1. Dáng vẻ bên ngoài
- Đôn Ki-hô-tê: Cao gầy, vẻ ngoài khắc khổ, mặc áo giáp cũ kỹ, đội mũ sắt, cưỡi con ngựa còm.
- Xan-chô Pan-xa: Thấp béo, dáng vẻ quê mùa, cưỡi lừa, ăn mặc đơn giản.
2. Suy nghĩ
- Đôn Ki-hô-tê: Mơ mộng, hoang tưởng, tin vào lý tưởng hiệp sĩ, muốn cứu giúp kẻ yếu.
-Xan-chô Pan-xa: Thực tế, thực dụng, suy nghĩ đơn giản, chỉ mong có lợi ích cho bản thân.
3. Sở thích
Đôn Ki-hô-tê: Đọc truyện hiệp sĩ, thích phiêu lưu, chiến đấu vì công lý.
- Xan-chô Pan-xa: Yêu thích ăn uống, hưởng thụ, mong muốn được ban thưởng và làm quan.
4. Lời nói và hành động
- Đôn Ki-hô-tê: Hùng hồn, đậm chất hiệp sĩ, thường xuyên có những hành động kỳ quặc như tấn công cối xay gió vì tưởng đó là quái vật.
- Xan-chô Pan-xa: Lời nói dân dã, thực tế, hay dùng tục ngữ, thường khuyên can nhưng vẫn đi theo Đôn Ki-hô-tê vì mong được lợi.
* Nhận xét chung về đặc điểm của hai nhân vật:
- Đôn Ki-hô-tê: Tinh thần dũng cảm, giàu lòng nhân ái nhưng thiếu thực tế, hoang tưởng. Hành động của ông vừa đáng kính vừa đáng chê cười.
- Xan-chô Pan-xa: Khôn ngoan, thực tế, biết lo cho bản thân nhưng cũng có lòng trung thành với chủ. Đôi khi quá thực dụng, thiếu lý tưởng.
* Nghệ thuật xây dựng nhân vật và thông điệp từ đoạn trích
Nghệ thuật: Tạo dựng hai nhân vật đối lập (lý tưởng - thực tế), khắc họa tính cách qua lời nói, hành động.
Thông điệp: Phê phán sự hoang tưởng của Đôn Ki-hô-tê nhưng cũng ngợi ca tinh thần hiệp sĩ. Qua đó, tác giả cũng châm biếm xã hội phong kiến và đề cao sự tỉnh táo, thực tế trong cuộc sống.
