Đề bài: Em hãy viết bài văn phân tích đặc sắc nội dung và nghệ thuật của đoạn thơ song thất lục bát sau:
NHỚ ƠN CHA MẸ (trích)Hoàng Mai
Ngày tháng bảy mưa rơi lướt thướt
Chạnh lòng con sướt mướt canh thâu
Mẹ cha giờ khuất nơi đâu
Dương gian hay cõi thâm sâu ngút ngàn
Đêm trở gió bàng hoàng tỉnh giấc
Nhớ công ơn chất ngất lòng đau
Mẹ cha khuất bóng đã lâu
Con chưa đền đáp ơn sâu cửu trùng
Nhớ cái thuở bần cùng cạn kiệt
Cha đảm đương mải miết vườn rau
Cơm canh khoai sắn bên nhau
Chắt chiu ngày tháng mong cầu vươn lên
Thời gian vững lòng bền cha bước
Lên tỉnh thành sau trước lo toan
Đàn con sâm sấp hiền ngoan
Mẹ thay cha dạy bảo ban con khờ
Rồi đến lúc con thơ đã lớn
Bỏ mẹ cha về chốn phồn hoa
Đứa an phận đứa bôn ba
Xót xa con trẻ lệ nhòa đêm thâu.
"Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra"
Câu ca dao từ ngàn xưa đã khắc sâu vào tâm khảm mỗi người con Việt Nam về công ơn trời biển của cha mẹ. Tình cảm ấy luôn là nguồn cảm hứng bất tận cho văn chương nghệ thuật. Đoạn thơ "Nhớ ơn cha mẹ" của Hoàng Mai là một minh chứng cho điều đó. Qua những vần thơ song thất lục bát đằm thắm, tác giả đã vẽ nên bức tranh xúc động về tình yêu thương, sự hy sinh cao cả của cha mẹ và nỗi lòng day dứt, ân hận của người con khi chưa kịp báo đáp.
Mở đầu đoạn thơ là không gian trầm buồn, man mác với hình ảnh "Ngày tháng bảy mưa rơi lướt thướt". Tiếng mưa như tiếng lòng người con đang sụt sùi, nghẹn ngào khi nhớ về cha mẹ. Nỗi nhớ ấy cứ trở đi trở lại, ám ảnh tâm trí khiến con "chạnh lòng sướt mướt canh thâu". Câu hỏi tu từ "Mẹ cha giờ khuất nơi đâu/ Dương gian hay cõi thâm sâu ngút ngàn" càng khắc sâu thêm sự trống vắng, bơ vơ của người con khi không còn cha mẹ bên cạnh. Từ nỗi nhớ da diết, người con hồi tưởng về những tháng ngày gian khó mà cha mẹ đã trải qua để nuôi con khôn lớn. Đó là những tháng ngày "bần cùng, cạn kiệt" mà "Cha đảm đương mải miết vườn rau". Bữa cơm đạm bạc "cơm canh khoai sắn bên nhau" là tất cả những gì cha mẹ có thể dành cho con, nhưng trong đó chứa chan tình yêu thương vô bờ bến. Cha mẹ không quản ngại khó khăn, gian khổ, luôn "chắt chiu ngày tháng mong cầu vươn lên" để con cái có một tương lai tươi sáng hơn.
Khi con cái lớn lên, cha mẹ lại tiếp tục hy sinh, vun vén cho con. "Thời gian vững lòng bền cha bước/ Lên tỉnh thành sau trước lo toan". Cha lên thành phố làm lụng vất vả để kiếm tiền nuôi con ăn học. Mẹ ở nhà "thay cha dạy bảo ban con khờ". Tình yêu thương, sự hy sinh ấy thật cao cả, thiêng liêng biết bao! Nhưng rồi, "Rồi đến lúc con thơ đã lớn/ Bỏ mẹ cha về chốn phồn hoa", những đứa con rời xa vòng tay yêu thương để tìm kiếm tương lai cho riêng mình. Có đứa "an phận", có đứa "bôn ba", nhưng tất cả đều mang trong lòng nỗi niềm về cha mẹ. Khi đêm về, những đứa con mới thấm thía nỗi ân hận vì chưa báo đáp được công ơn sinh thành. "Xót xa con trẻ lệ nhòa đêm thâu" là những giọt nước mắt muộn màng của người con khi cha mẹ đã không còn nữa.
Đoạn thơ "Nhớ ơn cha mẹ" đã chạm đến trái tim người đọc bằng những hình ảnh giản dị, chân thực và ngôn ngữ giàu cảm xúc. Thể thơ song thất lục bát truyền thống với nhịp điệu trầm buồn, da diết càng làm tăng thêm sức lay động của những vần thơ. Tác giả sử dụng nhiều từ ngữ, hình ảnh giàu tính biểu cảm như "chạnh lòng", "sướt mướt", "bàng hoàng", "xót xa", "ơn sâu cửu trùng"... để diễn tả nỗi lòng người con. Bên cạnh đó, các biện pháp tu từ như điệp ngữ "nhớ", câu hỏi tu từ, ẩn dụ... cũng được sử dụng một cách khéo léo, tinh tế, góp phần tạo nên thành công của tác phẩm.
Đoạn thơ không chỉ là lời tự sự của một người con, mà còn là lời nhắc nhở sâu sắc đối với mỗi chúng ta về công ơn trời biển của cha mẹ. Tình yêu thương của cha mẹ là vô điều kiện, không gì có thể sánh bằng. Là những người con, chúng ta hãy luôn ghi nhớ công ơn ấy, hãy yêu thương, kính trọng và báo hiếu cha mẹ khi còn có thể. Đừng để đến khi "Mẹ cha giờ khuất nơi đâu" mới hối hận, day dứt vì những gì mình chưa làm được. Bởi lẽ, thời gian là hữu hạn, và tình yêu thương của cha mẹ là món quà vô giá mà chúng ta may mắn có được trong cuộc đời này.
