Đọc lại ba bài văn tả cây cối mới học (Sầu riêng, Bãi ngô, Cây gạo) và nhận xét :

a) Tác giả mỗi bài văn quan sát cây theo trình tự như thế nào ? Ghi dấu x vào ô trống ý em lựa chọn.

b) Các tác giả quan sát cây bằng những giác quan nào ?

- Thị giác(mắt):

     + (Bãi ngô):

     + (Cây gạo):

     + (Sầu riêng):

- Khứu giác(mũi):

     + (Bãi ngô):

     + (Cây gạo):

     + (Sầu riêng):

- Vị giác(lưỡi):

     + (Bãi ngô):

     + (Cây gạo):

     + (Sầu riêng):

- Thính giác(tai):

+ (Bãi ngô):

     + (Cây gạo):

     + (Sầu riêng):

c) Viết lại những hình ảnh so sánh và nhân hóa mà em thích trong các đoạn văn trên. Theo em, các hình ảnh so sánh và nhân hóa này có tác dụng gì ?

d) Trong ba bài văn trên, bài nào miêu tả một loài cây, bài nào miêu tả một cây cụ thể ?

e) Theo em, miêu tả một loài cây có điểm gì giống và điểm gì khác với miêu tả một cây cụ thể ?

1. đọc doạn trính sau và trả lời cây hỏi 

 Cây mai tứ quý  

Cay cao trên hai mét , dáng thanh .Tán tròn tự nhiên xòe rộng ở phần gốc , thu dần thành một điểm ở đỉnh ngọn .Gốc lớn bằng bắp tay người trai tráng, cành vươn đều , nhánh nào cũng rắn chắc ... Hoa nối tiếp nở đều cả bốn mùa . Cánh hoa vàng thẫm xếp làm ba lớp .Năm cách dài đỏ tía như ức gà chọi , đỏ suốt từ đời hoa sang đời hoa sang đời kết trái .

trái kết màu chín đậm óng ánh như những hạt cườm dính trên tầng  áo lá lúc nào cũng sầm uất , sum sê màu xanh chắc bền .

a. khi miêu tả cây mai tứ quý , tác giả chú ý đến những bộ phận nào của cây ?

..................................................................................................................................................................................................

..................................................................................................................................................................................................b. tác giả quan sát cây bằng giác quan nào là chủ yếu ? những đặc điểm nào của cây mai tứ quý được tác giả miêu tả kĩ ? 

........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

c. viết lại những hình ảnh so sánh được tác giả sử dụng trong đoạn trích .

.........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

- Quan sát củ dong ta, củ gừng. Tìm những đặc điểm giống nhau giữa chúng?

- Quan sát kĩ củ su hào và củ khoai tây. Ghi lại những đặc điểm giống nhau và khác nhau giữa chúng.

- Thân củ có đặc điểm gì? Chức năng của thân củ đối với cây?

- Kể tên một số cây thuộc thân củ và công dụng của chúng?

- Thân rễ có đặc điểm gì? Chức năng của thân rễ đối với cây?

- Kể tên một số cây thuộc loại thân rễ và nêu công dụng, tác hại của chúng?

- Lấy que nhọn chọc vào thân cây xương rồng 3 cạnh. Nhận xét?

- Thân cây xương rồng mọng nước có tác dụng gì ?

- Kể tên một số cây mọng nước mà em biết?

Trong bài Sầu riêng nhà văn Mai Văn Tạo tả cây sầu riêng ở đất Nam Bộ như sau:

   Đứng ngắm cây sầu riêng, tôi cứ nghĩ mãi về cái dáng cây kì lạ này. Thân nó khẳng khiu, cao vút, cành ngang thẳng đuột, thiếu mỗi cái dáng cong, dáng nghiêng, chiều quằn, chiều lượn của cây xoài, cây nhãn. Lá nhỏ xanh vàng, hơi khép lại, tưởng như lá héo. Vậy mà khi trái chín, hương tỏa ngạt ngào, vị ngọt đến đam mê.

    Hãy cho biết: Cách miêu tả của nhà văn có điểm gì lạ? Cách miêu tả như vậy đã giúp em nhận ra vẻ đẹp gì đáng trân trọng của cây sầu riêng?

Bỏ hết các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong đoạn văn trên, sau đó chép lại các câu văn kể người và việc thành một đoạn. Đối chiếu đoạn văn đó với đoạn văn để rút ra nhận xét: Nếu không có yếu tố miêu tả và biểu cảm thì việc kể chuyện trong đoạn văn trên sẽ bị ảnh hưởng như thế nào? Tự rút ra kết luận về vai trò, tác dụng cùa yếu tố miêu tả và biếu cảm trong việc kể chuyện.

Sen là loại cây thân rễ một trong các lớp bùn ở ao hồ sông ngòi thông thường cây sen có thể cao tới 1,5m lá sen hình tròn nổi bật trên mặt nước mặt trên của lá xanh đậm mặt dưới xanh nhạt cuống lá hình trụ dài khoảng hơn 1 m có nhiều gai. Hoa sen thường có màu hồng hoặc màu trắng. Cây sen có giá trị sử dụng cao. Lá sen làm vị thuốc hoặc gói thức ăn, ngó sen, củ sen, hạt sen đều là những loại thức ăn bổ dưỡng rất tốt cho sức khỏe

a) Từ những thông tin chính đã liệt kê trên đây, hãy viết thành đoạn văn thuyết minh có sử dụng yếu tố miêu tả.

b) Trao đổi với bạn và nhận xét về tác dụng của những yếu tố miêu tả đã sử dụng trong đoạn văn.

c) Rút ra một số lưu ý về cách sử dụng yếu tố miêu tả trong bài văn thuyết minh lựa chọn yếu tố miêu tả miêu tả như thế nào mức độ miêu tả.