yêu cầu của bạn đâu phải ở môn Toán
Xuất thân trong một gia đình nhà dế, Mèn là con út trong số ba anh em cùng lứa. Chỉ được ở với mẹ hai hôm, sang hôm thứ ba, mẹ đã đưa ba anh em ra ở riêng, mỗi đứa được ở trong một cái hang đất ở bờ ruộng trông ra đầm nước.
Bước vào cuộc đời tự lập, Mèn hung hăng khờ dại đã sảy ra cái chết đau đớn cho Dế Choắt. Mèn ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực nên chóng lớn và sớm trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng. Chán cảnh sống quẩn quanh tầm thường, Mèn cất bước ra đi để mở rộng tầm mắt và học khôn, học giỏi ở người. Hành trình phiêu lưu của Mèn đầy ắp kỉ niệm, thấy nhiều cảnh lạ, gặp bao chuyện rủi, chuyện may. Mèn kết bạn với Dế Trũi, cùng đi đó đây. Đến cánh rừng cỏ may dự hội, Mèn tranh hùng với võ sĩ Họ Ngựa. Hai anh em Mèn và Trũi được tôn làm chánh, phó thủ lĩnh đứng đầu các làng trong vùng cỏ may. Có lần Mèn bị bắt giam trong hầm kín của lão Chim Trả. Mèn, Trũi và các bạn cùng chí hướng chống lại những điều ngang trái, bất công trong thiên hạ.
Chẳng ngơi nghỉ và nản lòng, Mèn và Trũi đi đến nhiều nơi, được đón tiếp long trọng, bạn bè ngày một đông. Mèn và các bạn hiểu ra rằng “aicũng có lòng tốt, cũng muốn làm ăn yên ổn”.Tại vương quốc loài kiến, sau khi hội kiến với Kiến Chúa, Mèn đọc lời hịch cổ động "muôn loài cùng nhau kết anh em". Tất cả mọi loài từ rừng xuống biển đều gửi thư, nhắn tin về hoan nghênh hưởng ứng.
Nguồn: https://hocsinhgioi.com/tom-tat-truyen-de-men-phieu-luu-ki-cua-hoai#ixzz5c17qexxF
Xuất thân trong một gia đình nhà dế, Mèn là con út trong số ba anh em cùng lứa. Chỉ được ở với mẹ hai hôm, sang hôm thứ ba, mẹ đã đưa ba anh em ra ở riêng, mỗi đứa được ở trong một cái hang đất ở bờ ruộng trông ra đầm nước.
Bước vào cuộc đời tự lập, Mèn hung hăng khờ dại đã sảy ra cái chết đau đớn cho Dế Choắt. Mèn ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực nên chóng lớn và sớm trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng. Chán cảnh sống quẩn quanh tầm thường, Mèn cất bước ra đi để mở rộng tầm mắt và học khôn, học giỏi ở người. Hành trình phiêu lưu của Mèn đầy ắp kỉ niệm, thấy nhiều cảnh lạ, gặp bao chuyện rủi, chuyện may. Mèn kết bạn với Dế Trũi, cùng đi đó đây. Đến cánh rừng cỏ may dự hội, Mèn tranh hùng với võ sĩ Họ Ngựa. Hai anh em Mèn và Trũi được tôn làm chánh, phó thủ lĩnh đứng đầu các làng trong vùng cỏ may. Có lần Mèn bị bắt giam trong hầm kín của lão Chim Trả. Mèn, Trũi và các bạn cùng chí hướng chống lại những điều ngang trái, bất công trong thiên hạ.
Chẳng ngơi nghỉ và nản lòng, Mèn và Trũi đi đến nhiều nơi, được đón tiếp long trọng, bạn bè ngày một đông. Mèn và các bạn hiểu ra rằng “aicũng có lòng tốt, cũng muốn làm ăn yên ổn”.Tại vương quốc loài kiến, sau khi hội kiến với Kiến Chúa, Mèn đọc lời hịch cổ động "muôn loài cùng nhau kết anh em". Tất cả mọi loài từ rừng xuống biển đều gửi thư, nhắn tin về hoan nghênh hưởng ứng.
