Đồng Hoa - một tiểu thuyết gia nổi tiếng của Trung Quốc đã viết trong cuốn sách của mình rằng: "Giành được lòng tin rất khó mà hủy diệt thì dễ lắm, quan trọng không phải là dối gạt chuyện lớn hay nhỏ mà chính việc dối gạt đã là vấn đề". Câu nói ấy gợi nhắc chúng ta câu chuyện về chú bé chăn cừu, một cậu bé với trò chơi khăm quái đản, luôn cố tình hét lên, cầu cứu với mọi người là có sói đến, nhưng thực tế lại chẳng có con sói nào cả. Trò đùa ấy diễn ra được vài lần, cho đến khi không ai còn tin vào lời của cậu ta nữa, rồi khi có sói đến thật, cậu bé kêu cứu thì đã không còn ai tin tưởng và kết quả đàn cừu của cậu ta bị bầy sói xơi tái bằng hết. Đó là hậu quả của một lời nói dối, một trò đùa tai hại mà cậu bé phải gánh chịu. Vậy trong thời buổi hiện nay thói quen nói dối đã đem lại những tác hại gì?

Trước hết là chúng ta cùng định nghĩa thế nào là nói dối. Nói dối tức là một phát ngôn không đúng với sự thật, nhằm phục vụ cho một mục đích nào đó của người nói và gần như trong tất cả các trường hợp nói dối đều là hành động mang tính tiêu cực, làm ảnh hưởng đến các cá thể khác vì sự sai lệch trong thông tin. Chỉ một số ít những trường hợp lời nói dối là vì mục đích nhân đạo và trở thành lời nói dối vô hại vì nó không mang tới ảnh hưởng xấu cho bất cứ một cá nhân nào. Và lời nói dối lúc nào cũng khoác lên mình một vẻ hào nhoáng, trau chuốt dễ khiến người khác tin tưởng hơn là một sự thật đầy gai góc ví như Albert Camus đã từng nói: "Sự thật, giống như ánh sáng, làm người ta chói mắt. Sự giả dối thì ngược lại, là ánh chiều hôm tươi đẹp bao trùm lên mọi vật". Và sự dối trá cũng không chỉ riêng lời nói mà nó còn nằm ở hành động của mỗi con người giống như câu "Dối trá không nằm trong ngôn từ; nó nằm trong sự việc, theo Italo Calvino. Hoặc như Robert Southey đã từng nói: "Tất cả sự lừa lọc trong đời thực chất chẳng là gì khác ngoài lời nói dối được thực hành, và sự dối trá chuyển từ ngôn từ vào sự vật". Chung quy lại sự nói dối là biểu hiện rõ nét nhất của sự suy thoái đạo đức và đánh mất dần bản thân chân chính của một con người.

Trong xã hội hiện nay hiện tượng nói dối hay lừa lọc đã trở nên rất phổ biến ở mọi tầng lớp mọi lứa tuổi, mọi ngành nghề, mọi tôn giáo. Có thể nói rằng lời nói dối luôn được phát ra mỗi một phút một giây, và trong một giây có hàng triệu con người đang bị những lời nói dối bịp bợm mà họ không hề ý thức được. Những đứa trẻ vài ba tuổi thì bắt đầu biết nói dối rằng chúng đau bụng để không phải ăn những thứ mà chúng ghét, những đứa trẻ đã đến trường thì bắt đầu dối gạt cha mẹ và thầy cô về bài tập của mình, một số đã biết thế nào là quay cóp, gian lận trong thi cử. Những sinh viên thì ngày càng trở nên bạo gan hơn trong việc dối trá, lừa dối cha mẹ về việc tham gia các khóa học tiếng anh, tin học, kỹ năng,... để xin tiền ăn chơi, trong khi thực tế cái họ học được duy nhất chỉ là cách nói dối ngày càng một chuyên nghiệp hơn. Khi bước ra ngoài xã hội, người ta lại tiếp tục lừa dối nhau bằng những lời nói dối tinh vi hơn, một chàng trai hay một cô gái nào đó sẵn sàng lừa dối người yêu của mình để qua lại với vài người khác nữa. Một nhân viên sẵn sàng ăn cắp ý tưởng của đồng nghiệp để tranh công với sếp, những nhà thầu công trình khai sai số lượng vật liệu xây dựng để rút ruột công trình, những nhân viên kế toán tìm cách rút tiền công quỹ bằng cách hóa đơn khống. Những người chồng tìm cách nói dối vợ về các bữa tiệc xã giao để đem thời gian và tiền bạc đi cặp kè với nhân tình. Một số người nông dân dùng vô số loại thuốc bảo vệ thực vật vào rau củ của mình nhưng lại điềm nhiên nói rằng chúng hoàn toàn tươi sạch. Các nghệ sĩ, nhà văn thì ngấm ngầm đạo tác phẩm của đồng nghiệp rồi trắng trợn nói rằng chúng là do mình tự sáng tác,... Và còn rất nhiều những lời nói dối mà dù có liệt kê cả nghìn trang giấy cũng không thể nào cạn được.

