-chị ngã em nâng

-Anh em như chân với tay 

rách lành đùm bọc,dở hay đỡ đần

-Lên  non mới biết non cao,

nuôi con mới biết công lao mẹ thầy

-Anh em nào phải người xa

cùng chung bác mẹ,mộ nhà cùng thân

Yêu nhau như thể tay chân

Anh em hòa thuận hai thân vui lầy

-Ơn cha nặng lắm ai ơi

Nghĩa mẹ bằng trời chín tháng cưu mang

nếu đúng k mình nha

*Chị ngã em nâng
*một giọt máu đào hơn ao nước lã
*Ăn bát cơm nhớ công ơn cha mẹ
*Đêm rằm tháng bảy Vu Lan
Phận con báo hiếu muôn ngàn ghi ân
*Ơn cha là ba ngàn bảy
Nghĩa mẹ là bảy ngàn ba
Nên thời ve ngọc, chén ngà
Không nên ở vậy cho cha mẹ nhờ
*Ơn cha nặng lắm anh ơi
Nghĩa mẹ bằng Trời chín tháng cưu mang
*Đắng cay cũng thể ruột rà
Ngọt ngào cho lắm cũng là người dưng
*Đi việc làng giữ lấy họ,
Đi việc họ giữ lấy anh em
*Anh em đóng cửa bảo nhau
*Anh em hạt máu sẻ đôi
*Anh em, như tre cùng khóm,
Chị em gái, như trái cau non.
*Anh thương em vạn anh quý em nghìn
*Muốn cho anh chị em nhà
Trên dưới thuận hòa, nếp sống an vui  

- Cho dù cha mắng mẹ treo
Em không bỏ hội chùa keo hôm rằm.
- Ngại gì một nỗi xa đàng
Bác mẹ chưa biết họ hàng chưa hay.
Anh có lòng thương chờ đợi ít ngày,
Được phép mẹ thầy, anh hãy vãng lai.
Trước răng sao rứa không sai.
- Em về thưa mẹ cùng thầy,
Cho anh cưới tháng này anh ra.
Anh về thưa mẹ cùng cha,
Bắt lợn sang cưới, bắt gà sang cheo.
- Ân cha nghĩa mẹ chưa đền,
Bậu mong ôm gối cuốn mền theo ai ?
- Con cá lăn lốc bờ tường
Thầy tôi muốn lấy một người ngoài Nga
Ai làm cho mẹ tôi già
Lưng eo, vú dếch cho cha tôi buồn ?
- Đồng Đăng có phố Kỳ Lừa
Có nàng Tô Thị, có chùa Tam Thanh
Ai lên Xứ Lạng cùng anh
Bõ công bác mẹ sinh thành ra em.
- Ngó lên trời, trời cao lồng lộng
Ngó xuống đất, đất rộng mênh mông
Biết răng chừ cá gáy hoá rồng
Đền ơn thầy mẹ ẵm bồng ngày xưa.
- Đi đây ai vợ ai chồng
Ai cá dưới nước ai rồng trên mây ?
Đi đây ai tớ ai thầy?
Ai hòn đá tảng ai cây ngô đồng ?
- Mẹ tôi sinh một mình tôi
Tôi ở nhà người chịu đắng chịu cay !
Đắng cay thì mặc đắng cay
Tôi ở năm ngoái năm nay tôi về
Gĩa ơn cái rổ cái sề
Tao chẳng ở được tao về nhà tao
Gĩa ơn cái cọc cầu ao
Nửa đêm gà gáy có tao có mày !
- Ru em em théc cho muồi
Để mẹ đi chợ mua vôi ăn trầu
Mua vôi chợ quán chợ Cầu
Mua cau Nam Phổ, mua trầu chợ Dinh.
(théc : ngủ; muồi ; say )

- Thân em như dải lụa đào
                              Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai.
                                 -  Thân em như giếng giữa đàng
                          Người khôn rửa mặt, người phàm rửa chân.