Xuất thân trong một gia đình nhà dế, Mèn là con út trong số ba anh em cùng lứa. Chỉ được ở với mẹ hai hôm, sang hôm thứ ba, mẹ đã đưa ba anh em ra ở riêng, mỗi đứa được ở trong một cái hang đất ở bờ ruộng trông ra đầm nước.
Bước vào cuộc đời tự lập, Mèn hung hăng khờ dại đã sảy ra cái chết đau đớn cho Dế Choắt. Mèn ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực nên chóng lớn và sớm trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng. Chán cảnh sống quẩn quanh tầm thường, Mèn cất bước ra đi để mở rộng tầm mắt và học khôn, học giỏi ở người. Hành trình phiêu lưu của Mèn đầy ắp kỉ niệm, thấy nhiều cảnh lạ, gặp bao chuyện rủi, chuyện may. Mèn kết bạn với Dế Trũi, cùng đi đó đây. Đến cánh rừng cỏ may dự hội, Mèn tranh hùng với võ sĩ Họ Ngựa. Hai anh em Mèn và Trũi được tôn làm chánh, phó thủ lĩnh đứng đầu các làng trong vùng cỏ may. Có lần Mèn bị bắt giam trong hầm kín của lão Chim Trả. Mèn, Trũi và các bạn cùng chí hướng chống lại những điều ngang trái, bất công trong thiên hạ.
Chẳng ngơi nghỉ và nản lòng, Mèn và Trũi đi đến nhiều nơi, được đón tiếp long trọng, bạn bè ngày một đông. Mèn và các bạn hiểu ra rằng “aicũng có lòng tốt, cũng muốn làm ăn yên ổn”.Tại vương quốc loài kiến, sau khi hội kiến với Kiến Chúa, Mèn đọc lời hịch cổ động "muôn loài cùng nhau kết anh em". Tất cả mọi loài từ rừng xuống biển đều gửi thư, nhắn tin về hoan nghênh hưởng ứng.
Chương 1: Tôi sống độc lập từ thuở bé. Một sự ngỗ nghịch đáng ân hận suốt đời.
Dế Mèn sinh ra cùng một lứa với hai người anh. Được hai ngày thì mẹ cho ba anh em ra ở riêng. Dế Mèn lấy làm thích thú và sung sướng vì được sống độc lập.
Mèn đã đào cho mình một cái hang rộng rãi và chắc chắn. Mèn có tính hay nghịch ranh, thích trêu chọc người khác. Một lần trêu chị Cốc, Mèn đã gây ra cái chết oan ức thương tâm cho Dế Choắt. Sau cái chết của Choắt, Mèn cảm thấy vô cùng ân hận.
“ Nào đâu tôi biết cơ sự lại ra nông nỗi này? Tôi hối hận lắm! Tôi hối hận lắm! Anh chết chỉ vì cái tội ngông cuồng của tôi. Biết làm thế nào bây giờ? “
§ Chương 2: Cuộc phiêu liêu bấy ngờ. Làm đồ chơi cho trẻ con mà không biết. Lại anh Xiến Tóc cho tôi một bài học mới.
Đúng lúc Mèn ăn năn hối lỗi, tự hứa từ nay sẽ làm việc một cách có suy nghĩ thì Mèn bị rơi vào tay hai đứa trẻ. Từ khi được tung hô là “ Nhà vô địch” không còn biết đâu là phải trái. Một lần, mặc cho Xiến Tóc can ngăn, Mèn đã đánh cho chú dế con suýt chết. Mèn đã bị Xiến Tóc dạy cho một bài học cắt cụt hai sợi râu. Bài học vừa đắt, vừa đau ấy đã làm Mèn hoàn toàn tỉnh ngộ. Mèn vô cùng ăn năn, buồn chán, muốn tìm cách thoát khỏi tù. Cuối cùng thì cơ hội đã đến, giúp Mèn thoát khỏi bọn trẻ con.