Vậy cuối cùng thói dối trá đã đem lại cho con người những gì ngoài sự đổ đốn và mục rữa trong tâm hồn, có thể ngay lúc ấy sự lừa lọc kẻ khác đã đem cho chúng ta những lợi ích nhất định khiến chúng ta thỏa mãn, thế nhưng những hậu quả mà nó đem lại cho người khác thì sao? Những bậc cha mẹ và thầy cô phải phiền lòng vì sự dối trá của những đứa con, và bản thân chúng cũng trở nên mục rỗng thiếu kiến thức, thiếu trách nhiệm, cuối cùng nặng nề nhất ấy chính là thiếu hụt đạo đức, chúng không hề ý thức và ngày càng chìm đắm vào việc nói dối như một đam mê. Những cô gái, những chàng trai, những người vợ, người chồng phải đau khổ vì bị phản bội, bị mọc sừng, hạnh phúc trong tình yêu, trong hôn nhân lập tức sụp đổ ngay trước mắt. Còn những công trình bị rút ruột thì luôn ẩn chứa khả năng giết người tiềm tàng tựa như một cái máy chém sẵn sàng sập xuống bất cứ lúc nào. Còn những thứ rau quả toàn thức bảo vệ thực vật sẽ giết con người bằng lưỡi dao vô hình và khủng khiếp, nó hủy hoại dần con người ta từ bên trong khiến chúng ta chết từ từ với những căn bệnh quái ác như ung thư. Những kẻ đạo văn, đạo nhạc thì đã làm vấy bẩn thế giới nghệ thuật vốn tươi đẹp và thanh cao, làm cho con người ta không còn tín nhiệm vào những thứ để bồi bổ tâm hồn như sách vở và âm nhạc. Chung quy lại quá nhiều lời nói dối và các hành động dối trá diễn ra khiến con người luôn sống trong sự hoài nghi. Cha mẹ không dám tin tưởng con cái rồi vô tình gây ra những tổn thương cho đứa trẻ; người ta sợ hãi tình yêu hôn nhân; không còn tin vào chất lượng của các công trình, ái ngại khi bỏ tiền ra mua nhà cửa. Người ta cũng không dám ăn những thứ được bày bán ngoài chợ vì sợ có độc, sợ nguy hiểm cho bản thân và gia đình. Như vậy xã hội này đã biến thành một xã hội với những kẻ nói dối và những con người luôn hoài nghi, sợ hãi. Và tôi khẳng định rằng đó là một xã hội tồi tệ, khi con người không có niềm tin dành cho nhau, cuộc sống đó là một cuộc sống quá đỗi mệt mỏi.

