so sánh

1. So sánh sự vật này với sự vật khác.

Ví dụ:

– Cây gạo to lớn như một tháp đèn khổng lồ.

2. So sánh sự vật với con người hoặc ngược lại.

Ví dụ:

– Trẻ em như búp trên cành.

3. So sánh âm thanh với âm thanh

Ví dụ:

– Tiếng chim hót líu lo như tiếng sáo du dương.

nhân hóa

Ví dụ: “Bão bùng thân bọc lấy thân

Tay ôm tay níu tre gần nhau thêm”

Thân, tay, núi, bọc là những từ dùng để chỉ tính chất, hoạt động của con người nhưng lại được sử dụng để chỉ tính chất, hoạt động, bộ phận của bão và tre.

Ví dụ: “Có chú chim sẻ nhỏ bay tới gần”

Dùng từ ngữ gọi con người “chú” để gọi tên con chim

Ví dụ: “Trâu ơi, ta bảo trâu này Trâu ra ngoài ruộng, trâu cày với ta”.

Cách xưng hô “Trâu ơi” tương tự như với con người.

 Sưu tầm 3 ví dụ về phép so sánh

  trên trời mây trắng như bông 

  đen như mực 

  đỏ như son 

 Câu 1:

- Bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn là không được kiêu căng trước ưu điểm của mình đối với khuyết điểm của người khác .

- Không nên học theo những việc làm của Dế Mèn vì có là 1 đức tính xấu , do nông nổi nhất thời mà đã hại chết Dế Choắt . Làm cho mọi người có cái nhìn không tốt về phía mình 

Câu 2:

-Tâm trạng của người anh khi đứng trước bức tranh

 +Ngỡ ngàng -> hãnh diện -> xấu hổ

- Nếu có 1 người em gái như vậy , em sẽ động viên tinh thần để giúp em mình tiếp tục phát huy tài năng hội họa này .

Câu 3 :

So sánh 

- Sau trận bão , chân trời , ngấn bể sạch như tấm kính lau hết mây bụi 

- Mặt trời nhú lên dần dần như lòng đỏ của 1 quả trứng thiên nhiên 

Nhân hóa 

-  Chú cá heo đang tập bơi cùng mẹ

-Ông mặt trời đang từ từ leo lên đỉnh núi 

Ẩn dụ 

- Ăn quả nhớ kẻ trồng cây

- Gần mực thì đen gần đèn thì sáng

Hoán dụ

- Ngày Ngày Dòng người di trong thương nhớ 
Kết tràn Hoa dâng 79 mùa xuân 

--Ngày ngày mặt trời đi qua trong lăng 
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ 

 1. - Bài học đường đời đầu tiên là một bài học nói về sự kiêu ngạo và trịch thượng của Dế Mèn cùng nhiều tính cách khác là gây ra cái chết cho Dế Choắt.

     - Theo em, thì có cái nên học và cái không nên học. Những điều nên học là: ăn uống điều độ,........................ Còn những việc không nên làm là: kiêu căng, trịch thượng,.............................

  2. - Khi nhìn vào bức tranh thì người mà mình hay cáu gắt, ghen tị lại là một người thương yêu mình nhất. Anh còn không ngờ rằng bức tranh em gái vẽ không phải là mình mà là một người khác.

     - Em sẽ luôn yêu quý anh và tôn trọng anh nhưng khi anh cáu gắt hay giận dỗi gì với mình thì mình không cần trách móc anh vì mình biết là anh sẽ mãi yêu thương đứa rm nhỏ này.

  3.    - So sánh :

             + Từ các lớp, học sinh ùa ra như bầy ong vỡ tổ

             + Ngoái vườn, các bạn nữ đang choi nhảy dây, những bước nhảy uyển chuyển như những nghệ sĩ múa chuyên nghiệp.

         - Nhân hóa :

              + Ngoài đồng, các anh chị cây lúa ngả vào nhau như đang thì thầm trò chuyện

              + Những anh chào mào đởm dáng.

         - Ẩn dụ

              + Những hàng râm bụt nảy lên những đốm lủa hồng.

              + Mặt trời đi qua những hàn cây xanh.

          - Hoán dụ :

               + Anh ta là một tay súng trong quân đội.

                + Anh ấy là có chân trong đội tuyển bóng đá.

1. -Từ đơn : từ do 1 tiếng tạo nên. Vd: gà,vịt, sách, bút, tre, gỗ,..

-Từ phức : do 2 tiếng hoặc nhiều tiếng tạo nên. Vd:nhà cửa,quần áo,xe đạp, bàn gỗ, lấp lánh,..