§ Chương 3: Thoát khỏi cái lòng tù. Giữa đường dẫu thấy bất bằng mà tha. Mẹ kính mến của con ơi.
Thoát khỏi đám trẻ con, Dế Mèn tìm đường về nhà nhà. Trên đường đi, Mèn gặp chị nhà Trò đang bị đám nhện đe dọa vì món nợ truyền đời. Mèn đã giúp hai bên giải quyết mâu thuẫn, xé hết văn tự nợ nần. Về nhà, gặp lại mẹ, Mèn đã kể hết cho mẹ nghe những chuyện may rủi mà mình vừa trải qua và bày tỏ ước mơ mong muốn đi du lịch. Mẹ sung sướng vì thấy Mèn trưởng thành. Mèn hứa với mẹ từ nay sẽ tu tỉnh như lời mẹ dặn. “Mẹ kính yêu của con ơi! Không bao giờ con quên được lời mẹ. Rồi mai đây con lên đường, con sẽ hết sức tu tỉnh được như lòng mẹ mong ước cho con của mẹ.”
§ Chương 4: Ông anh cả và ông anh hai của Mèn. Tri âm không đợi mà gặp.
Thăm hỏi mẹ xong, Mèn liền đi thăm hai ông anh và các anh em khác. Mèn muốn tìm một người bạn để lên đường du lịch. Tình cờ Mèn gặp Dế Trũi. Mèn đã cứu Dế Trũi thoát khỏi cái chết do Bọ Muỗn gây ra. Hai bên mến nhau vì tình, trọng nhau vì tài, đã kết nghĩa anh em. Mèn Và Trũi lên đường, đây là chuyến rời quê hương lần thứ hai của Dế Mèn.
§ Chương 5: Một sự vô ý rất nguy hiểm. Địa thế và tình hình xóm lầy lội,vì lẽ gì mà Mèn và Trũi trốn đi được.
Hai anh em cứ ngày đi đêm ngỉ. Vừa đi, vừa say ngắm dọc đường. Gặp một con sông lớn, hai anh em đã lấy cánh sen ghép lại thành một chiếc bè lớn để đi.
Nhưng gió đẩy bè ra giữa vùng nước trắng mênh mông. Suốt mười ngày liền, hai anh em không có chút gì để ăn. Đúng lúc vừa đói vừa mệt, tưởng không còn sống nổi thì sóng đã đánh dạt bè vào bờ. Hai anh em được tiếp kiến những đại diện của xóm Đầm Lầy là thầy đồ Cóc và Ếch Cốm đại vương. Đó là những kẻ hsy khoe khoang, khoác lác và tự đắc một cách dể hơi. Hai anh em bèn tính việc tẩu ngay khỏi xóm này.
§ Chương 6: Tranh hùng với võ sĩ Bọ Ngựa. Chánh phó thủ lĩnh Châu Chấu. Thề rằng sinh tử có nhau.
Thoát khỏi xóm Đầm Lầy, hai anh em đi tới cùng Cỏ May. Đây là vùng có tinh thần thượng võ. Gặp đúng dịp hội lễ, cả vùng đang thi võ kén người giỏi nhất để đứng ra coi sóc việc chung trong vùng. Vì mắc mớ với Bọ Ngựa và Bọ Muỗm mà Mèn và Trũi đành phải thi, tình cờ cả hai anh em cùng chiến thắng và trở thành chánh, phó tổng Châu Chấu. Đến mùa đông khi cái rét tràn về tất cả đều phải đi ẩn nấp. Nhiều người đã bị chết cóng rất đau thương mà vẫn chưa tìm được nơi trú ngụ. Vì tranh chấp chỗ tránh rét, dế Trũi đã bị Châu Chấu Voi bắt làm tù binh. Mèn cũng từ biệt các bạn ở tổng Châu Chấu để đi tìm em kết nghĩa.
§ Chương 7: Tâm sự bác Xiến Tóc chán đời, các cớ kiến cho Mèn lại lên đường.