Không chỉ gây nguy hại cho đời sống xã hội, lời nói dối còn có tác động tiêu cực với chính người đã tạo ra chúng. Trước hết việc lừa dối làm nhân cách đạo đức con người ngày một suy mòn, đi xuống, họ mất đi cái gọi là lòng trung thực, sự chân thành, riết rồi tâm hồn họ chỉ có hai chữ dối trá che mờ tất cả. Bởi một lời nói dối tất sẽ kéo theo những lời nói dối khác để che đậy cho nó, con người nói dối một lần, hai lần rồi nhiều đến mức họ tin rằng những lời nói dối đó là thật và trở nên điềm nhiên trong sự dối trá tệ hại của mình. Và đặc biệt không ai có thể nói dối cả đời như câu nói "Sống để bụng chết mang theo" được, trên đời này chỉ có sự thật là chính nó còn riêng lời nói dối lúc nào cũng như một kẻ phạm tội luôn để lại dấu vết ở khắp nơi. Một khi bị phát hiện là kẻ dối trá người thân, bạn bè, đồng nghiệp, sếp tổng sẽ không còn ai dám tin tưởng và hợp tác với bạn nữa. Hoặc mọi người sẽ tạm tin bạn và luôn đặt bạn dưới tầm ngắm nếu có bất cứ một vấn đề nào xảy ra, lúc này đây bạn cũng chẳng khác mấy so với chú bé chăn cừu tinh quái. Cuộc sống của bạn sẽ trở nên tồi tệ khi mất đi sự tín nhiệm của mọi người, bạn sẽ dần bị xa lánh, ghét bỏ, không chỉ vậy mỗi một hành động của chúng ta đều có ảnh hưởng rất lớn đến con cái của chúng ta sau này. Sẽ khó có đứa trẻ nào ngoan ngoãn khi cha mẹ chúng liên tục nói dối, liên tục làm những trò bịp bợm trước mặt chúng, bởi đơn giản trẻ em là một tờ giấy trắng, tờ giấy ấy là một bức tranh đẹp hay một bức tranh tệ hại chính là phụ thuộc vào ngòi bút của những người lớn đấy các bạn ạ.

Tóm lại sống trên đời chúng ta nên trung thực và chân thành với lòng mình, chẳng hạn sự thật có quá đỗi trần trụi gai góc, thì chúng ta hãy uyển chuyển tìm cách khiến nó trở nên nhẹ nhàng, dễ tiếp thu chứ đừng biến nó rành những lời nói dối độc hại. Đừng tự hủy hoại bản thân và cuộc đời người khác bằng thói ích kỷ của mình nhé các bạn.

Con người trên Trái đất này tồn tại được là nhờ sự sống, Sự sống của con người được cấu tạo bởi rất nhiều yếu tố, và một trong số đó chính là môi trường sống xung quanh. Vậy nên, đã có ý kiến cho rằng “Bảo vệ môi trường là bảo vệ cuộc sống của chúng ta”.


Vậy môi trường là gì? Môi trường là mọi yếu tố tự nhiên xung quanh ta như đất, nước, không khí,..., nó cung cấp sự sống và giúp con người tồn tại. Bảo vệ môi trường là hành động gìn giữ, không gây tổn hại, không gây ô nhiễm hay tàn phá môi trường. So sánh việc bảo vệ môi trường với việc bảo vệ cuộc sống, ý kiến trên đã khẳng định tầm quan trọng của việc cần phải bảo tồn thiên nhiên, cuộc sống xung quanh ta như là giữ gìn chính sự sống của mình vậy.

Có thể nói, ý kiến trên là hoàn toàn đúng đắn và sâu sắc. Môi trường luôn đóng vai trò vô cùng quan trọng và cần thiết trong đời sống của mỗi sinh vật và con người. Môi trường đất giúp con người trồng trọt, chăn nuôi, xây dựng làm ăn, rừng là nơi trú ngụ của biết bao cây cối, động vật quý hiếm, môi trường nước giúp con người có nước để sử dụng sinh hoạt, nuôi trồng thủy hải sản, các tài nguyên biển, hay môi trường không khí cung cấp không khi cho con người duy trì sự sống, giúp cây cối điều hòa, quang hợp. Thiếu một trong những yếu tố trên, ta khó mà có thể có một cuộc sống trọn vẹn, thậm chí là không thể duy trì được ổn định sự sống.

Tuy nhiên, hiện nay, môi trường đang bị tàn phá một cách trầm trọng, sông hồ bị ô nhiễm, bốc mùi hôi thối, nước đen kịt, không khí thì đầy khói bụi từ các nhà máy, từ các phương tiện giao thông hay đất đai bị xói mòn, xâm nhập mặn, cằn cỗi, Từ đó, gây ra cho con người biết bao bệnh tật, khó khăn trong cuộc sống. Khi môi trường bị ô nhiễm, con người sẽ chính là các nạn nhân đầu tiên phải gánh chịu hậu quả từ thiên nhiên, mà ngày nay, tần suất của các hiện tượng do ô nhiễm môi trường xảy ra ngày càng nhiều như các vụ động đất, sóng thần, hiệu ứng nhà kính, mưa đá,..Chắc hẳn chúng ta không thể quên sự kiện nhà máy Formosa đã xả thải xuống các vùng biển Hà Tĩnh , Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế khiến cá chết hàng loạt, gây hoang mang và khổ cực cho bà con ngư dân vùng biển, gây ảnh hưởng lớn cho nền kinh tế dân tộc.