Bài làm

Bài 1: 

Câu ca dao này là lời than thân của một cô gái tự ví mình như tấm lụa đào.Từ “ thân em” thường gợi về số phận hẩm hiu,bấp bênh,nhỏ bé,bằng từ “thân em” bài thơ đã giới thiệu cho người đọc được nhân vật trữ tình có lẽ là một cô gái trẻ trung nên cô tự ví mình như “ tấm lụa đào” “phất phơ giữa chợ”rồi “ biết vào tay ai “Hình ảnh ẩn dụ “tấm lụa đào “ gợi liên tưởng đến hình ảnh một cô gái vừa có vẻ đẹp hình thức, đẹp người đẹp nết nhưng lẽ ra với một người đẹp nết như vậy thì phải có một cuộc sống sung sướng nhưng cô gái trong bài thơ này không chắc chắn được số phận của mình sẽ trôi dạt về đâu,sẽ “ vào tay ai “.Tác giả còn sử dụng từ gợi hình “phất phơ” để gợi tả 1 vẻ mềm mại của tấm lụa,vừa gợi liên tưởng đến số phận long đong của người phụ nữ trong xã hội xưa.”Phất phơ giữa chợ..tay ai” thực chất lại là một lời than về thân phận sẽ không biết đi về đâu của mình.Cô gái mặc dù rất tự hào về phẩm chất,tài năng,vẻ đẹp của mình nhưng lại không quyết định được số phận của mình. Cũng mang ý nghĩa về thân phận của người phụ nữ trong xã hội xưa.

Bài 2: 

Thân em như hạt mưa sa,
Hạt rơi đài các, hạt ra ngoài đồng.

Thân em như củ ấu gai,
Ruột trong thì trắng, vỏ ngoài thì đen.

Thân em như giếng giữa đàng
Người khôn rửa mặt, người phàm rửa chân.

Thân em như trái xoài trên cây
Gió đông, gió tây,gió nam,gió bắc
Nó đánh lúc la lúc lắc trên cành
Một mai rơi xuống biết đành vào tay ai?

Thân em như rau muống dưới hồ
Nay chìm mai nổi biết ngày mô cho thành?

Thân em như tấm lụa điêu
Phất phơ giữa chợ nhiều điều đáng thương!

Thân em như ớt chín cây
Càng tươi ngoài vỏ càng cay trong lòng.

Thân em như đóa hoa rơi
Phải chăng chàng thật là người yêu hoa

Thân em như cánh hoa hồng
Lấy phải thằng chồng như phân bò khô!

Thân em như chẽn lúa đòng đòng
Phất phơ dưới ngọn nắng hồng ban mai

Thân em như dải lụa đào
Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai

Thân em như phận con rùa
Lên đình đội hạc xuống chua đồi bia

Thân em như hạc đầu đình
Muốn bay chẳng cất nổi mình mà bay

Thân em như rau muống dưới hồ
Nay chìm mai nổi biết ngày mô cho thành?

Thân em như tấm lụa điêu
Phất phơ giữa chợ nhiều điều đáng thương!

Thân em như trái bần trôi
Gió dập sóng dồi biết tát về đâu
Thân em như hạt mưa sa,
Hạt rơi đài các, hạt ra ngoài đồng.

Thân em như củ ấu gai,
Ruột trong thì trắng, vỏ ngoài thì đen.

Thân em như giếng giữa đàng
Người khôn rửa mặt, người phàm rửa chân.

Thân em như trái xoài trên cây
Gió đông, gió tây,gió nam,gió bắc
Nó đánh lúc la lúc lắc trên cành
Một mai rơi xuống biết đành vào tay ai?

Thân em như rau muống dưới hồ
Nay chìm mai nổi biết ngày mô cho thành?

Thân em như tấm lụa điêu
Phất phơ giữa chợ nhiều điều đáng thương!

Thân em như ớt chín cây
Càng tươi ngoài vỏ càng cay trong lòng.

Thân em như đóa hoa rơi
Phải chăng chàng thật là người yêu hoa

Thân em như cánh hoa hồng
Lấy phải thằng chồng như phân bò khô!

Thân em như chẽn lúa đòng đòng
Phất phơ dưới ngọn nắng hồng ban mai

Thân em như dải lụa đào
Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai

Thân em như phận con rùa
Lên đình đội hạc xuống chua đồi bia

Thân em như hạc đầu đình
Muốn bay chẳng cất nổi mình mà bay

Thân em như rau muống dưới hồ
Nay chìm mai nổi biết ngày mô cho thành?