Mèn ngược lên phía Bắc, ròng rã mấy mùa qua nhiều miền khác nhau mà vẫn không tìm thấy Trũi. Tình cờ gặp bác Xiến Tóc Mèn không thể tin được bác Xiến Tóc gai ngạnh, khắc khổ trước kia “giữa đường dẫu thấy bất bình mà tha” bây giờ gặp khó đâm chán đời, sống buông thả cùng lũ bướm và ve sầu. Tâm sự cùng bác Xiến Tóc, được biết tin tức của Trũi và các bạn Châu Chấu Voi là những người tốt, Mèn lại tiếp tục lên đường. Tuy nhiên, ngay sau đó vì bất cẩn Mèn lại bị Chim Trả quắp đi.
§ Chương 8: Mèn bị tù. Những sự xảy ra cho Mèn khi bị giam trong hầm kín của lão Chim Trả. Xa nhau gặp lại.
Mèn bị Chim Trả bắt về làm quản gia ngày cũng như đêm phải ngồi trong hang kín hát rống lên để không cho ai dám vào nhà. Tình cờ Trũi đi qua nhận ra tiếng hát của Mèn. Truĩ và các bạn Châu Chấu Voi đã tìm cách cứu Mèn thoác khỏi hầm kín. Anh em gặp lại nhau càng thêm thấm thía lời thề ngày trước từ đây sống chết có nhau.
§ Chương 9: Lại một chuyện rủi ro với các bạn Kiến. Sự tức giận của mấy cô bé học trò. Ai có công nhất.
Mèn hiểu ra những ai có lòng tốt đều thích làm ăn yên ổn. Lý tưởng của cuộc đời là tất cả muôn loài cùng kết thành anh em, bầu bạn. Các bạn Kiến cần cù, chăm chỉ, đã nhanh chóng đi truyền tin và được đông đảo mọi người nhiệt liệt ủng hộ. Ai nấy đều hát ca và hiểu rằng mục đích của cuộc đời là hoạt động.
§ Chương 10: Mấy dòng tạm biệt của tập kí.
Các bạn đồng tâm đã rời đi mỗi người một ngả, nhưng ai đi đâu cũng không còn thấy lẻ loi mà chỉ cảm thấy vui, đầm ấm vì đâu cũng có bạn. Mèn trở về quê hương, mẹ và anh hai đã mất, anh cả đã thay đổi rất nhiều và rất tự hào vì có cậu em làm nên sự nghiệp. Mèn ước ao chuyến phiêu lưu lần thức ba là một chuyến phiêu lưu hòa bình để xem xét các phong tục, nghiên cứu văn hóa của từng vùng.
tác phẩm văn xuôi tiếng Việt của nhà văn Việt Nam Tô Hoài; xuất bản lần đầu với nhan đề "Con dế mèn" (Nhà xuất bản Tân Dân, Hà Nội, 1941), sau đó tác giả viết thêm và lấy lại các đoạn cũ bị kiểm duyệt bỏ, cho in với tên mới "Dế mèn phiêu lưu kí" (Nhà xuất bản Thanh Niên, Hà Nội, 1954). "DMPLK" được tái bản hàng chục lần ở Việt Nam, được dịch và in ở một số nước.
Dế mèn tự kể chuyện về hai cuộc phiêu lưu của mình. Mèn lớn lên cường tráng nhưng không biết dùng sức làm gì. Chưa hết hối hận vì trò nghịch gây cái chết cho dế Choắt, thì chính Mèn lại rơi vào tay bọn trẻ ham trò chọi dế. Nhờ Xiến Tóc cảnh tỉnh, Mèn trốn được rồi tìm bạn cùng nhau đi xa, mở rộng tầm mắt và tìm nghĩa lí cuộc đời. Trải qua nhiều hiểm nguy, do thiên nhiên dữ dội và do các loài vật gây cho nhau, Mèn và Trũi tìm thêm được những bạn đồng tâm là các Châu Chấu Voi, rủ nhau đi thuyết phục các loài xây dựng một "thế giới đại đồng", "muôn loài cùng kết làm anh em". Truyện kết thúc sau khi Mèn và Trũi kết thúc tốt đẹp chuyến đi thứ hai và đang sửa soạn chuyến đi thứ ba để tiếp tục mang thông điệp "thế giới đại đồng" đến các loài khác. Tác phẩm thu hút bạn đọc, nhất là bạn đọc thiếu nhi; miêu tả sinh động, lí thú về thế giới các loài côn trùng vốn gần gũi với sinh hoạt của trẻ em Việt Nam.
