II. PHẦN VIẾT (6,0 điểm) Câu 1. (2 điểm) Viết đoạn văn nghị luận phân tích hình tượng nhân vật Dung trong văn bản sau: (Tóm lược một đoạn: Dung sinh ra trong một gia đình trước kia danh giá nhưng giờ sa sút, nghèo khổ. Vì đã đông con, nên khi Dung ra đời, cả bố mẹ đều đối với nàng rất lãnh đạm, thờ ơ. Dung lớn lên trong sự hờ hững, lạnh nhạt ấy của gia đình. Rồi Dung bị mẹ gả bán cho nhà người ta để lấy mấy trăm đồng bạc). Về đến nhà chồng, Dung mới biết chồng là một anh học trò lớp nhì, vừa lẫn thẩn vừa ngu đần. Nàng đã bé mà chồng nàng lại còn bé choắt hơn. Nhưng bà mẹ chồng với các em chồng nàng thì to lớn ác nghiệt lắm. Qua ngày nhị hỉ, Dung đã tháo bỏ đôi vòng trả mẹ chồng, ăn mặc nâu sồng như khi còn ở nhà, rồi theo các em chồng ra đồng làm ruộng. Nhà chồng nàng giàu, nhưng bà mẹ chồng rất keo kiệt, không chịu nuôi người làm mà bắt con dâu làm. Khốn nạn cho Dung từ bé đến nay không phải làm công việc gì nặng nhọc, bây giờ phải tát nước, nhổ cỏ, làm lụng đầu tắt mặt tối suốt ngày. Đã thế lại không có người an ủi. Chồng nàng thì cả ngày thả diều, chả biết cái gì mà cũng không dám cãi lại bà cụ. Còn hai em chồng nàng thì ghê gớm lắm, thi nhau làm cho nàng bị mắng thêm. Những lúc Dung cực nhọc quá, ngồi khóc thì bà mẹ chồng lại đay nghiến: - Làm đi chứ, đừng ngồi đấy mà sụt sịt đi cô. Nhà tôi không có người ăn chơi, không có người cả ngày ôm lấy chồng đâu. Rồi bà kể thêm: - Bây giờ là người nhà tao rồi thì phải làm. Mấy trăm bạc dẫn cưới, chứ tao có lấy không đâu. Dung chỉ khóc, không dám nói gì. Nàng đã viết ba bốn lá thư về kể nỗi khổ sở của nàng, nhưng không thấy cha mẹ ở nhà trả lời. Một hôm tình cờ cả nhà đi vắng, Dung vội ăn cắp mấy đồng bạc trinh lẻn ra ga lấy vé tàu về quê. Đến nơi, mẹ nàng ngạc nhiên hỏi: - Kìa, con về bao giờ thế? Đi có một mình thôi à? Dung sợ hãi không dám nói rằng trốn về, phải tìm cớ nói dối. Nhưng đến chiều tối, nàng lo sợ quá, biết rằng thế nào ngày mai mẹ chồng nàng cũng xuống tìm. Nàng đánh bạo kể hết sự tình đầu cho cha mẹ nghe, những nỗi hành hạ nàng phải chịu, và xin cho phép nàng ở lại nhà. Cha nàng hút một điếu thuốc trong cái ống điếu khảm bạc, rồi trầm ngâm như nghĩ ngợi. Còn mẹ nàng thì đùng đùng nổi giận mắng lấy mắng để: - Lấy chồng mà còn đòi ở nhà. Sao cô ngu thế. Cô phải biết cô làm ăn thế đã thấm vào đâu mà phải kể. Ngày trước tôi về nhà này còn khó nhọc bằng mười chứ chả được như cô bây giờ đâu, cô ạ. Sớm mai, bà mẹ chồng Dung xuống. Vừa thấy thông gia, bà đã nói mát: - Nhà tôi không có phúc nuôi nổi dâu ấy. Thôi thì con bà lại xin trả bà chứ không dám giữ. Mẹ Dung cãi lại: - Ô hay, sao bà ăn nói lạ. Bây giờ nó đã là dâu con bà, tôi không biết đến. Mặc bà muốn xử thế nào thì xử. Chỉ biết nó không phải là con tôi nữa mà thôi. Bà nọ nhường bà kia, rút cục Dung được lệnh của mẹ phải sửa soạn để đi với mẹ chồng. Bị khổ quá, nàng không khóc được nữa. Nàng không còn hy vọng gì ở nhà cha mẹ nữa. Nghĩ đến những lời đay nghiến, những nỗi