Thân em như tấm lụa điêu
Phất phơ giữa chợ nhiều điều đáng thương!

Thân em như trái bần trôi
Gió dập sóng dồi biết tát về đâu
 

Bài 3: Bài ca dao châm biến:

  - Thầy cúng ngồi cạnh giường thờ

   Mồm thì lẩm bẩm tay sờ đĩa xôi

   -  Tử vi xem số cho người

   Số thầy thì để cho ruồi nó bâu

   - Tiền buộc dải yếm bo bo

   Trao cho thầy bói đâm lo vào mình.

   - Chập chập thôi lại cheng cheng

     Con gà sống thiến để riêng cho thầy

     Đơm xôi thì đơm cho đầy

     Đơm mà vơi đĩa thì thầy không ưng.

-    Nhất hào, nhì hào, tam hào...

     Chó chạy bờ rào... Quẻ này có động!

     Nhà này có quái trong nhà,

     Có con chó mục cắn ra đằng mồm.

     Nhà bà có con chó đen,

     Người lạ nó cắn, người quen nó mừng.

     Nhà bà có cái cối xay,

     Bốn chân xuống đất, ngõng ngay lên trời...

-    Hòn đất mà biết nói năng,

  Thì thầy địa lý hàm răng chẳng còn.

-    Phù thuỷ, thầy bói, lái trâu

Nghe ba anh ấy đầu lâu không còn

-    Bói cho một quẻ trong nhà
Con heo bốn cẳng, con gà hai chân.

# Học tốt #

Bài 1 :

DÀN Ý PHÂN TÍCH BÀI CAO DAO THÂN EM NHƯ TẤM LỤA ĐÀO LỚP 10
I MỞ BÀI:
Dẫn dắt và giới thiệu về bài ca dao

II THÂN BÀI
Giới thiệu khát quát về ca dao “thân em như tấm lụa đào…”
Thân em: mô tuýp quen thuộc khi nói về người phụ nữ trong xã hội phong kiến
Biện pháp so sánh “thân em” với “tấm lụa đào” ngợi ca vẻ đẹp và phẩm chất của người phụ nữ
Tấm lụa đào mỏng manh đẹp đẽ lại bị “phất phơ giữa chợ”: số phận khổ đau của người phụ nữ
“biết vào tay ai” nỗi lo lắng cho tương lai mờ mịt

III KẾT BÀI:
Tóm lại ý ngfhĩa bài ca dao và nêu lên bài học nhận thức

BÀI VĂN PHÂN TÍCH BÀI CAO DAO THÂN EM NHƯ TẤM LỤA ĐÀO LỚP 10
Việt Nam ngày trước với chế độ phong kiến cổ hủ, “trọng nam khinh nữ” trở thành định kiến khó có thể lay chuyển nổi. Chính vì thế mà số phận người phụ nữ trong xã hội ấy rất đau khổ và bi thương. Thân phận người phụ nữ đã đi vào văn học dân gian xưa qua những bài ca dao quen thuộc trong đó có bài cao dao với bao lời than thân tủi nhục:

Thân em như tấm lụa đào
Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai

Ca dao xưa là hình thức sinh hoạt văn hóa mang tính tập thể rất phổ biến, phản ánh đời sống vật chất và tinh thần của con người trong xã hội phong kiến với nhiều lễ giáo. Chính những phong tục cổ hủ và lễ giáo phong kiến ấy đã đè ép biết bao nhiều số phận người phụ nữ, khiến họ bất hạnh, bị dồn vào đường cùng., Bài ca dao trên mở đầu với mô tuýp “thân em” quen thuộc. Nghe hai từ “thân em” thật đỗi dịu dàng khiến ta liên tưởng đến người con gái nhỏ bé, yếu ớt. “Em” chứ không phải “tôi” , “cô”, xưng “em” ta cảm nhận được sự nhún nhường yếu đuối của người phụ nữ. Lời than thân nghe mà chan chứa nước mắt nhẹ bẫng trong không gian mà nặng trĩu trong lòng người. Với biện pháp so sánh “thân em” với “tấm lụa đào”, câu ca dao đã ngợi vẻ đẹp của người phụ nữ. Tấm lụa đào là một mảnh vải lụa mỏng manh, mềm mại nhẹ nhàng dùng để may những chiếc áo, như chính người phụ nữ thời xưa . Họ mang vẻ đẹp tâm hồn cao quý nhưng chỉ là cái bóng lặng lẽ, thậm chí là vô hình, cứ vậy mà sống với đầy rẫy những bất công bởi nền tảng phong kiến cố hữu. Tấm lụa đào tuy đẹp đẽ là thế nhưng cuối cùng chúng chỉ là những thứ được bày bán ở chợ đông người:
Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai

Không gian ở đây là nơi chợ đông đúc, xô bồ với đủ thể loại người kẻ mua, người bán với các loại mặt hàng khác nhau đa dạng phong phú thì đâu đó “tấm lụa đào” đẹp đẽ mỏng manh đang bay “phất phới”. Một từ láy diễn tả hết thảy hoàn cảnh người phụ nữ đang phải đối mặt. Họ trở thành đồ trang trí được bày bán giữa chợ, làm thứ để người ta tùy ý nâng lên đặt xuống, hay tuy ý bay trong gió sương. Liệu có ai giữa nơi đông kịt ấy nhận ra giá trị của tấm lụa đào, hay nó cứ mãi phất phơ trước gió, mất định hướng mặc cho đẩy đưa giữa giông gió “hoa trôi mang mác biết là về đâu” .Những người phụ nữ yếu mềm ấy làm sao đủ sức, chủ động đối mặt với khó khăn,cũng không định hướng nổi cho cuộc đời mình rồi sẽ ra sao. Câu hỏi tu từ vang lên không chỉ để hỏi mà đó là tiếng kêu , tiếng than da diết đầy bi ai. Chẳng thế đoán định nổi tương lai họ sẽ gặp một càng Kim Trọng thư sinh phong nhã hay gặp kẻ như Mã Giám Sinh lừa lọc gian xảo, một Trương Sinh ích kỉ hẹp hòi. Cứ hoài nghi tương lai khiến người phụ nữ ngày ngày sống trong hy vọng rồi lại lo lắng canh cánh một nỗi sợ trong lòng. Họ hoàn toàn thụ động, trở thành những “kẻ yếu” trong xã hội cũ như Thúy Kiều trong Đoạn trường tân thanh vậy. Không còn khả năng chống lại hay phản kháng, phó mặc số phận cho đời rồi chìm mình vào những nỗi khổ đau bất hạnh không lối thoát. Câu hỏi như tiếng vọng bi ai, vang mãi đến thời đại sau này, khiến ta thương cảm xót xa trước sự cam chịu của người phụ nữ, những giọt nước mắt chảy vào trong đúc kết lại thành bài ca dao lưu giữ muôn đời.

Như vậy, bài ca dao là một thời than, một câu hỏi dài vang lên những bi thương của người phụ nữ trong xã hội cũ. Qua đó ta nhận ra giá trị ,vẻ đẹp tâm hồn của họ, đồng cảm và xót thương cho “thân em” đồng thơi ngợi ca phẩm chất tốt đẹp của người phụ nữ Việt Nam thời xưa.

Bài 2:

 RỦ NHAU
- Rủ nhau làm phúc, chớ giục nhau đi kiện.
Rủ nhau xuống biển bắt cua
Bắt cua cua kẹp, bắt rùa rùa bơi.
- Rủ nhau xuống bể mò cua
Đem về nấu quả mơ chua trên rừng
Em ơi chua ngọt đã từng
Non xanh nước bạc ta đừng quên nhau.
- Rủ nhau đi bẻ dành dành
Dành dành không bẻ, bẻ nhành mẫu đơn.
- Rủ nhau đi cấy đi cày
Bây giờ khó nhọc có ngày phong lưu
Trên đồng cạn, dưới đồng sâu
Chồng cày vợ cấy, con trâu đi bừa.
- Rủ nhau bước xuống ruộng vàng
Nơi lộng tiếng hát, nơi vang tiếng cười
Những trông lúa chín mà vui
Bông ngã bông cúi, bông thời gió lay.
Lưỡi liềm bán nguyệt cầm tay
Lúa vàng nghìn gốc muôn cây thu về.
Bỏ khi mưa nắng dãi dề
Bỏ công dậy sớm thức khuya bấy chầy.
Trồng cây ăn quả có ngày
Đất kia không phụ công này mà lo.
- Rủ nhau đi tắm hồ sen
Nước trong bóngmát, hương sen cạnh mình
Cứ chi vườn ngọc, ao quỳnh
Thôn quê vẫn thú hữu tình xưa nay.