Học tác phẩm “Dế Mèn phiêu lưu kí" của nhà văn Tô Hoài, em thích nhất là chương I. Đó là chương kể về bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn.
Theo phong tục của họ hàng nhà Dế thì Dế Mèn phải ra ở riêng bắt đầu cuộc sống tự lập. Điều này khiến Dế Mèn phấn khởi vô cùng. Hàng ngày Dế Mèn dậy thật sớm cặm cụi đào hang thật sâu có đầy đủ ngách thượng, đường tắt, cửa sau phòng khi có kẻ đến bắt nạt thì có đường thoát thân. Đào đất xong Dế Mèn còn làm một cái giường vững chãi và đẹp. Hoàng hôn xuông, Mèn cùng bà con hàng xóm tụ tập ở bãi cỏ ca hát chào tạm biệt ông mặt trời. Khi trăng lên, tất cả cùng nhau nhảy múa tưng bừng. Chẳng bao lâu Dế Mèn đã hòa nhập vào cuộc song thường ngày của họ hàng nhà Dế.
Nhờ ăn uống có điều độ và làm việc có chững mực nên chẳng bao lâu Dế Mèn trở thành một chàng thanh niên cường tráng và bảnh trai lắm và cũng từ đó tính tình của Mèn cũng thay đổi hẳn. Hắn kiêu căng, hống hách hung hăng, dám cà khịa với bà con lối xóm, rồi quát mắng chị Bò Cào, đá ghẹo anh Gọng Vó… Vì nể mặt nên bà con xóm giềng không ai nói đến. Nhưng, Dế Mèn lầm tưởng mọi người sợ mình nên ngày càng kiêu ngạo và tự cho mình là đứng đầu thiên hạ. Chính cái tính kiêu ngạo ngang bướng ấy mà Dế Mèn phải trả một giá rất đắt và cũng là bài học đường đời đầu tiên của hắn.
Hàng xóm của Dế Mèn có một chú dế bi tật bẩm sinh, ốm yếu gầy gò nên luôn bị Dế Mèn chế giễu – đó là Dế Choắt. Một hôm, Mèn sang chơi nhà Choắt. Thấy đồ đạc bề bộn, nó lên giọng kẻ cả:
– Sao sống cẩu thả thế này? Có cái hang mà đào không nổi sao, nhỡ thằng Chim cắt đi ngang qua trông thấy chú mày, nó tưởng là mồi thế là di đời đấy. Chú mày lớn mà chẳng khôn gì cả.
Nghe Mèn nói thế, Choắt ngỏ ý nhờ Mèn đến giúp cái ngách thông giữa nhà Choắt và nhà Mèn đê khi “tắt lửa tối đèn" hoặc có kẻ bắt nạt thì Choắt có đường thoát thân. Vừa mới nghe xong Mèn không giúp mà còn mắng cho một trận rồi bỏ về.
Một buổi chiều kia, Mèn ra đứng trước cửa xem Cò, Diệc… bắt tôm, cá ở cái hồ trước nhà. Mặt hồ mênh mông. Cò vạc kéo về rất đông cãi cọ nhau om sòm. Bỗng chị Cốc béo núp ở dưới đám cỏ bay lên đứng ria lông, ria cánh trước cửa hang của bế Mèn. Dế Mèn muốn trêu chị Cốc bèn lên tiếng gọi Choắt phụ họa. Lúc này Choắt đang lên cơn hen nên từ chối và có lời khuyên can Mèn. Nhưng Mèn không nghe rồi cất giọng khiêu khích:
Cái Cò, cái Vạc, cái Nông
Ba con cùng béo vặt lông con nào
Vặt lông con Cốc cho tao
Tao nấu, tao nướng, tao xào tao ăn.
