Tham khảo: Trong Bài học đường đời đầu tiên, nhân vật Dế Mèn đã có hành động trêu chọc chị Cốc và dẫn đến cái chết thương tâm của Dế Choắt. Hành động này của Dế Mèn thực sự đáng trách nhưng cũng nhờ chính sự việc này mà Dế Mèn đã đúc rút được bài học đường đời đầu tiên. Khi thấy chị Cốc, vốn bản tính hung hăng xốc nổi kiêu ngạo, Dế Mèn đã rủ Dế Choắt trêu chị Cốc nhưng Choắt sợ hãi không chịu. Thấy vậy, Dế Mèn lại càng hung hăng đi trêu chọc chị Cốc và nhanh chóng trốn vào hang. Chính vì vậy, người nhận phát bổ chí mạng chết người của Cốc là Choắt. Khi đó, Dế Mèn mới đứng bên bạn mình mà cảm thấy đau khổ, ân hận vì tính cách xốc nổi, hung hăng của mình. Dế Mèn đã nói:"Nào tôi đâu biết cơ sự này" cũng như thể hiện thái độ ăn năn, hối lỗi trước người bạn quá cố của mình. Dế Choắt đã dạy Dế Mèn phải từ bỏ thói hung hăng bậy bạ xốc nổi, kiêu ngạo và đó chính là bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn. Dế Mèn đã nhận thức được bản tính hung hăng kiêu ngạo của chính mình và cảm thấy ăn năn, hối hận vì những hành động coi thường Choắt mà mình đã làm với Choắt trước đây. Tóm lại, Dế Mèn đã nhận thức được bài học đường đời đầu tiên là từ bỏ tính cách kiêu ngạo, hung hăng, xốc nổi, dùng sức mạnh vào những việc vô nghĩa sau cái chết thương tâm của Choắt.
Sau khi Dế Choắt chết do lỗi nghịch ngợm chọc phá trêu đùa chị cốc của Dế Mèn. Chú ta vô cùng ân hận“Tôi cảm thấy hối hận và đau xót lắm. Trò đùa ngỗ ngược của tôi đã khiến cho anh Choắt phải vạ lây. Tôi giận cái thói huênh hoang, hống hách của mình.
Càng nghĩ đến lời anh Choắt, tôi càng thấy thấm thía hơn. Hôm nay cũng may là thoát nạn nhưng không cố gắng mà sửa cái thói hung hăng bậy bạ đi thì khéo sớm muộn tôi sẽ cũng tự rước họa vào mình.
Sau cái chết của người bạn ốm yếu đáng thương Dế Mèn đã học được một bài học vô cùng lớn trong cuộc đời của mình. Nó là một bài học dù mãi sau này cũng chẳng thể nào quên
Trước khi xảy ra sự việc Dế Mèn thường coi thường Dế Choắt bởi cậu ta ốm yếu quanh năm, sức khỏe không có. Dế Mèn thường xuyên trịch thượng dạy khôn, nhìn Dế Choắt bằng nửa con mắt, chê bai, châm biếm sự yếu ớt của Dế Choắt và coi mình là người tài giỏi người có sức mạnh lớn lao không sợ gì cả.
Dế Mèn thường tự coi mình là đàn anh của Dế Choắt dù là con này bằng tuổi nhau. Dế Mèn thường nói “Chú mày có lớn mà không có khôn” thể hiện thái độ đàn anh hách dịch, hống hách, giọng kể cả lên lớp cho Dế Choắt.
Khi Dế Choắt tỏ ý muốn đào một cái ngách thông qua hang động của Dế Mèn thì Dế Mèn quát lớn “Hứt! thông ngách sang nhà ta?Dễ nghe nhỉ! chú mày hôi như cú mèo thế này ta nào chịu được”
Sự ích kỷ của Dế Mèn trước một người bạn ốm yếu hơn mình, sự vô tâm của Dế Mèn thật là đáng trách. Dế Mèn tỏ ra là người ích kỷ, chỉ biết nghĩ tới lợi ích của bản thân mình, mà không quan tâm tới đồng loại xung quanh. Dế Mèn cũng là người không biết an phận, khiêm tốn mà luôn cao ngạo trịch thượng coi mình là vô địch trong thiên hạ. Đúng là kẻ “ếch ngồi đáy giếng”
Tuổi trẻ bồng bột Dế Mèn luôn muốn tỏ vẻ hơn người, để tỏ rõ uy lực của mình trước mộ Dế Choắt ốm yếu quanh năm. Dế Mèn nói để ta trêu chị Cốc xem như thế nào nhé.
Mặc dù Dế Choắt đã hết sức khuyên ngăn bảo Dế Mèn không nên đùa với lửa chẳng may chị Cốc nổi điên thì mất mạng. Nhưng những lời nói của Dế Choắt chỉ như đổ thêm dầu vào lửa là cho Dế Mèn điên rồ hơn. Hắn muốn chứng tỏ sự oai phong của mình nên tỏ vẻ hống hách nói lớn.
“Cái Cò cái Vạc cái Nông
Ba cái cùng béo vặt lông con nào
Vặt lông con mẹ Cốc cho tao
Tao nấu tao nướng tao xào tao ăn”
Vừa nghe có người nói động tới mình chị Cốc quắc mắt nhìn xung quanh tìm đối tượng, miệng hỏi lớn “Đứa nào trêu tao đấy?”
Dế Mèn thấy vậy chạy tít vào hang sâu của mình, chỉ có Dế Choắt ốm yếu đang lom khom ẩn mình trong chiếc hang nông bị chị Cốc mổ cho mấy cái xuyên thủng bụng chết.
Khi chị Cốc mổ xuống hang của Dế Choắt, Dế Mèn chỉ biết nằm im thin thít chờ cho chị Cốc đi xa mới dám chạy sang bên hang động nhà Dế Choắt để hỏi thăm.
Nhìn Dế Choắt nằm im thoi thóp Dế Mèn ân hận quỳ xuống nâng đầu Dế Choắt mà nói lời ân hận về hành động ngu dại của mình, vì mình mà Dế Choắt bị hại chết.
Cái chết của Dế Choắt đã thức tỉnh Dế Mèn biến Dế Mèn từ chú dế hung hăng, kiêu ngạo trở thành người hiểu chuyện và chín chắn hơn.