*THÂN EM
Thân em như hạt mưa sa,
Hạt rơi đài các, hạt ra ngoài đồng.

Thân em như củ ấu gai,
Ruột trong thì trắng, vỏ ngoài thì đen.

Thân em như giếng giữa đàng
Người khôn rửa mặt, người phàm rửa chân.

Thân em như trái xoài trên cây
Gió đông, gió tây,gió nam,gió bắc
Nó đánh lúc la lúc lắc trên cành
Một mai rơi xuống biết đành vào tay ai?

Thân em như rau muống dưới hồ
Nay chìm mai nổi biết ngày mô cho thành?

Thân em như tấm lụa điêu
Phất phơ giữa chợ nhiều điều đáng thương!

Thân em như ớt chín cây
Càng tươi ngoài vỏ càng cay trong lòng.

Thân em như đóa hoa rơi
Phải chăng chàng thật là người yêu hoa

Thân em như cánh hoa hồng
Lấy phải thằng chồng như phân bò khô!

Thân em như chẽn lúa đòng đòng
Phất phơ dưới ngọn nắng hồng ban mai

Thân em như dải lụa đào
Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai

Thân em như phận con rùa
Lên đình đội hạc xuống chua đồi bia

Thân em như hạc đầu đình
Muốn bay chẳng cất nổi mình mà bay

Thân em như rau muống dưới hồ
Nay chìm mai nổi biết ngày mô cho thành?

Thân em như tấm lụa điêu
Phất phơ giữa chợ nhiều điều đáng thương!

Thân em như trái bần trôi
Gió dập sóng dồi biết tát về đâu


Thân em như con cá rô thia
Ra sông mắc lưới, vào đìa mắc câu

Thân em như cái cọc rào
Mọt thì anh đổi, cớ sao anh phiền.

Thân em như miếng cau khô
Người thanh tham mỏng, người thô tham dày.

Thân em như cái chổi để đầu hè
Phòng khi mưa gió đi về chùi chân
 

Ai ơi nếm thử mà xem

Nếm rồi mới biết rằng em ngọt bùi

Ai về đợi với em cùng:

Thân em nay Bắc mai Đông một mình

Chi bằng ruộng tốt rừng xanh

Vui cha, vui mẹ, vui anh em nhà!

Như rạ chém xuống đất,

Như mật rót vào tai

Bây giờ anh đã nghe ai

Bỏ em ở chốn non đoài bơ vơ.”

Anh tiếc cho ai nuôi dạy mong chờ

Một hai ba bốn tuổi đến bây giờ em lớn khôn

Cái vành khăn em vấn đã tròn

Câu cười tiếng nói đã giòn em lại ngoan

Sợi tơ hồng đã buộc với nhân duyên

Sao em không chịu khó vác giang san cho chồng

Nỡ dang tay em dứt tơ hồng

Đứng đầu núi nọ mà trông bên non nầy

Ánh phong lưu son phấn đọa dài

Thay đen đổi trắng ai rày yêu thương

Dẫu may ra tán tía tàn vàng

Mười phương thiên hạ xem thường có vào đâu

Tấm thân em chẳng nghĩ mặc dầu

Bọn đàn bà còn để tiếng xấu về sau muôn đời

Chị em ơi thế cũng kiếp người

Anh có thương thì thương cho chắc

Có trục trặc thì trục trặc cho luôn

Đừng như con thỏ nọ đứng đầu truông

Khi vui giỡn bóng, khi buồn giỡn trăng.

Bướm vàng đậu nhánh mù u,

Lấy chồng càng sớm tiếng ru càng buồn.