Vừa nghe hát, Cốc hoảng sợ định bay lên cao. Nhưng khi định thần lại, chị đi chậm rãi đến cửa hang Mèn. Thấy vậy, Mèn vội chạy và chui vào giường nằm. Nhìn vào bên trong không thấy Dế Mèn nhưng lại thấy Choắt đang loay hoay ở cửa hang, Cốc tiến tới hỏi lớn.
– Đứa nào dám cạnh khóe gì tao thế?
– Thưa chị em đâu có đám nói gì ạ!
Choắt vừa nói vừa tụt lùi vào trong hang, nhưng Cốc nhanh hơn đã mổ xuống lưng Choắt hai cái làm Choắt gãy xương sống nằm mẹp. Một lúc sau biết Cốc đi rồi, Mèn bò lên chạy sang Choắt thấy Choắt nằm thoi thóp. Mèn nâng Choắt lên với cõi lòng tan nát Trước khi tắt thở, Choắt nhắn lại với Mèn "Ở đời không nên ngông cuồng hung hăng, hống hách, kiêu ngạo". Dế Mèn chôn cất Choắt tử tế đắp thành một nấm mộ cao bên vùng cỏ non xanh mượt. Đứng thật lâu trước mộ Choắt, Dế Mèn ngẫm nghĩ lại những chuyện dã qua với lòng nặng triu nỗi buồn thương da diết về Choắt. Đây là bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn.
Chúc bạn hok tốt ~
Xuất thân trong một gia đình nhà dế, Mèn là con út trong số ba anh em cùng lứa. Chỉ được ở với mẹ hai hôm, sang hôm thứ ba, mẹ đã đưa ba anh em ra ở riêng, mỗi đứa được ở trong một cái hang đất ở bờ ruộng trông ra đầm nước.
Bước vào cuộc đời tự lập, Mèn hung hăng khờ dại đã sảy ra cái chết đau đớn cho Dế Choắt. Mèn ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực nên chóng lớn và sớm trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng. Chán cảnh sống quẩn quanh tầm thường, Mèn cất bước ra đi để mở rộng tầm mắt và học khôn, học giỏi ở người. Hành trình phiêu lưu của Mèn đầy ắp kỉ niệm, thấy nhiều cảnh lạ, gặp bao chuyện rủi, chuyện may. Mèn kết bạn với Dế Trũi, cùng đi đó đây. Đến cánh rừng cỏ may dự hội, Mèn tranh hùng với võ sĩ Họ Ngựa. Hai anh em Mèn và Trũi được tôn làm chánh, phó thủ lĩnh đứng đầu các làng trong vùng cỏ may. Có lần Mèn bị bắt giam trong hầm kín của lão Chim Trả. Mèn, Trũi và các bạn cùng chí hướng chống lại những điều ngang trái, bất công trong thiên hạ.
Chẳng ngơi nghỉ và nản lòng, Mèn và Trũi đi đến nhiều nơi, được đón tiếp long trọng, bạn bè ngày một đông. Mèn và các bạn hiểu ra rằng “aicũng có lòng tốt, cũng muốn làm ăn yên ổn”.Tại vương quốc loài kiến, sau khi hội kiến với Kiến Chúa, Mèn đọc lời hịch cổ động "muôn loài cùng nhau kết anh em". Tất cả mọi loài từ rừng xuống biển đều gửi thư, nhắn tin về hoan nghênh hưởng ứng.
§ Chương 1: Tôi sống độc lập từ thuở bé. Một sự ngỗ nghịch đáng ân hận suốt đời.
Dế Mèn sinh ra cùng một lứa với hai người anh. Được hai ngày thì mẹ cho ba anh em ra ở riêng. Dế Mèn lấy làm thích thú và sung sướng vì được sống độc lập.
