Một hợp tử của một loài trải qua 10 lần nguyên phân. Sau số đợt nguyên phân đầu tiên có 1 tế bào bị đột biến tứ bội. Sau đó có tế bào thứ 2 lại bị đột biến tứ bội. Các tế bào con đều nguyên phân tiếp tục đến lần cuối cùng đã sinh ra 976 tế bào con. Đợt nguyên phân xảy ra đột biến lần thứ nhất và lần thứ hai lần lượt là
A. 5 và 6.
B. 7 và 8.
C. 6 và 9.
D. 5 và 8.
Đáp án A.
Nếu nguyên phân bình thường đủ 10 lần, tế bào trên sẽ tạo ra được
2
10
=
1024
tế bào con. Nhưng tế bào trên chỉ tạo ra được 976 tế bào con, ít hơn bình thường là
1024
-
976
=
48
tế bào con.
Chênh lệch này là do có 2 tế bào bị đột biến tứ bội (Lần đột biến tứ bội chỉ tạo ra 1 tế bào tứ bội so với 2 tế bào bình thường) nên số lượng sẽ giảm đi.
Ta đặt:
48
=
2
x
+
2
y
(với x, y là số lần nguyên phân của tế bào đột biến tứ bội và x, y nguyên dương).
Dễ dàng tìm ra được
x
=
4
v
à
y
=
5
suy ra lần bị đột biến sẽ là 5 (10 – 5) và 6 (10 – 4).
Dạng bài này và mở rộng của nó được trình bày chi tiết trong phụ lục: “Bài toán đột biến tứ bội”.