Sóng cơ lan truyền qua điểm M rồi đến điểm N cùng nằm trên một phương truyền sóng cách nhau một phần ba bước sóng. Tại thời điểm t = 0 có u M = + 4 c m v à u N = - 4 c m . Gọi t 1 v à t 2 là các thời điểm gần nhất để M và N lên đến vị trí cao nhất. Giá trị của t 1 v à t 2 lần lượt là
A. 5T/12 và T/12
B. T/12 và 5T/12
C. T/6 và T/12
D. T/3 và T/6.
Hướng dẫn: Chọn đáp án B
Cách 1:
Vẽ đường sin, quy ước sóng truyền theo chiều dương và xác định các vùng mà các phần tử vật chất đang đi lên và đi xuống.
Vì sóng truyền qua M rồi mới đến N nên M nằm bên trái và N nằm bên phải. Mặt khác, vì u M = + 4 c m v à u N = - 4 c m nên chúng phải nằm đúng vị trí như trên hình vẽ (cả M và N đều đang đi lên).
Vì M cách đỉnh gần nhất là p/12 nên thời gian ngắn nhất M đi từ vị trí hiện tại đến vị trí cao nhất là T/12 nên t1 = T/12.
Thời gian ngắn nhất để N đến vị trí cân bằng là T/6 và thời gian ngắn nhất đi từ vị trí cân bằng đến vị trí cao nhất là T/4 nên t2 = T/6 + T/4 = 5T/12 Þ Chọn B.
Cách 2:
Dao động tại M sớm pha hơn tại N (M quay trước N):
Để M lên đến vị trí cao nhất (M ở biên dương) thì nó phải quay thêm một góc π/6 = ( 1/12 ) .2 π = ( 1/12 ) vòng, tương ứng với thời gian t1 = T/12.
Để N lên đến vị trí cao nhất (N ở biên dương) thì nó phải quay thêm một góc 2π/3+π/6 = ( 5 /12 ) .2 π = ( 5 /12 ) vòng, tương ứng với thời gian t2 = 5T/12. Þ Chọn B.
Chú ý: Xét hai điểm điểm M, I trên cùng một phương truyền sóng cách nhau một khoảng 0 < x < λ / 4.
Nếu ở thời điểm t, điểm I đang ở vị trí cân bằng thì lúc này điểm M cách vị trí cân bằng của nó một đoạn u M = A sin 2 π x λ .
Nếu ở thời điểm t, điểm I đang ở vị trí cao nhất (thấp nhất) thì lúc này điểm M cách vị trí cân bằng của nó một đoạn u M = A cos 2 π x λ .
Ở Câu trên, hiện tại I đang ở vị trí cân bằng nên