Mèn đã đào cho mình một cái hang rộng rãi và chắc chắn. Mèn có tính hay nghịch ranh, thích trêu chọc người khác. Một lần trêu chị Cốc, Mèn đã gây ra cái chết oan ức thương tâm cho Dế Choắt. Sau cái chết của Choắt, Mèn cảm thấy vô cùng ân hận.
“ Nào đâu tôi biết cơ sự lại ra nông nỗi này? Tôi hối hận lắm! Tôi hối hận lắm! Anh chết chỉ vì cái tội ngông cuồng của tôi. Biết làm thế nào bây giờ? “
§ Chương 2: Cuộc phiêu liêu bấy ngờ. Làm đồ chơi cho trẻ con mà không biết. Lại anh Xiến Tóc cho tôi một bài học mới.
Đúng lúc Mèn ăn năn hối lỗi, tự hứa từ nay sẽ làm việc một cách có suy nghĩ thì Mèn bị rơi vào tay hai đứa trẻ. Từ khi được tung hô là “ Nhà vô địch” không còn biết đâu là phải trái. Một lần, mặc cho Xiến Tóc can ngăn, Mèn đã đánh cho chú dế con suýt chết. Mèn đã bị Xiến Tóc dạy cho một bài học cắt cụt hai sợi râu. Bài học vừa đắt, vừa đau ấy đã làm Mèn hoàn toàn tỉnh ngộ. Mèn vô cùng ăn năn, buồn chán, muốn tìm cách thoát khỏi tù. Cuối cùng thì cơ hội đã đến, giúp Mèn thoát khỏi bọn trẻ con.
§ Chương 3: Thoát khỏi cái lòng tù. Giữa đường dẫu thấy bất bằng mà tha. Mẹ kính mến của con ơi.
Thoát khỏi đám trẻ con, Dế Mèn tìm đường về nhà nhà. Trên đường đi, Mèn gặp chị nhà Trò đang bị đám nhện đe dọa vì món nợ truyền đời. Mèn đã giúp hai bên giải quyết mâu thuẫn, xé hết văn tự nợ nần. Về nhà, gặp lại mẹ, Mèn đã kể hết cho mẹ nghe những chuyện may rủi mà mình vừa trải qua và bày tỏ ước mơ mong muốn đi du lịch. Mẹ sung sướng vì thấy Mèn trưởng thành. Mèn hứa với mẹ từ nay sẽ tu tỉnh như lời mẹ dặn. “Mẹ kính yêu của con ơi! Không bao giờ con quên được lời mẹ. Rồi mai đây con lên đường, con sẽ hết sức tu tỉnh được như lòng mẹ mong ước cho con của mẹ.”
§ Chương 4: Ông anh cả và ông anh hai của Mèn. Tri âm không đợi mà gặp.
Thăm hỏi mẹ xong, Mèn liền đi thăm hai ông anh và các anh em khác. Mèn muốn tìm một người bạn để lên đường du lịch. Tình cờ Mèn gặp Dế Trũi. Mèn đã cứu Dế Trũi thoát khỏi cái chết do Bọ Muỗn gây ra. Hai bên mến nhau vì tình, trọng nhau vì tài, đã kết nghĩa anh em. Mèn Và Trũi lên đường, đây là chuyến rời quê hương lần thứ hai của Dế Mèn.
§ Chương 5: Một sự vô ý rất nguy hiểm. Địa thế và tình hình xóm lầy lội,vì lẽ gì mà Mèn và Trũi trốn đi được.
Hai anh em cứ ngày đi đêm ngỉ. Vừa đi, vừa say ngắm dọc đường. Gặp một con sông lớn, hai anh em đã lấy cánh sen ghép lại thành một chiếc bè lớn để đi.
Nhưng gió đẩy bè ra giữa vùng nước trắng mênh mông. Suốt mười ngày liền, hai anh em không có chút gì để ăn. Đúng lúc vừa đói vừa mệt, tưởng không còn sống nổi thì sóng đã đánh dạt bè vào bờ. Hai anh em được tiếp kiến những đại diện của xóm Đầm Lầy là thầy đồ Cóc và Ếch Cốm đại vương. Đó là những kẻ hsy khoe khoang, khoác lác và tự đắc một cách dể hơi. Hai anh em bèn tính việc tẩu ngay khỏi xóm này.