Từ phức có 2 loại:

+Từ ghép: được cấu tạo bởi những tiếng có quan hệ với nhau về nghĩa. Vd:nhà cửa, quần áo,..

+Từ láy: được cấu tạo bởi các tiếng có quan hệ với nhau về mặt âm. Trong từ láy chỉ có một tiếng gốc có nghĩa, các tiếng khác láy lại tiếng gốc.VD: Lung linh, xinh xinh, đo đỏ..

Từ láy chia ra làm hai loại: Láy bộ phận ( láy âm và láy vần) và láy toàn bộ

Tham khảo

Từ đơn là từ được cấu tạo bởi chỉ một tiếng. * Từ phức là từ được cấu tạo từ hai tiếng trở lên. VD: xe đạp, bàn gỗ, sách vở, quần áo, lấp lánh... ... + Từ ghép: là những từ có cấu tạo từ hai tiếng trở lên, giữa các tiếng có quan hệ với nhau về mặt nghĩa.

Thành ngữ là một cụm từ cố định đã quen dùng. ... Cho nên, thành ngữ thuộc về ngôn ngữ. Ví dụ trong tiếng Việt, thành ngữ “mặt hoa da phấn” chỉ nói lên vẻ đẹp yêu kiều của người phụ nữ, nhưng nó không nêu lên được một nhận xét, một lời khuyên hay một sự phê phán nào cả.

câu 3a

 ngữ địa phương là loại từ ngữ được sử dụng chỉ ở bộ phận một hoặc một số địa phương nhất định. Nếu nói từ ngữ của địa phương thì có thể người dân của địa phương khác sẽ không hiểu vì nó không được dùng phổ biến trong toàn dân

câu 3b

Biệt ngữ xã hội là các từ ngữ chỉ được sử dụng trong một tầng lớp xã hội nhất định, chỉ những người trong cùng tầng lớp đó mới hiểu. -Ví dụ: ... + Biệt ngữ xã hội của lớp trẻ: chém gió, ngỗng, g9, hai năm mươi, trẻ trâu, trúng tủ

2. Thành ngữ là loại cụm từ có cấu tạo cố định, biểu thị một ý nghĩa hoàn chỉnh. Nghĩa của thành ngữ thường là nghĩa bóng, Sử dụng thành ngữ làm cho lời nói sinh động, gây ấn tượng mạnh, tăng hiệu quả giao tiếp trong văn chương, làm cho lời văn hàm sức, có tình hình tượng.

Vd: "Đánh trống bỏ dùi", "Chó treo mèo đậy", "Được voi đòi tiên","Nước mắt cá sấu",...

3. -Khái niệm:

+Từ ngữ địa phương:là những từ ngữ chỉ sử dụng ở một (hoặc một số) địa phương nhất định.

+Biệt ngữ xã hội: là những từ ngữ chỉ được dùng trong một tầng lớp xã hội nhất định. 

-Cách sử dụng:

+Phải phù hợp với tình huống giao tiếp

+Trong văn thơ, tác giả có thể sử dụng một số từ ngữ thuộc hai lớp từ này để tô đậm màu sắc địa phương, màu sắc tầng lớp xã hội của ngôn ngữ, tính cách nhân vật.

+Muốn tránh lạm dụng từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội, cần tìm hiểu các từ ngữ toàn dân có nghĩa tương ứng để sử dụng khi cần thiết

Chúc bạn học tốt!

I. ĐỊNH NGHĨA OXIT

- Định nghĩa: Oxit là hợp chất của hai nguyên tố, trong đó có một nguyên tố là oxi.

VD: Khi đốt cháy S, P, Fe trong oxi, sản phẩm tạo thành là những chất gì ?

GIẢI:

- Khi đốt cháy S, P, Fe trong oxi sản phẩm tạo thành là SO₂, P₂O₅, Fe₃O₄ ( hay FeO.Fe₂O₃)

- Trong thành phần cấu tạo của các chất trên đều:

+ Có 2 nguyên tố.

+ 1 trong 2 nguyên tố là oxi.

*Cách gọi tên:

- Tên oxit bazơ = tên kim loại (kèm hóa trị nếu kim loại có nhiều hóa trị) + “Oxit”

VD: Fe₂O₃: sắt (III) oxit và FeO :sắt (II) oxit .

