng âu yếm.
- Đó là tình cảm mà không một đứa con nào được chối từ.