Bố cục văn bản Gió lạnh đầu mùa - Ngữ văn lớp 6
3 phần.
+ Phần 1: Từ đầu đến “rơm rớm nước mắt”: Cảnh sinh hoạt trong gia đình Sơn ngày gió đầu mùa.
+ Phần 2: Tiếp theo đến “ấm áp vui vui”: Cảnh hai chị em Sơn cùng vui chơi và chia sẻ áo ấm cho Hiên.
+ Phần 3: Đoạn còn lại: Sự lo lắng của Sơn và cảnh mẹ Hiên trả lại áo.
Nội dung chính
Truyện ngắn “Gió lạnh đầu mùa” kể về hai chị em Sơn và Lan sinh ra trong một gia đình khá giả. Không giống như những đứa trẻ có điều kiện khác, hai chị em Sơn, Lan luôn hòa đồng, gần gũi với những đứa trẻ nghèo cùng phố huyện. Vào một ngày trời chuyển lạnh, hai chị em mặc áo ấm ra chợ chơi thấy Hiên – cô bé hàng xóm đang co ro bên cột quán với manh áo mong manh, rách tả tơi. Thấy vậy, hai chị em bèn đem tặng Hiên chiếc áo bông cũ. Chính chiếc áo bông ấy đã thắp sáng tình yêu thương, sưởi ấm cho Hiên cũng như những đứa trẻ nghèo nơi đây qua mùa đông giá rét. Câu chuyện đã để lại dư âm trong lòng độc giả, khiến độc giả vừa thấm thía nỗi khổ đau, bất hạnh, hoàn cảnh éo le của những con người nghèo khổ, vừa cảm nhận sâu sắc tình người ấm nồng, cao quý, thiêng liêng; từ đó thêm trân trọng cuộc sống này hơn.
Trước khi đọc
1 (trang 67 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
Em từng được lớp trưởng hướng dẫn giải bài toán khó.
2 (trang 67 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
Em dự đoán nhà văn sẽ kể câu chuyện liên quan đến mùa đông, sự lạnh lẽo.
Đọc văn bản
Theo dõi (trang 68 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
- Đất khô trắng, gió vi vu làm bốc lên những màn bụi nhỏ thổi lá khô lạo xạo.
- Trời màu trắng đục.
- Lá cây lan rung động, sắt lại vì rét.
Dự đoán (trang 68 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
Chiếc áo bông cũ có xuất hiện ở phần sau.
Theo dõi (trang 69 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
- Những bộ quần áo màu nâu bạc đã vá nhiều chỗ.
- Môi tím lại, da thịt thâm đi.
- Mỗi cơn gió đến, chúng run lên, hàm răng đập vào nhau.
Theo dõi (trang 70 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
- Co ro đừng bên cột.
- Manh áo rách tả tơi, hở lưng và tay.
Theo dõi (trang 70 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
Sơn thấy động lòng thương Hiên – một ý nghĩ tốt xuất hiện – mang áo bông cũ cho Hiên.
Theo dõi (trang 71 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
- Vú già hỏi về việc đem chiếc áo bông cũ cho Hiên và nếu để mợ biết thì sẽ bị mắng.
- Chị em Sơn ngạc nhiên, hoảng hốt, đổ tội lẫn nhau vì đem cái áo ấy đi cho.
Dự đoán (trang 71 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
Theo em, mẹ Sơn có phạt vì mẹ Sơn rất yêu quý chiếc áo bông cũ đó nên mới không vứt đi.
Đối chiếu (trang 72 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
Em không đoán đúng.
Sau khi đọc
Trả lời câu hỏi:
Câu 1 trang 73 SGK Ngữ văn 6 tập 1:
Người kể ngôi thứ ba.
Câu 2 trang 73 SGK Ngữ văn 6 tập 1:
- Nhà Sơn giàu, còn các nhỏ nghèo nhưng Sơn và chị vẫn thân mật chơi đùa với các bạn;
- Hăm hở chạy về nhà lấy áo đem cho Hiên.
→ Lòng nhân hậu, trong sáng của trẻ thơ.
Câu 3 trang 73 SGK Ngữ văn 6 tập 1:
- Khi nghe mẹ và vú trò chuyện về chiếc áo bông cũ của Duyên: nhớ em, cảm động và thương nhớ em…
- Khi Sơn nhớ ra cuộc sống nghèo khổ của mẹ con Hiên: động lòng thương như ban sáng Sơn thương nhớ em Duyên…
→ Sơn giàu tình cảm, giàu trắc ẩn, biết quan tâm và yêu thương mọi người.
Câu 4 trang 73 SGK Ngữ văn 6 tập 1:
Sơn thấy trong lòng tự nhiên thấy ấm áp vui vui → Sự vui vẻ, hạnh phúc khi trao tặng yêu thương, chia sẻ tới mọi người.
Câu 5 trang 73 SGK Ngữ văn 6 tập 1:
Theo em thì không bởi vì Sơn là một em nhỏ ngây thơ sợ mẹ mắng và Sơn hiểu mẹ rất quý chiếc áo đấy nên mới đi đòi lại.
Câu 6 trang 73 SGK Ngữ văn 6 tập 1:
- Mẹ Hiên tuy nghèo khổ nhưng cư xử đứng đắn, tự trọng khi trả lại áo.
- Mẹ Sơn điều kiện khá giả, cư xử nhân hậu, tế nhị khi cho tiền may áo khác.
Câu 7 trang 73 SGK Ngữ văn 6 tập 1:
Em thích những đoạn văn này vì chúng giúp em hiểu thiên nhiên, khung cảnh đang diễn ra, đó cũng là lí do Sơn hành động như thế và thấy được cảm nhận tinh tế trong tâm hồn Sơn.
Câu 8 trang 74 SGK Ngữ văn 6 tập 1:
*Giống: Hoàn cảnh nghèo khổ, quần áo rách rướm…
*Khác:
- Cô bé bán diêm:
+ Mồ côi mẹ, phải tự kiếm sống.
+ Không có ai để chia sẻ.
+ Không nhận được yêu thương.
- Hiên:
+ Mồ côi cha, không phải tự đi kiếm ăn.
+ Có bạn bè chơi đùa cùng.
+ Nhận được sự quan tâm của nhà Sơn.
Viết kết nối với đọc
Đề bài (trang 74 SGK Ngữ văn 6 tập 1):
Sơn là một nhân vật đầy thú vị. Trong Sơn có sự nhạy cảm tinh tế qua cách cậu quan sát vạn vật xung quanh. Cách thiên nhiên chuyển mình cũng được Sơn cảm nhận trọn vẹn đầy đủ. Không chỉ vậy, Sơn còn là một cậu bé tràn đầy lòng nhân ái. Khi thấy Hiên rách rưới, Sơn buồn thương nên đã đem chiếc áo của Duyên tặng cho Hiên. Vì quá muốn giúp đỡ Hiên nên cậu không để ý đến hậu quả sẽ bị mẹ trách móc. Tuy còn nhỏ nhưng Sơn vẫn sáng ngời bởi tầm lòng nhân hậu của mình.
https://vietjack.com/soan-van-6-kn/gio-lanh-dau-mua.jsp bạn lên bằng cái linh đó