Buồn riêng rồi lại tủi thân,

Hai tay áo vải ướt đẫm cả hai.

Biết chừng nào con cá ra khỏi vực,

Biết chừng nào hết khổ cực thân em ?

Bởi vì con muỗi nên phải thả màn loan.

Bởi vì chàng nên thiếp phải chịu đòn oan,

Phụ mẫu nhà đay nghiến, thế gian chê cười.

Bữa cơm múc nước rửa râu

Hầu cơm, hầu rượu, hầu trầu, hầu tăm

Đêm đêm dắt cụ đi nằm

Than thân phận gái ôm lưng lão già

Ông ơi ông buông tôi ra

Kẻo người ta thấy, người ta chê cười

Con cò lặn lội bờ ao

Gánh gạo đưa chồng, tiếng khóc nỉ non,

Nàng về nuôi cái cùng con,

Để anh đi trẩy nước non Cao Bằng,

Chân đi đá lại dùng dằng,

Nửa nhớ Cao Bằng, nửa nhớ vợ con.

Con cò mà đi ăn đêm,

Đậu phải cành mềm lộn cổ xuống ao,

Ông ơi ông vớt tôi nao,

Tôi có lòng nào ông hãy xáo măng.

Có xáo thì xáo nước trong,

Đừng xáo nước đục đau lòng cò con.

Chồng chị chị để trên bàn

Phòng khi đi chợ mua màn về che

Thân em như cái chổi để đầu hè

Phòng khi mưa gió đi về chùi chân.

Con cò mà đi ăn đêm

Đậu phải cành mềm, lộn cổ xuống ao

Ông ơi ông vớt tôi nao

Tối có lòng nào ông hãy xáo măng

Có xáo thì xáo nước trong

Đừng xáo nước đục đau lòng cò con!

Cái cò đi đón cơn mưa

Tối tăm mù mịt ai đưa, cò về?

Cò về đến gốc cây đề,

Giương cung anh bắn cò về làm chỉ

Cò về thăm bác thăm dì,

Thăm cô xứ Bắc thăm dì xứ Đông.

Con cò lấp lé bụi tre

Sao cò lại muốn lăm le vợ người

Vào đây ta hát đôi lời

Để cho cò hiểu sự đời , ở ăn

Sự đời cò lấy làm răn

Để cho cò khỏi băn khoăn sự đời.

Cái cò bay lả bay la

Bay từ cửa phủ bay ra là ra cánh đồng.

Cái cò bay bổng bay lơ

Lại đây anh gởi xôi ngô cho nàng.

Đem về nàng nấu nàng rang,

Nàng ăn có dẻo thì nàng lấy anh.

Cái cò cái vạc cái nông

Sao mày giẫm lúa nhà ông hỡi cò,

Không, không! Tôi đứng trên bờ

Mẹ con nhà vạc đổ ngờ cho tôi

Chẳng tin ông đứng ông coi

Mẹ con nhà nó còn ngồi đấy kia!

Cái cò cái vạc cái nông

Ba con cùng béo, vặt lông con nào

Vặt lông con vạc cho tao

Tao nấu, tao nướng, tao xào, tao ăn!

Cái cò cái vạc cái nông

Cùng ăn một đồng nói chuyện giăng ca

Muối kia đổ ruột con gà

Mẹ mình chẳng xót bằng ta xót mình.

Cái cò chết tối hôm qua

Có hai hạt gạo với ba đồng tiền

Một đồng mua trống mua kèn

Một đồng mua mỡ đốt đèn thờ vong

Một đồng mua mớ rau răm

Đem về thái nhỏ thờ vong con cò.

Cái cò lặn lội bờ ao

Phất phơ đôi dải yếm đào gió bay

Em về giục mẹ cùng thầy,

Cắm sào đợi nước biết ngày nào trong?

Cổ yếm em thõng thòng thòng,

Tay em đeo vòng như bắp chuối non.

Em khoe em đẹp em giòn,

Anh trông nhan sắc em còn kém xuân.

Cái cò lặn lội bờ ao

Hỡi cô yếm đào lấy chú tôi chăng?