§ Chương 6: Tranh hùng với võ sĩ Bọ Ngựa. Chánh phó thủ lĩnh Châu Chấu. Thề rằng sinh tử có nhau.
Thoát khỏi xóm Đầm Lầy, hai anh em đi tới cùng Cỏ May. Đây là vùng có tinh thần thượng võ. Gặp đúng dịp hội lễ, cả vùng đang thi võ kén người giỏi nhất để đứng ra coi sóc việc chung trong vùng. Vì mắc mớ với Bọ Ngựa và Bọ Muỗm mà Mèn và Trũi đành phải thi, tình cờ cả hai anh em cùng chiến thắng và trở thành chánh, phó tổng Châu Chấu. Đến mùa đông khi cái rét tràn về tất cả đều phải đi ẩn nấp. Nhiều người đã bị chết cóng rất đau thương mà vẫn chưa tìm được nơi trú ngụ. Vì tranh chấp chỗ tránh rét, dế Trũi đã bị Châu Chấu Voi bắt làm tù binh. Mèn cũng từ biệt các bạn ở tổng Châu Chấu để đi tìm em kết nghĩa.
§ Chương 7: Tâm sự bác Xiến Tóc chán đời, các cớ kiến cho Mèn lại lên đường.
Mèn ngược lên phía Bắc, ròng rã mấy mùa qua nhiều miền khác nhau mà vẫn không tìm thấy Trũi. Tình cờ gặp bác Xiến Tóc Mèn không thể tin được bác Xiến Tóc gai ngạnh, khắc khổ trước kia “giữa đường dẫu thấy bất bình mà tha” bây giờ gặp khó đâm chán đời, sống buông thả cùng lũ bướm và ve sầu. Tâm sự cùng bác Xiến Tóc, được biết tin tức của Trũi và các bạn Châu Chấu Voi là những người tốt, Mèn lại tiếp tục lên đường. Tuy nhiên, ngay sau đó vì bất cẩn Mèn lại bị Chim Trả quắp đi.
§ Chương 8: Mèn bị tù. Những sự xảy ra cho Mèn khi bị giam trong hầm kín của lão Chim Trả. Xa nhau gặp lại.
Mèn bị Chim Trả bắt về làm quản gia ngày cũng như đêm phải ngồi trong hang kín hát rống lên để không cho ai dám vào nhà. Tình cờ Trũi đi qua nhận ra tiếng hát của Mèn. Truĩ và các bạn Châu Chấu Voi đã tìm cách cứu Mèn thoác khỏi hầm kín. Anh em gặp lại nhau càng thêm thấm thía lời thề ngày trước từ đây sống chết có nhau.
§ Chương 9: Lại một chuyện rủi ro với các bạn Kiến. Sự tức giận của mấy cô bé học trò. Ai có công nhất.
Mèn hiểu ra những ai có lòng tốt đều thích làm ăn yên ổn. Lý tưởng của cuộc đời là tất cả muôn loài cùng kết thành anh em, bầu bạn. Các bạn Kiến cần cù, chăm chỉ, đã nhanh chóng đi truyền tin và được đông đảo mọi người nhiệt liệt ủng hộ. Ai nấy đều hát ca và hiểu rằng mục đích của cuộc đời là hoạt động.
§ Chương 10: Mấy dòng tạm biệt của tập kí.
Các bạn đồng tâm đã rời đi mỗi người một ngả, nhưng ai đi đâu cũng không còn thấy lẻ loi mà chỉ cảm thấy vui, đầm ấm vì đâu cũng có bạn. Mèn trở về quê hương, mẹ và anh hai đã mất, anh cả đã thay đổi rất nhiều và rất tự hào vì có cậu em làm nên sự nghiệp. Mèn ước ao chuyến phiêu lưu lần thức ba là một chuyến phiêu lưu hòa bình để xem xét các phong tục, nghiên cứu văn hóa của từng vùng.
