Đối với mỗi người học sinh, trong hành trang cùng đến trường suốt bao năm tháng không thể nào thiếu cây bút bi - người bạn gần gũi, thân thiết nhất.
Sở dĩ tên gọi bút bi là vì ở đầu ngòi có một viên bi nhỏ, khi viết viên bi lăn tròn để tạo ra mực liên tục giúp chúng ta dễ dàng ghi ra chữ.
Cây bút bi được phát minh bởi nhà báo người Hung-ga-ri tên La-zô Bi-rô vào năm 1930. Ông làm cộng tác viên biên tập cho một tờ báo, những cây bút mực làm ông rất phiền lòng vì chúng nhanh hỏng lại hay lem mực gây bẩn. Trong một lần đi dạo ở công viên, nhìn thấy những đứa trẻ chơi bi, vô tình có một viên bi lăn qua vũng nước để lại một vệt dài phía sau, từ đó trong đầu ông nảy sinh ý nghĩ đặt viên bi ở đầu ngòi bút để nó truyền mực từ ống ra giấy. Một thời gian sau, lúc đi thăm xưởng in báo, La-zô Bi-rô lại vô tình phát hiện ra được một loại mực in giấy rất mau khô. Từ đó ông đầu tư thời gian nghiêng cứu và đã chế tạo ra được một loại bút sử dụng mực như thế. Phát minh này của ông đã được nhận bằng sáng chế Anh Quốc vào năm 1938. Từ đó đến nay, bút bi không ngừng được cải tiến để ngày càng tiện lợi cho người sử dụng.
Hiện nay, trên thị trường có ba loại bút bi phổ biến là bút bi bấm, bút bi nắp đậy và bút bi nắp vặn. Giá một cây bút bi trung bình từ 1500 - 5000 đồng, một số bút bi trang trí hoặc làm quà tặng thì có giá cao hơn. Ở Việt Nam, có nhiều công ty sản xuất bút bi nhưng nhãn hiệu Thiên Long là được nhiều thế hệ học sinh sử dụng bởi sự đa dạng về màu sắc cũng như kiểu dáng, lại rẻ mà chất lượng rất tốt.
Bút bi có hai bộ phận chính là phần vỏ và phần ruột.
Vỏ bút bi hầu hết đều được làm bằng nhựa, có màu sắc, kiểu dáng khác nhau tùy theo từng loại bút. Ngoài ra, vỏ bút còn có thể làm bằng kim loại nhẹ để bảo vệ lớp ruột bên trong. Bút bi có chiều dài từ 12 - 17 cm, to bằng chiếc đũa ăn cơm, rất phù hợp để chúng ta cầm tay viết dễ dàng. Bên trên vỏ có thể in các hình ảnh hoặc chữ viết để trang trí cho chiếc bút thêm xinh xắn. Ngoài ra, ở thân bút còn có ghi tên nhãn hiệu, kích cỡ đầu bút bi,...
Phần ruột có cấu tạo rất đơn giản, chỉ gồm một ống mực làm bằng nhựa dẻo, bên trong chứa mực đã cô đặc lại, dưới ống mực là đầu ngòi bút làm bằng inox có gắc một viên bi rất nhỏ. Khi viết, viên bi đó lăn tròn đều làm cho mực trong ống chảy ra tạo thành chữ.
Ngoài hai bộ phận chính trên, bút bi còn có lò xo và nút bấm giúp việc điều khiển, sử dụng bút được tiện lợi hơn.
Cây bút bi vừa thân thuộc vừa khá quan trọng với người học sinh. Mỗi ngày đến trường nhờ chiếc bút nhỏ xinh mà ta ghi lại được bao nhiêu kiến thức quan trọng ở các môn học. Cũng nhờ chiếc bút mà tình bạn lại thêm gắn kết khi cùng nhau chia sẻ những lời tâm sự trên giấy thay cho lời nói. Nhờ cây bút mà nhân loại đã lưu trữ lại được những phát minh quan trọng, những khối kiến thức khổng lồ từ xưa đến nay mà trí nhớ của con người không thể lưu trữ hết. Biết bao hợp đồng kinh tế, các văn bản quan trọng được kí kết góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế xã hội cũng nhờ vào cây bút.
Bút bi sử dụng rất đơn giản. Đối với loại bút bấm thì bạn chỉ cần ấn đầu bút xuống là có thể viết ngay. Loại bút nắp đậy thì chỉ cần mở nắp bút là sử dụng được, còn loại bút nắp vặn thì xoay nhẹ thân bút là ngòi sẽ trồi ra cho chúng ta viết chữ. Nếu bút bi bị tắc mực, ta có thể dốc ngược bút xuống để mực chảy về phía ngòi. Nếu lâu ngày không sử dụng thì bút dễ bị khô mực, khi ấy ta có thể ngâm ruột bút trong nước ấm khoảng 15 phút thì sẽ hết khô mực và viết được.
Bút bi có sử dụng được lâu dài hay không là do người sử dụng. Để dùng được lâu, bạn cần bảo quản bút bằng cách bấm cho ngòi bút thụt vào, hoặc đậy nắp lại khi không sử dụng và cần tránh làm rơi thẳng đầu bút xuống đất sẽ dẽ làm hỏng ngòi.
Ngày nay, mặc dù đã có nhiều thiết bị hiện đại lưu lại tri thức thay thế cho bút bi như máy tính, máy Fax, điện thoại,... nhưng có lẽ chiếc bút bi sẽ mãi là đồ dùng tiện ích nhất đối với tất cả mọi người trong mọi hoàn cảnh. Và đặc biệt, đối với học sinh, cây bút bi mãi là người bạn đồng hành trên con đường bước tới tương lai.
HỌC TỐT!
@zịt
