Do:
- Đời sống nhân dân cơ cực, không có ruộng đất
- Quan lại tham nhũng
- Dịch bệnh hành hoành
-...
Một số khởi nghĩa của Cao Bá Quát, Lê Văn Khôi,...
Tham khảo
- Do đời sống nhân dân, nhất là nông dân dưới triều Nguyễn vô cùng cực khổ vì địa chủ hào lí chiếm đoạt ruộng đất , quan lại tham nhũng, tô thuế phu dịch nặng nề . Nạn dịch bệnh, nạn đói hoành hành khắp nơi . Trong bối cảnh đó , hằng trăm cuộc nổi dậy chống triều đình nhà Nguyễn của nhân dân đã bùng nổ.
a) Khởi nghĩa Phan Bá Vành (1821 - 1827)
- Căn cứ: Trà Lũ (Nam Định).
- Địa bàn hoạt động: Thái Bình, Nam Định, Hải Dương, Quảng Yên.
- Lực lượng tham gia: nông dân, tri thức.
- Hoạt động: Năm 1821, Phan Bá Vành kêu gọi nông dân khởi nghĩa chống địa chủ quan lại, đánh nhiều trận lớn với quân triều đình.
- Kết quả: Năm 1827, quân triều đình bao vây tấn công. Khởi nghĩa bị đàn áp.
b) Khởi nghĩa Nông Văn Vân (1833 - 1835)
- Địa bàn: miền núi Việt Bắc.
- Lực lượng tham gia: nông dân, người dân tộc thiểu số.
- Nhà Nguyễn nhiều lần cử quân đội đàn áp. Năm1835, khởi nghĩa bị dập tắt.
Mục c, d
c) Khởi nghĩa Lê Văn Khôi (1833 - 1835)
- Năm 1833, Lê Văn Khôi khởi binh chiếm thành Phiên An tự xưng là Bình Nam Đại Nguyên soái, được đông đảo nhân dân hưởng ứng.
- Năm 1834, Lê Văn Khôi qua đời, con trai ông lên thay.
- Năm 1835, cuộc khởi nghĩa bị đàn áp.
d) Khởi nghĩa Cao Bá Quát (1854 - 1856)
- Năm 1854, Cao Bá Quát đưa một người chắt của vua Lê là Lê Duy Cự làm minh chủ gương cao lá cờ "Phù Lê" kêu gọi nhân khởi nghĩa.
- Đầu năm 1855, Cao Bá quát hy sinh, nghĩa quân tiếp tục chiến đấu. Cuối năm 1856, cuộc khởi nghĩa bị dập tắt.
Vì từ nửa đầu thế kỉ XIX, nhà Lê bắt đầu suy thoái, vua quan ăn chơi sa đọa, nội bộ triều đình rối loạn, chia bè kéo cách tranh giành quyền lực, không quan tâm đến đời sống của nhân dân. Quan lại vơ vét bóc lột thậm tệ➝đời sống nhân dân đói khổ➝mâu thuẫn giai cấp sâu sắc, giứa nhân dân và nhà nước phong kiến
Các cuộc khởi nghĩa tiêu biểu: Trần Tuân, Lê Hy, Trịnh Hưng, Trần Cảo,...
vì đời sống nhân dân khổ cực, vì địa chủ hào lí chiếm đoạt ruộng đất, quan lại tham nhũng, tô thuế phu dịch nặng nề. Nạn dịch bệnh, nạn đói hoành hánh khắp nơi
các cuộc khởi nghĩa tiêu biểu: Phan Bá Vành, Nông Văn Vân, Lê Văn Khôi,Cao Bá Quát,...