Bảo vệ môi trường sẽ giúp cho cuộc sống con người được yên bình, không phải chịu những tác động xấu hay bệnh tật nguy hiểm, cuộc sống từ đó mà cũng phát triển hơn. Mà muốn vậy thì hành động và ý thức của mỗi con người sẽ là yếu tố quyết định tất cả. vforum.vn Chúng ta không thể cứ bình yên mà nhìn hàng loạt những héc-ta rừng bị chặt phá một cách bừa bãi, không thể nhìn các con sông cứ thế mỗi ngày chuyển màu và bốc mùi, cũng không thể nhìn đường phố bị bao phủ bởi những lớp khói bụi. Mỗi chúng ta cần ý thức được vai trò và tầm quan trọng của môi trường để rồi bảo vệ và giữ gìn nó. Hãy bắt đầu từ những việc làm nhỏ nhặt nhất trong cuộc sống hàng ngày như không xả rác bừa bãi xuống sông, hồ, đất đai, bỏ rác vào đúng nơi quy định. Không đốt rừng, chặt phá rừng bừa bãi gây hiện tượng đất đai cằn cỗi, xâm nhập mặn, Tích cực trồng cây gây rừng, phủ xanh đồi trọc và tuyên truyền, kêu gọi mọi người xung quanh cùng chung tay hành động. Hơn hết, các cấp chính quyền cũng cần có những biện pháp răn đe, xử lý một cách chặt chẽ và hợp lý với các đối tượng có hành vi cố ý làm ô nhiễm môi trường.

Chừng nào loài người còn tồn tại, chừng đó chúng ta vẫn cần phải có ý thức và trách nhiệm đối với chính nơi mình đang sống, với môi trường, với Trái Đất này. Cuộc sống có tươi đẹp hay không phụ thuộc vào con người có biết giữ cho môi trường sống của mình xanh – sạch – đẹp hay không. “Bảo vệ môi trường là bảo vệ cuộc sống của chúng ta”, chân lý ấy như một lời kêu gọi trách nhiệm, một cẩm nang sống đối với mỗi người, đó là cách để giữ gìn chính sự sống của mình

Mk đã nói là ko chép mạng mà . Sao bạn vẫn chép mạng vậy

Hiện nay, thế giới đang phát triển rất mạnh mẽ. Và bạn muốn trở thành người có ích cho xã hội, giúp cho đất nước bạn vươn lên tầm cao của thế giới? Bạn muốn theo kịp xu hướng, thoát khỏi sự lạc hậu? Để thực hiện những điều đó, ta cần phải có hiểu biết sâu rộng, luôn tìm tòi, học hỏi những điều mới mẻ. Muốn có những thứ đó, bạn cần phải đọc sách. Chỉ có sách mới đem lại cho ta những kiến thức bổ ích phục vụ cho đời sống hàng ngày. Vì vậy, đã có nhà văn khẳng định rằng: Sách là ngọn đèn sáng bất diệt của trí tuệ con người.

Vậy sách là gì? Sách là kho tàng tri thức về thế giới tự nhiên, về đời sống con người, về kinh nghiệm sản xuất. Sách chứa đựng trí tuệ - tinh túy, tinh hoa sự hiểu biết của nhân loại. Sách là sản phẩm về tinh thần, sản phẩm của nền văn minh nhân loại, là kết quả của quá trình lao động lâu dài. Sách còn là người bạn thân thiết, gần gũi. Sách giúp ta hiểu thêm nhiều điều hay lẽ phải, chia sẻ những niềm vui, nỗi buồn. Chẳng hạn như khi ta buồn mà đọc một câu chuyện cười sẽ giúp tâm trạng ta tốt hơn. Còn ngọn đèn sáng bất diệt là ngọn đèn sáng mãi, không bao giờ tắt. Vậy câu nói trên có nghĩa là sách soi đường đưa con người ta a khỏi chốn tối tăm của sự không hiểu biết.

