Gậm một khối căm hờn trong cũi sắt
Ta nằm dài trông ngày tháng dần qua,
Khinh lũ người kia ngạo mạn, ngẩn ngơ
Giương mắt bé giễu oai linh rừng thẳm
Nay sa cơ bị nhục nhằn tù hãm
Để làm trò lạ mắt thứ đồ chơi
Chịu ngang bầy cùng bọn gấu dở hơi
Với cặp báo chuồng bên vô tư lự
Câu 1: Đoạn thơ trên trích trong văn bản nào? Của tác giả nào? Hãy giới thiệu về tác giả và văn bản đó?
Câu 2: Hãy xác định từ loại của từ “gậm”, “khối căm hờn” . Nêu cách hiểu của em về từ “gậm”, “khối căm hờn” và nêu tác dụng của cách dùng từ này?
Câu 3: Ta có thể thay từ “gậm” bằng từ “ngậm” và từ “ khối” bằng từ “nỗi” được không?
Câu 4: Tư thế “ nằm dài trông ngày tháng dần qua” nói lên tình thế gì của con hổ?
Câu 5: Nêu tác dụng của việc lựa chọn trật tự từ của tác giả trong đoạn thơ?
Câu 6: Nhà thơ tả tâm trạng của con hổ với dụng ý nghệ thuật gì?
Câu 7: Trình bày cảm nhận của em về khổ thơ trên theo kiểu diễn dịch trong đó có sử dụng một kiểu câu đã học chỉ rõ và gạch chân kiểu câu đó?
1. Trích trong văn bản ''Nhớ rừng'' của Thế Lữ.
Giới thiệu về tác giả + văn bản: Em tự xem trong sgk
2. ''gậm'': ĐT
''khối căm hờn'': DT
''gậm'': Cho thấy sự phẫn uất nhưng không thể bộc phát mà phải im lặng gặm nhấm
''khối căm hờn'': Sự phẫn uất tích tụ lâu ngày trở thành một khối, cục
Cách dùng từ này cho thấy sự phẫn uất rất nhiều và rất lâu của nhân vật trữ tình nhưng phải bất lực chịu đựng và gặm nhấm nó.
3. Không thể thay vì làm như vậy sẽ mất đi tính biểu cảm của câu thơ và không thể lột tả chân thực được sự phẫn uất bấy lâu của nhân vật trữ tình.
4. Tình thế ngao ngán, ngột ngạt của con hổ khi phải nằm im đếm ngày tháng trôi.
5. Việc lựa chọn trật tự từ trong đoạn thơ giúp đoạn thơ giàu tính biểu cảm, nêu rõ được sự chán ghét, mất tự do của hổ. Đồng thời cho thấy sự đồng cảm của tác giả với hổ.
6. Dụng ý nghệ thuật: Nhà thơ mượn hình ảnh con hổ để nói lên nỗi lòng của người dân mất tự do, ngột ngạt chịu cảnh bị giam cầm thời chiến.
7. Gợi ý cho em các ý:
MB: Giới thiệu về khổ thơ
TB:
Phân tích các câu thơ + bptt...
Nêu cảm nhận của hổ trong đoạn thơ
Nêu cảm xúc của em về đoạn thơ
KB: Tình cảm của em dành cho hổ
_mingnguyet.hoc24_
1. Văn bản "Nhớ rừng". Tác giả: Thế Lữ
Giới thiệu:
Thế Lữ (1907 - 1989): Nhà thơ, nhà văn, nhà hoạt động sân khấu người Việt Nam (Tham khảo)
Khi tác giả Thế Lữ muốn mượn lời con hổ để diễn tả sự chán ghét với việc mất tự do, văn bản "Nhớ rừng" được ra đời.
2.
"gậm": động từ
"khối căm hờn": danh từ
Cách hiểu của em về:
"gậm": hành động giữ, lưu trữ lại qua nhiều năm tháng.
"khối căm hờn": sự giận dữ, tức giận, thù hằn được đúc lại.
Tác dụng của cách dùng từ này:
+ Thể hiện rõ thái độ, cảm xúc của tác giả khi mượn nhân vật con hổ.
+ Làm cho câu thơ giàu tính biểu cảm, lời thơ thêm sâu sắc.
3. Không thể. (Bởi như thế, câu thơ sẽ trở nên trần tục và không phù hợp với ngữ điệu hoàn cảnh, thời gian sáng tác thơ).
4. Nói lên tình thế: chán chường, mất đi thời oai hùng của con hổ.
5. Tác dụng:
- Giúp cho câu thơ có bố cục rõ ràng, lời diễn tả mạch lạc hơn.
- Thể hiện rõ cảm xúc một cách ý nghĩa, có sắp xếp.
- Hấp dẫn người đọc hơn.
6. Dụng ý nghệ thuật:
- Bày tỏ sự bất bình, sự chán ghét cực độ của tác giả đối với cuộc sống bị bó buộc mất đi tự do.
7. Dàn ý cho bạn làm nhé (Kiểu câu thì bạn tự thêm vậy)
Mở đoạn:
- Giới thiệu bài thơ "Nhớ rừng", dẫn vào khổ thơ trên.
+ Nói về tác giả, hoàn cảnh sáng tác.
Thân đoạn:
- Nội dung đoạn thơ:
+ Thể hiện thời gian con hổ sa cơ thất thế, không còn sự oai hùng của một chúa tể sơn lâm.
+ Ẩn dụ đến cảm xúc, suy nghĩ khó chịu, chán ghét cuộc sống tù túng mất đi tự do vốn có của nhà thơ.
- Phân tích thơ:
+ " Gậm một khối căm hờn trong cũi sắt ":
-> Tác giả tả đến hành động và không gian con hổ đang ở.
+ "Ta nằm dài trông ngày tháng dần qua":
-> Độc thoại nội tâm nhân vật kể lại tình cảnh của nhân vật, thể hiện nỗi chán chường của một chúa tể sơn lâm hùng mãnh.
+ "Khinh lũ người kia ngạo mạn, ngẩn ngơ":
-> Tỏ rõ thái độ của tác giả khi nhân hóa con hổ, chỉ đến sự tự cao của những con người ngăn cấm tinh thần yêu nước.
+ "Giương mắt bé giễu oai linh rừng thẳm":
-> Tả chú hổ tự giễu cợt mình, ẩn dụ đến chính suy nghĩ của những con người cách mạng bị tù túng vô cớ.
+ "Nay sa cơ bị nhục nhằn tù hãm":
-> Vừa nói đến chú hổ, vừa chỉ đến tình cảnh ngoằn nghèo của những thanh niên yêu nước.
-> Cảm xúc khó chịu không thôi của tác giả lồng vào thơ làm người đọc cảm nhận rõ.
+ "Để làm trò lạ mắt thứ đồ chơi
Chịu ngang bầy cùng bọn gấu dở hơi
Với cặp báo chuồng bên vô tư lự
Để làm trò lạ mắt thứ đồ chơi":
-> Cái nhục cùng quằn đến vô độ trong suy nghĩ của chính con hổ và tác giả.
Kết đoạn:
- Tổng kết lại:
Mẫu: Khép lại, dưới ngòi bút của mình, nhà thơ Thế Lữ đã sáng tác ra một bài thơ đầy cảm xúc, đầy tính ý nghĩa khiến cho bất kỳ ai cũng cảm thấy xao xuyến.
