Dế mèn được tác giả miêu tả qua ngoại hình và hành động của nhân vật:
Về ngoại hình: đôi càng mẫm móng, càng vuốt nhọn hoắc, cái đầu nổi từng tảng rất bướng, hai cái răng đen nhánh nhai ngoàm ngoạp như hai lưỡi liềm máy, sợi râu dài và uốn cong.
về hành động: co cẳng lên, đạp nhanh phách vào các ngọn cỏ ; lúc đi bách bộ thì người rung rinh một màu nâu bóng mỡ, hai cái răng đen nhánh lúc nào cũng nhai ngoàm ngoạp, choc chóc lại trịnh trọng vàkhoan thai đưa cả hai chân lên vuốt râu.