Tại sao sách là ngọn đèn sáng bất diệt của trí tuệ con người? Vì sách ghi lại những hiểu biết quý giá nhất trong sản xuất, trong chiến đấu, trong các mối quan hệ xã hội. Những hiểu biết mà sách ghi lại luôn có ích cho mọi thời đại, được truyền lại cho đời sau như sách văn học, toán học, lịch sử, địa lý,Sách giúp ta hiểu thêm nhiều điều trong cuộc sống, gắn kết quá khứ - hiện tại - tương lai, nó như người bạn luôn mở ra cho ta một chân trời mới lạ. Không những vậy, sách còn đem đến cho ta những bài học bổ ích, những kinh nghiệm hay cách làm người trong cuộc sống như trong câu chuyện Ếch ngồi đáy giếng, chú ếch đã khiến cho người đọc phải tự ngẫm rằng, không nên kiêu căng, hống hách, để rồi chuốc lấy hậu quả không lường trước được. Ngoài ra, sách còn giúp ta biết kết nối tình cảm, biết yêu thương, chia sẻ, cảm thông đến với sách văn học như văn bản Cuộc chia tay của những con búp bê. Hai anh em Thành, Thủy đã gợi lên trong người đọc qua từng trang sách lòng cảm thương, sự cảm thông đối với cuộc đời của hai đứa trẻ bất hạnh này, và rất nhiều, rất nhiều tác phẩm nữa. Mỗi chuyên ngành có những loại sách riêng, nó sẽ đáp ứng nhu cầu cần thiết cho từng người.

Tuy nhiên, không phải mọi cuốn sách đều là ngọn đèn sáng bất diệt của trí tuệ con người. Nó chỉ phát huy được vai trò khi nó là một cuốn sách tốt. Có nghĩa là một cuốn sách có nội dung lành mạnh, phục vụ cho đời sống con người. Còn sách xấu thì ngược lại. Sách xấu là không chỉ không lành mạnh, vô bổ mà nó còn hủy hoại trí tuệ, kiến thức của chúng ta. Do vậy, cần phải biết chọn sách mà đọc.

Vậy đọc sách như thế nào thì mới có hiệu quả tốt? Đầu tiên là phải tự tạo cho bản thân một thói quen đọc sách, phải chăm đọc sách. Nhưng không phải sách nào cũng đọc, phải chọn sách đọc phù hợp với lứa tuổi. Với những người nông dân nên đọc những cuốn sách về nông nghiệp, phương pháp phòng trừ sâu bệnh. Còn những độ tuổi học sinh thì nên chọn đọc những cuốn sách văn học, sách dành cho thiếu nhi hay những cuốn sách tham khảo cho từng môn học. Không chỉ là đọc mà ta còn phải tiếp nhận ánh sáng trí tuệ trong sách, tức là vận dụng những kiến thức từ sách vào thực tế cuộc sống. Đặc biệt là cần phê phán và lên án những sách có nội dung xấu.

Sách thể hiện trí tuệ con người, trí tuệ ấy được tích lũy qua từng sách và ngày càng phát triển hơn. Sách đem lại cho ta một thế giới của tri thức, nó là ngọn đèn sáng bất diệt của trí tuệ con người. Vì vậy, mỗi người cần có ý thức đọc sách, tôn trọng, giữ gìn sách. Bởi sách không bao giờ mất đi mà nó luôn tồn tại trong lòng mỗi người các bạn ạ!

- Ngọn đèn sáng bất diệt là ngọn đèn có ánh sáng không bao giờ tắt. => Câu nói khẳng định vai trò to lớn của sách đối với cuộc sống con người, đồng thời khẳng định sự vĩnh cửu của trí tuệ con người khi được gửi gắm vào những trang sách. Trí tuệ ấy trường tồn với thời gian, soi sáng cho con người giống như ngọn lửa.

Trong tình hình đất nước hiện nay, đang trong giai đoạn là một đất nước đang phát triển, đòi hỏi trong mọi vấn đề chúng ta phải cẩn thận cân nhắc một cách kỉ lưỡng về vần đề giao lưu mở cửa hội nhập, tiếp thu các khoa học kỉ thuật hiện đại, tinh hoa văn hóa nhân loại và đặc biệt là tiết kiệm thời gian, nguồn nguyên liệu cũng như ngân sách nhà nước….Khẳng định chủ trương tiết kiệm là đngá đắn và hết sức cần thiết.