- Tên oxit axit =(Tên tiền tố chỉ số nguyên tử của phi kim) + Tên phi kim + (tên tiền tố chỉ số nguyên tử oxi) + “Oxit”

II. TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA OXIT

1. Tính chất hoá học của oxit bazơ

a) Tác dụng với nước:

- Một số oxit bazơ tác dụng với nước ở nhiệt độ thường là : Na₂O; CaO; K₂O; BaO, …tạo ra bazơ tan ( kiềm) tương ứng là: NaOH, Ca(OH)₂ , KOH, Ba(OH)₂ , …

Oxit bazơ + nước → Bazơ tương ứng

VD:

Na₂O + H₂O → NaOH

CaO + H₂O → Ca(OH)₂

BaO + H₂O → Ba(OH)₂

Chú ý: Một số oxit không phản ứng với nước: Na₂O, K₂O, CaO, BaO, Li₂O, Rb₂O, Cs₂O, SrO.

b) Tác dụng với axit:

- Oxit bazơ tác dụng với axit tạo thành muối và nước.

Oxit bazơ + axit → muối + nước

VD:

CuO + 2HCl → CuCl₂ + H₂O

CaO + 2HCl → CaCl₂ + H₂O

Na₂O + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + H₂O

c) Tác dụng với oxit axit:

- Một số oxit bazơ (CaO, BaO, Na₂O, K₂O,…) tác dụng với oxit axit tạo thành muối.

Oxit bazơ + oxit axit → muối

VD:

Na₂O + CO₂ → Na₂CO₃

CaO + CO₂ → CaCO₃

BaO + CO₂ → BaCO₃

2. Tính chất hoá học của oxit axit:

Chú ý: oxit axit ngoài cách gọi tên như trên còn có cách gọi khác là: ANHIDRIC của axit tương ứng.

VD:

SO₂: Anhidric sunfurơ (Axit tương ứng là H₂SO₃: axit sunfurơ)

a) Tác dụng với nước:

- Nhiều oxit axit tác dụng với nước tạo thành dung dịch axit.

- Một số oxit axit tác dụng với nước ở điều kiện thường như: P₂O₅, SO₂, SO₃,NO₂, N₂O₅, CO₂ , CrO₃… tạo ra axit tương ứng như: H₃PO₄, H₂SO₃, H₂SO₄, HNO₃, H₂CO₃, H₂Cr₂O₇, …

VD:

2NO₂ + H₂O + 1/2O₂ → 2HNO₃.

CO₂ + H₂O → H₂CO₃

CrO₃ + H₂O → H₂CrO₄ → H₂Cr₂O₇.

N₂O₅ + H₂O → 2HNO₃.

Chú ý: NO, N₂O, CO không tác dụng với nước ở điều kiện thường (nhiệt độ thường).

b) Tác dụng với bazơ:

- Oxit axit tác dụng với dung dịch bazơ tạo thành muối và nước.

VD:

CO₂ + Ca(OH)₂ CaCO₃ + H₂O

P₂O₅ + NaOH → Na₃PO₄ + H₂O

SO₃ + NaOH → NaHSO₄ (Muối axit)

NaHSO₄ + NaOH → Na₂SO₄ + H₂O (Muối trung hòa)

hay SO₃ + 2NaOH → Na₂SO4 + H₂O

c) Tác dụng với oxit bazơ:

- oxit axit tác dụng với một số oxit bazơ (CaO, BaO, Na₂O, K₂O,…) tạo thành muối.

VD:

Na₂O + SO₂ Na₂SO₃

CO_{2( k)} + CaO CaCO₃

* Oxit lưỡng tính: Một số oxit vừa tác dụng dung dịch axit, vừa tác dụng với dung dịc bazơ, gọi là oxit lưỡng tính. Thí dụ như: Al₂O₃, ZnO, SnO, Cr₂O₃,…

VD:

Al₂O₃ + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂O

Al₂O₃ + 2NaOH → H₂O + 2NaAlO₂ (natri aluminat)

* Oxit trung tính (hay là oxit không tạo muối): Một số oxit không tác dụng với axit, dung dịch, bazơ, nước, gọi là oxit trung tính như: NO, N₂O, CO,…

Không dùng phép lai phân tích có thể xá định một cơ thể có kiểu hình trội là đồng hợp hay dị hưpj bằng cách cho cơ thể đó tự thụ phần :

+ Nếu kết quả thu được là đồng tính thì cơ thể đem lai đồng hợp .

Sơ đồ lai :

Ví dụ : Ở cà chua A - quả đỏ ; a - quả vàng

P : AA (quả đỏ) x AA(quả đỏ)

G : A A

F₁: AA (100% quả đỏ )

+ Nếu kết quả thu được là phân tính theo tỉ lệ 3:1 thì cơ thể đem lai là dị hợp .

Sơ đồ lai :

Ví dụ : Ở cà chua A - quả đỏ ; a - quả vàng

P : Aa (quả đỏ) x Aa (quả đỏ)

G : A , a A , a

F1 : 1AA : 2Aa : 1aa

Kiểu hình : 3 quả đỏ : 1 quả vàng .