Chú tôi hay tửu hay tăm,

Hay ngồi một xó, hay ăn thịt gà

Ai ra ruộng chú ở nhà

Nói thì dở giọng ba hao chích chòe!

Cái cò lặn lội bờ ao

Hỡi cô yếm đào lấy chú tôi chăng?

Chú tôi hay tửu hay tăm,

Hay nước chè đặc hay nằm ngủ trưa

Ngày thì ước những ngày mưa!

Đêm thì ước những đêm thừa trống canh.

Cái cò lặn lội bờ sông,

Muốn lấy vợ đẹp, nhưng không có tiền!

Cái cò lặn lội bờ sông

Gánh gạo đưa chồng tiếng khóc nỉ non

Chàng đi xa vợ xa con

Chàng đi đến tận nước non Cao Bằng

Chân đi nhưng dạ dùng dằng

Nửa nhớ Cao Bằng, nửa nhớ vợ con!

Nàng về nuôi cái cùng con

Để anh đi trẩy nước non cùng người

Cái cò lặn lội bờ sông

Cổ dài mỏ cứng cánh cong lưng gù

Bã xa sông rộng sóng to

Vì lo cái bụng đi mò cái ăn.

Cái cò là cái cò con

Mẹ đi xúc tép, để con ở nhà

Mẹ đi lặn lội đồng xa

Mẹ sà chân xuống, phải mà con lươn

Ông kia có cái thuyền buồm

Chở vào rừng rậm xem lươn bắt cò

Ông kia chống gậy lò dò

Con lươn thụt xuống, con cò bay lên.

Cái cò là cái cò kỳ

Ăn cơm nhà dì, uống nước nhà cô

Đêm nằm thì ngáy o o

Chưa đi đến chợ đã lo ăn quà

Hàng bánh hàng bún bầy ra

Củ từ khoai sọ, đến bà cháo kê

Ăn rồi cắp đít ra về

Thấy hàng chả chó, lại lê chân vào

Chả này bà bán ra sao

Ba đồng một gắp, thì nào tôi mua!

Nói dối rằng mua cho chồng

Về đến quãng đồng, ngả nón ra ăn

Ăn rồi đau quặn đau quăn

Chạy về cho kịp, nằm lăn cả ngày

Đem tiền đi bói ông thầy

Bói ra quẻ này: những chả cùng nem

Ông thầy nói dối đã quen

Nào ai ăn chả ăn nem bao giờ!

Cái cò là cái cò quăm

Mày hay đánh vợ mày nằm với ai?

Có đánh thì đánh sớm mai,

Chớ đánh chập tối chẳng ai cho nằm!

Cái cò là cái cò vàng

Mẹ đi bán hàng, nhà lại vắng cha

Vắng cha thì ở với bà

Không ở với chú, chú là đàn ông.

Cái cò là cái cò vàng

Mẹ đi đắp đàng con ở với ai

Con ở với bà, bà không có vú

Không ở với chú, chú là đàn ông.

Thôi con chết quách cho xong!

Con cò là con cò vàng

Muốn đi hát đúm sợ làng cười chê

Ai cười lời kẻ thôn quê

Mà cò ngần ngại đứng lề đường quan

Hay cò vui câu xẩm xoan

Thì cò bay đến hân hoan cùng người.

Cái cò mà mổ cái tôm

Cái tôm quắp lại mà ôm cái cò.

Cái cò mà mổ cái trai,

Cái trai quắp lại mà nhai cái cò.

Cái cò trắng bạch như vôi

Cô kia có lấy chú tôi thì về.

Chú tôi chẳng mắng chẳng chê,

Thím tôi thì mổ lấy mề nấu canh!

Con cò trắng bệch như vôi

Đừng nông nổi nữa, đừng lời nguyệt hoa

Ví dù muốn đẹp đôi ta

Đừng như cánh bướm quanh hoa đầu mùa

Đừng vê thuốc, đừng bỏ bùa

Đừng như chú tiểu ở chùa Thiều Quang

Đừng thắm nhạt, đừng đa đoan

Nên duyên thì phượng với loan một lời

Giăng kia vằng vặc giữa giời

Giăng ai soi tỏ lòng người nầy cho.