hành hạ nàng phải sẽ chịu, Dung thấy lạnh người đi như bị sốt. Nàng hoa mắt lên, đầu óc rối bời, Dung ước ao cái chết như một sự thoát nợ. Nàng không nhớ rõ gì. Ra đến sông lúc nào nàng cũng không biết. Như trong một giấc mơ, Dung lờ mờ thấy cái thành cầu, thấy giòng nước chảy. Trí nàng sắc lại khi ước lạnh đập vào mặt, nàng uất ức lịm đi, thấy máu đỏ trào lên, rồi một cái màng đen tối kéo đến che lấp cả. Bỗng nàng mơ màng nghe thấy tiếng nhiều người, tiếng gọi tên nàng, một làn nước nóng đi vào cổ. Dung ú ớ cựa mình muốn trả lời... Trông thấy dòng sông chảy xa xa, Dung ngậm ngùi nghĩ đến cái chết của mình. Lần này về nhà chồng, nàng mới hẳn là chết đuối, chết không còn mong có ai cứu vớt nàng được nữa... (Trích: Hai lần chết, Thạch Lam, in trong tập Gió đầu mùa, NXB Đời nay, Hà Nội, 1937) Chú thích: 1. Thạch Lam (1910-1942) tên khai sinh là Nguyễn Tường Lân, là một người đôn hậu và rất đỗi tinh tế, ông có quan điểm văn chương lành mạnh tiến bộ và có biệt tài về truyện ngắn. Truyện ngắn của Thạch Lam thường có sự hòa quyện giữa hai yếu tố hiện thực và lãng mạn trữ tình. Cho nên truyện ngắn của ông thường không có cốt truyện đặc biệt, mỗi truyện ngắn giống như một bài thơ trữ tình đượm buồn. 2. Truyện ngắn Hai lần chết được in trong tập Gió đầu mùa, là một trong những truyện ngắn đặc sắc của ông. Câu 2. (4 điểm): Viết bài văn nghị luận bày tỏ ý kiến của anh/chị về sự chân thành của con người trong cuộc sống.
Câu 1
Nhân vật Dung trong truyện ngắn Hai lần chết của Thạch Lam là hình ảnh tiêu biểu cho số phận đau thương của người phụ nữ dưới ách xã hội phong kiến bất công, tàn nhẫn. Sinh ra trong một gia đình danh giá đã suy tàn, Dung lớn lên trong sự hờ hững, lạnh lùng của cha mẹ. Không được yêu thương, nàng còn bị đem gả bán như một món hàng để đổi lấy vài trăm đồng bạc. Cuộc sống nơi nhà chồng của Dung là chuỗi ngày tăm tối: làm dâu nơi giàu có nhưng đầy cay nghiệt, bị mẹ chồng hành hạ, em chồng khinh rẻ, chồng thì dốt nát, vô dụng. Không ai bênh vực, không ai yêu thương, Dung dần dần trở thành cái bóng mờ trong chính cuộc đời mình. Nàng sống lặng lẽ, cam chịu, đến khi tuyệt vọng mới trốn về nhà mẹ ruột mong được chở che. Thế nhưng, ngay cả nơi từng gọi là “nhà”, nàng cũng bị ruồng rẫy, phủ nhận. Không còn nơi nương tựa, Dung bị dồn vào bước đường cùng và tìm đến cái chết như một lối thoát. Tuy được cứu sống, nhưng trong lòng nàng, mọi niềm tin, hi vọng đã chết hẳn. Hình tượng Dung được Thạch Lam khắc họa với giọng văn nhẹ nhàng, tinh tế nhưng đầy xót xa, vừa phản ánh hiện thực đau đớn, vừa thể hiện tiếng nói nhân đạo sâu sắc. Qua số phận Dung, nhà văn lên án những định kiến hà khắc, lột trần sự vô cảm đến tàn nhẫn của con người, đồng thời bày tỏ sự cảm thông sâu sắc với những kiếp người bé nhỏ, lặng lẽ bị chôn vùi trong xã hội cũ. Nhân vật Dung để lại trong lòng người đọc một nỗi ám ảnh buồn – nỗi buồn của một kiếp người bị quên lãng, bị đối xử như một món đồ hơn là một con người.