Chúng ta cần hiểu về nhiệm vụ tiết kiệm và suy nghĩ của mỗi chúng ta như thế nào về thực hiện nhiệm vụ đó?

Thế nào là tiết kiệm? tiết kiệm là sử dụng của cải, vật liệu..một cách đúng mức, không phi phạm dù đó là của nhà nước, của tập thể hay của cá nhân. Tiết kiệm không có nghĩa là để dành, cất kín những tiền cuả dư thừa, chưa dùng đến mà ngược lại cần làm cho nó sinh sôi nảy nở thêm.

Vì sao chúng ta phải biết tiết kiệm? Đối với đất nước: muốn xây dựng đất nước phồn vinh, xã hội công bằng văn minh từ một nước nông nghiệp lạc hậu, công nghiệp chưa phát triển, lại bị chiến tranh tàn phá nặng nề thì phải tiết kiệm. tiết kiệm để tích lũy vốn, phát triển sản xuất, góp phần đưa đất nước tiến lên , cải thiện đời sống nhân dân. Đối với bản thân thì tiết kiệm là biểu hiện đạo đức của mỗi người: không xa hoa đua đòi, lãng phí tiền của,thời giờ vào những việc không cần thiết. đó cũng là biểu hiện của lối sống khoa học có văn hóa.

Và chúng ta tiết kiệm là tiết kiệm những gì? Tiết kiệm tiền của, vật tư trong sản xuất,trong sinh hoạt, trong tiêu dùng của toàn xã hội cũng như của mỗi cá nhân. Tiết kiệm thời giờ, sử dụng giờ hợp lý, có hiệu quả. Tiết kiệm sức lao động (cải tiến, sắp xếp hợp lý nhất mọi công việc được phân công, tránh làm hùng hục, vô tổ chức). tiết kiệm đi đôi với tăng năng suất lao động, tăng số lượng, chất lượng sản phẩm….

Tất cả các cơ quan, đơn vị, nhà máy xí nghiệp Tiết kiệm mà tất cả mọi người, mọi tầng lớp nhân dân phải biêt tiết kiệm. học sinh thì phải biết tiết kiệm thời giờ, đồ dùng, giấy bút, giữ gìn và bảo vệ tài sản của công và của riêng mình như sách giáo khoa, đồ dùng học tập, bnaf ghế trường lớp…. Tiết kiệm trong chỉ tiêu lao động, giúp đỡ gia đình trong mọi công việc, làm giảm chi tiêu của gia đình.

Đối với bản thân em là một đứa con trong gia đình khó khăn, bố mẹ vất vả nuôi cho em ăn học. ngày ngày bố mẹ phải làm lụng vất vả trong từng luống ngô,khoai, tưng đàm ruộng để có tiền cho em ăn học, vì vậy em luôn ý thức được trách nhiệm của bnar thân, em luôn chăm chỉ học tập và phụ giúp bố mẹ.

Nhưng bên cạnh đó vẫn còn một số bạn luôn suy nghĩ lệch lạc, gia đình bạn khá giỏi nên bạn muốn tiêu sài bao nhiêu thì tiêu, không biết tiết kiệm vì bạn luôn nghĩ dù có tiêu sài thế nào cũng chẳng ảnh hưởng gì đến đất nước, mà tiết kiệm thì sợ bạn bè chê trách là bủn xỉn…Nhũng suy nghĩ đó  các bạn nên dùng lại và suy nghĩ một cách đúng đắn hơn. Là một học sinh còn ngồi trên ghế nhà trường thì chúng ta phải cố gắng dành thời gian tập triung vào việc học và về nhà thì phụ giúp bố mẹ. chúng ta phải cố gắng chứ việc học không thể nào chờ đợi chúng ta mãi. Nếu kiến thức bị hỏng thì khó mà lấy lại được và tương lai chúng ta sẽ không có, chúng ta vô tình đánh mất một tương lai tươi sáng của mình.

Tiết kiệm là một đức tính tốt mà mỗi người chúng ta cần học tập, chúng ta cần phải hiểu rõ được trách nhiệm của bản thân trong việc thực hành tiết kiệm trước hết là cho bản thân, gia đình và toàn xã hội.