Con cò trắng tợ như vôi

Tình tôi với bậu xứng đôi quá chừng!

Con cò trắng toát như bông

Muốn nghe hát đúm mà không chịu vào

Nghĩ gì, cò đậu cành cao

Nghiêng nghiêng, nghé nghé nửa chào nửa e

Xuống đây cho ta nhắn nhe

Đừng đứng trên ấy gãy tre của làng.

Cái trai mày há miệng ra,

Cái cò nó mổ muốn tha thịt mày.

Cái cò mày mổ cái trai,

Cái trai quặp lại muốn nhai thịt cò.

Con cò mà mổ con trai

U ơi, U lấy vợ hai cho thầy.

Cái cò lăn lội bờ ao

Hỡi cô yếm đào lấy chú tôi chăng

Chú tôi hay tửu hay tăm

Hay uống trè đặc hay nằm ngủ trưa

Ngày thì ước những ngày mưa

Đêm thì ước những đêm thừa trống canh

Bạn lên google tìm đi !

1. Những hình ảnh trên gợi cho em liên tưởng đến những bài ca dao đã học ( hoặc đã biết ) là:

- Bài 1 :

           Cái cò lặn lội bờ ao

      Hỡi cô yếm đào lấy chú tôi chăng ?

           Chú tôi hay tửu hay tăm,

      Hay nước chè đặc hay nằm ngủ trưa.

            Ngày thì ước những ngày mưa,

       Đêm thì ước những đêm thừa trống canh.

- Bài 2 :

             Số cô chẳng giàu thì nghèo

         Ngày ba mươi Tết thịt treo trong nhà.

              Số cô có mẹ có cha

         Mẹ cô đàn bà, cha cô đàn ông.

               Số cô có vợ có chồng,

         Sinh con đầu lòng, chẳng gái thì trai.

- Bài 3 :

                  Con mèo mà trèo cây cau

           Hỏi thăm chú chuột đi đâu vắng nhà

                  Chú chuột đi chợ đàng xa

            Mua mắm mua muối giỗ cha con mèo !         

2. Theo em , những bài ca dao đó thể hiện nội dung:

- Bài 1 : châm biếm những hạng người lười nhác, thích hưởng thụ, nghiện ngập trong xã hội.

- Bài 2 : cảnh tỉnh những người cả tin, mê muội vào những điều nhảm nhí, mất tiền một cách vô ích; phê phán tệ nạn mê tín dị đoan, những thầy bói lừa bịp, dốt nát.

- Bài 3 : 

Đọc đi đọc lại mấy câu ca dao trên, rồi suy ngẫm ta thấy cổ nhân rất thâm thúy và hài hước. Với chỉ bốn câu ngắn ngủi, nhưng một hoạt cảnh đã được dựng lên: Góc sân, cây cau và con mèo đang trèo cây để tìm bắt chuột.

Ở quê, để tránh sự lụt lội hằng năm và để cho an toàn, những con chuột tinh khôn đã làm tổ trên tận ngọn cây cau cao vút. Điều này khiến cho mèo không phải thích viếng lúc nào cũng được. Trèo cao luôn là chuyện nhọc nhằn. Nhưng mèo đã trèo và đã đến. Than ôi, nhọc nhằn mà chẳng nên công cán gì, vì sự trùng hợp tình cờ giữa sự viếng thăm và vắng mặt.

Sự  "hỏi thăm chú chuột" của mèo là tiếng gầm gừ và động tác cào cấu hù dọa để làm lộ mặt đối phương. Tiếc thay, kẻ mạnh lần này đã bị thất bại trong kế hoạch săn mồi. Chúng ta hãy hình dung vẻ mặt ngơ ngác, tiếc nuối và hụt hẫng của con mèo sau khi vất vả trèo cao nhưng không tìm thấy mục tiêu. Sự vắng mặt của chuột cũng là vì kế sinh nhai mà thôi: Chú chuột đi chợ đàng xa/ Mua mắm, mua muối... Nhưng xét cho cùng thì chuột cũng sẽ bị vồ dưới nanh vuốt của mèo. Bởi từ xa xưa nó luôn là con vật để "giỗ cha con mèo".